Ông Khải và ông Bush bắt tay cho báo chí chụp hình ở Nhà Trắng

Washington Times đã có bài luận so sánh những thảo luận của Việt Nam hiện nay về vấn đề nhân quyền cũng như cách 'vừa đánh, vừa đàm' trong quá khứ.

Cây bút John Carey của Washington Times còn nói tới 'quá trình 30 năm đàn áp, bỏ tù, xách nhiễu và tra tấn' những người muốn có tự do ngôn luận, tôn giáo, báo chí hay bất cứ sự bao dung hay cở mở nào khác'. Một ví dụ mà ông Carey đưa ra là các trải nghiệm của cố Hồng y Nguyễn Văn Thuận và nói rằng người thay thế Hồng y Thuận ngày nay là Cha Nguyễn Văn Lý.

Christian Science Monitor có bài 'Chơi lá bài Việt Nam' bình luận rằng cuộc chiến Việt Nam trước đây cuối cùng cũng chỉ la để kiểm soát ảnh hưởng của Trung Quốc ở Châu Á và sự chào đón 'ấm áp' của Washington dành cho Việt Nam vừa qua cũng vậy.

Christian Science Monitor cũng nhắc lại lịch sử 1000 năm Bắc thuộc của Việt Nam và 'bài học' mà Trung Quốc 'dạy' Việt Nam năm 1979.

Tờ này nói vì còn e ngại Trung Quốc nên Việt Nam sẽ không thể quan hệ quá gần gũi với Hoa Kỳ, còn Hoa Kỳ thì cũng không thể xích lại gần thêm nữa cho tới khi Việt Nam tiến gần hơn tới bầu cử tự do, giảm vi phạm quyền con người của những người bất đồng chính kiến.

Trong khi đó phóng viên Michael Levenson của Boston Globe thì nói rằng khi ông Khải tới thăm các trường đại học ở Boston, ông trông giống một vị khách du lịch ngạc nhiên và một sinh viên háo học hơn là lãnh tụ độc đoán của một quốc gia độc đảng.

'Vết thương cuối cùng'

Trong chuyến thăm của ông Khải tờ New York Times đã có bài bình luận với tựa đề 'Vết thương cuối cùng' đưa ra nhận xét rằng hai điểm đông người Mỹ gốc Việt nhất mà ông Phan Văn Khải không tới thăm ở Hoa Kỳ là Los Angeles và Sillicon Valley, cả hai đều ở bang California nơi có tới hơn 500.000 Việt Kiều sinh sống.

Tác giả bài bình luận ông John Wheeler, người đồng sáng lập Quỹ Trẻ em Việt Nam tên tiếng Anh là Vietnam Children's Fund và một cựu binh Việt Nam nói rằng hiện vẫn còn chia rẽ giữa cộng đồng người Việt và chính quyền trong nước và điều này đã cản trở Việt Kiều mang tri thức và nguồn vốn về giúp Việt Nam phát triển.

Các bang có nhiều người Việt nhất Bang Số người Việt California 447.032 Texas 134.961 Washington* 46.149 Virginia 37.309 Massachusetts* 33.962 Florida 33.190 Pennsylvania 30.037 Georgia 29.016 Lousiana 24.358 New York* 23.818 Trên toàn Hoa Kỳ 1.122.258 Những thành phố có dấu (*) là nơi đoàn Việt Nam có ghé qua Số liệu thống kê Hoa Kỳ năm 2000

Theo ông, chuyện California chuẩn có thể trở thành bang thứ 10 chấp nhận cờ vàng ba sọc đỏ như là biểu tượng chính thức của người Mỹ gốc Việt là một sai lầm.

Tuy nhiên ông cũng nói rằng có một mô hình để vượt qua sự chia rẽ hiện nay. Đó là tấm gương của các cựu binh Hoa Kỳ đã vận động chính phủ Mỹ bỏ cấm vận để giúp Việt Nam phát triển kinh tế, lập ra Qũy Giáo dục Việt Nam, các qũy từ thiện và các hoạt động kinh doanh ở Việt Nam kể từ sau năm 1975.

Ông Wheeler thừa nhận rằng vấn đề nhân quyền của Việt Nam vẫn còn là một trở ngại trong quan hệ Việt-Mỹ. Nhưng ông cũng nói những cựu binh Việt Nam như Thượng Nghị sỹ John McCain hay cựu Thượng Nghị sỹ Bob Kerrey đã nhận ra rằng cách tốt nhất để đảm bảo rằng tương lai sẽ tươi sáng hơn quá khứ chính là cùng hợp tác. Và ông nói rằng vì lợi ích của cả Việt Nam và Hoa Kỳ, người Mỹ gốc Việt cũng phải có sự khôn ngoan như vậy.