Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Hà Nội vừa ra thông cáo nói Mỹ trông đợi "Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục bảo đảm rằng 94 người di cư dân tộc thiểu số được tái định cư yên ổn" theo các điều khoản của Bản ghi nhớ 3 bên giữa UNHCR, Chính phủ Campuchia và Chính phủ Việt Nam.

Bản thông cáo nhấn mạnh rằng "Hoa Kỳ đã không mời 94 người bị trả về tái định cư ở Mỹ".

Tuy nhiên trong trường hợp những người này bị ngược đãi, chính phủ Mỹ hứa sẽ xem xét từng trường hợp để quyết định cho từng cá nhân có được sang Mỹ định cư hay không.

Bản thông cáo nói ngay cả như vậy, "việc xem xét tái định cư không bảo đảm là họ sẽ được sang Mỹ".

Khoảng 100 người thiểu số chạy từ Việt Nam sang Campuchia đã bị nhà chức trách nước sở tại cưỡng bức hồi hương về Việt Nam hồi tháng Bảy sau khi thấy họ không hội đủ điều kiện để xin tỵ nạn.

Quyết định này đã dẫn đến việc người Thượng biểu tình ở thủ đô Phnompenh.

Mỗi năm có hàng trăm người các dân tộc thiểu số của Việt Nam vượt biên giới trái phép sang Campuchia.

Đa số người khi chạy từ Việt Nam sang đã nêu lý do họ bị chính quyền đàn áp về tôn giáo và kinh tế.

Những người này được giữ tại các trại của Cao ủy Tỵ nạn Liên Hiệp Quốc (UNHCR) trên đất Campuchia cho tới khi đơn xin tỵ nạn của họ được cứu xét.

Hồi tháng 1/2005, UNHCR đã ký bản ghi nhớ với hai chính phủ Việt Nam và Campuchia để hồi hương hoặc tái định cư toàn bộ số người Thượng này.

Trong khi Việt Nam tuyên bố sẽ nhận người Thượng hồi hương "vào bất cứ lúc nào" và hứa hẹn tạo điều kiện cho họ tái hòa nhập vào cộng đồng, vẫn có quan ngại rằng người hồi hương sẽ bị trừng phạt hoặc phân biệt đối xử.

Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam nói "Mỹ, phối hợp với UNHCR và các nước khác có quan tâm, sẽ tiếp tục theo dõi tình hình để bảo đảm rằng những người bị trả về không bị trừng trị hoặc ngược đãi vì hành động của mình và có thể tái hoà nhập với cộng đồng".