Đài kiều sẽ đóng vai trò quan trọng trong kỳ bầu cử tới đây

Lần đầu tiên, cuộc bầu cử hôm Chủ Nhật sắp tới tại Đài Loan sẽ được định đoạt bởi những người sinh sống tại đại lục.

Chừng một triệu dân Đài Loan đã chuyển sang đại lục sinh sống kể từ khi hai bên thông qua các trao đổi kinh tế hồi đầu thập niên 1990. Hầu hết là các doanh nhân cùng gia đình, những người hy vọng sẽ được lợi từ chi phí sản xuất rẻ tiền hơn ở Trung Quốc.

Hầu hết mọi người cho rằng những đối tượng này sẽ ủng hộ cho ứng viên đối lập Liên Chiến.

Đảng của ông Liên Chiến, Quốc Dân Đảng lâu nay có truyền thống là có quan hệ thân thiết với giới doanh nhân và hiểu được mong muốn của giới này, đó là có quan hệ ổn định, thay vì là chống đối đối với Trung Quốc.

Quốc Dân Đảng đã nhắm vào các đối tượng này một cách thận trọng.

Đảng đã cử những chính trị gia danh tiếng tới đại lục để thu hút sự ủng hộ của những người có xu hướng né tránh tham gia chính sự.

Đảng cũng đã sử dụng ảnh hưởng không chính thức của mình thông qua các cơ quan như các hiệp hội doanh nghiệp địa phương, nhằm thuyết phục người Đài Loan hãy trở về tham gia bỏ phiếu.

Quốc Dân Đảng rất muốn họ trở về, vì thăm dò dư luận cho thấy ông Liên đang đeo bám ngang ngửa với tổng thống Trần Thủy Biển, cho nên lá phiếu của Đài kiều sẽ có thể làm thay đổi kết quả cuộc đua.

Đối thoại "thực dụng"

Đảng cũng coi sự ủng hộ của Đài kiều là điểm củng cố cho đường lối chính trị đối với Trung Quốc, mà đây có lẽ là chủ đề vận động quan trọng nhất.

Ông Liên nói, "Chúng tôi hy vọng rằng Trung Quốc cộng sản sẽ có một chính sách không can thiệp vào việc bầu cử ở Đài Loan. Trần Thủy Biển đã cố gắng sử dụng tình thế đối đầu giữa hai bên để trục lợi và tôi cho rằng Trung Hoa lục địa không ngốc nghếch tới nỗi không biết cách đối phó với chuyện đó."

Trung Quốc coi Đài Loan như một phần lãnh thổ của mình và đã đe dọa là sẽ xâm chiếm nếu như hòn đảo này tuyên bố chính thức độc lập.

Ông Liên nói một chính phủ của Quốc Dân Đảng, nếu thắng cử, sẽ bắt đầu trao đổi với Trung Quốc về những quan hệ kinh tế và giao thông mật thiết hơn, thế nhưng sẽ làm như vậy một cách “thực dụng”, và tiếp tục duy trì tình trạng mập mờ về vị thế cũng như sự độc lập của Đài Loan.

"Quá thân Trung Quốc"

Chính sách trên đã bị Đảng Dân Chủ Cấp Tiến cầm quyền của ông Trần Thủy Biển coi là vô trách nhiệm, do đảng này ủng hộ khuynh hướng độc lập.

Nhiều thành viên đảng cầm quyền đã coi Quốc Dân Đảng là quá gần gũi với Trung Quốc, đến mức có thể nộp lại đảo này cho Trung Quốc.

Ông Trần đã rất thận trọng trong vấn đề này kể từ khi ông lên nắm quyền.

Thế nhưng quyết định của ông trong việc tiến hành trưng cầu dân ý về mối quan hệ giữa Đài Loan và Trung Quốc, sẽ diễn ra cùng ngày với cuộc bầu cử tổng thống, đã đặt mối quan hệ sóng gió giữa hai bên vào chính trung tâm của cuộc vận động bầu cử.

Khi được hỏi, hầu hết các doanh nhân trở về đều nói họ ủng hộ các tiếp cận ôn hòa mềm dẻo của Quốc Dân Đảng hơn.

Thêm những chuyến bay

Dẫu cho ngôn từ được dùng trong cuộc trưng cầu dân ý là không rõ ràng, nhưng cử tri được hỏi là liệu Đài Loan có nên tăng cường quốc phòng và đàm phán với Trung Quốc hay không, nhưng đó vẫn là những lời lẽ ca tụng Bắc Kinh.

Tuy nhiên, đại lục coi đó là một bước đi nữa tiến tới việc tách ra độc lập trên thực tế.

Các hãng hàng không Đài Loan đã tăng cường thêm các chuyến bay để đáp ứng nhu cầu đi lại đang tăng cao.

EVA Air, có mỗi ngày năm đến sáu chuyến bay tới Hong Kong và Macau, đã bổ sung thêm chín chuyến bay nữa trong vòng ba ngày trước cuộc bầu cử ngày 20 tháng Ba sắp tới.

Phát ngôn viên của hãng, ông KW Nieh, nói "trong dịp cuối tuần có diễn ra bầu cử, các chuyến bay của chúng tôi đã đầy kín khách đặt chỗ, mà đây là thời điểm thường rất vắng khách trong năm."

Dự kiến, tổng số người trở về sẽ khoảng từ 100.000 đến 150.000 người, một số lượng cử tri đáng kể, biết rằng ông Trần đã giành chiến thắng trong kỳ bầu cử năm 2000 với chỉ 300.000 phiếu mà thôi.

Ý niệm dân chủ

Các quan chức Đảng Dân Chủ Cấp Tiến nói mọi người đang hồi hương để ủng hộ cho ứng viên của mình.

Họ cũng nói rằng các doanh nhân tại Trung Quốc ủng hộ cho Đảng Dân Chủ Cấp Tiến đã hoạt động âm thầm để không làm cho Bắc Kinh nổi giận, và chính điều này có thể sẽ làm sai lệch đi những thông tin về sự ủng hộ của giới doanh nhân dành cho Đảng Dân Chủ Cấp Tiến.

Bất kể con số là như thế nào, việc chính trị hóa các doanh nhân Đài Loan đang gây bàn tán ở nơi ít ngờ nhất, đó là ở ngay tại Trung Quốc.

Nhiều người Trung Quốc có lẽ không hay biết về việc bỏ phiếu, hoặc chỉ biết đến thông qua tin tức đăng tải trên kênh truyền thông chính thức mà thôi.

Thế nhưng với người lao động ở các doanh nghiệp Đài Loan, thì cuộc bầu cử lại đem đến cho họ môt ý niệm mơ hồ về nền dân chủ.

Andrew Chang, đang làm việc cho một nhà máy sản xuất ở Thẩm Quyến, nói các đồng nghiệp người Trung Quốc đã bắt đầu theo dõi sự kiện qua mạng internet.

Anh nói, "Họ rất hào hứng về chuyện này. Họ nói rằng, bầu cử ở Đài Loan thật là tốt đẹp. Họ biết rằng Đài Loan được trực tiếp bầu tổng thống."