Hàng chục triệu lao động nông thôn lên thành thị kiếm sống

Mặc dù có một số cải cách thì người lao động di cư không được hưởng các dịch vụ y tế và giáo dục tại đô thị và họ dễ bị đẩy vào môi trường lao động bị bóc lột.

Thống kê cho thấy có khoảng 200 triệu người tại Trung Quốc rời nông thôn vào các đô thị kiếm sống trong khoảng 20 năm qua.

Khổ vì hộ khẩu

Tổ chức Ân xá Quốc tế nói hệ thống quản lý hộ khẩu vốn gây nhiều tranh cãi là vấn đề chính.

Những người từ nông thôn vào thành thị bị yêu cầu phải khai báo tạm trú theo hệ thống đăng ký hộ khẩu.

Tổ chức Ân xá Quốc tế (Amnesty International), trụ sở tại Anh, nói nhiều người khó khăn trong việc điền các mẫu giấy tờ nhiêu khê hoặc phải kiếm đủ tiền cho các loại phí nên rốt cùng đã phải sống bất hợp pháp tại các thành phố.

Tổ chức này nói thêm là những người không đăng ký được tạm trú vẫn đối diện sự phân biệt đối xử khi đi thuê nhà, đi học, đi xin việc và đi khám chữa bệnh.

Họ làm việc trong thành phố nhưng hầu hết lại không được quyền sống ở thành phố.   Corinna-Barbara Francis, chuyên gia về TQ

Corinna-Barbara Francis, một nghiên cứu gia về Trung Quốc của tổ chức này, nói "hàng triệu người từ nông thôn đang vào thành thị để hỗ trợ xây dựng thành phố và hầu hết họ được trả đồng lương rẻ mạt".

"Họ làm việc trong thành phố nhưng hầu hết lại không được quyền sống ở thành phố".

Bà Francis nói thêm rằng con cái của những cha mẹ vào thành phố kiếm sống cũng chịu ảnh hưởng bởi người ta đăng ký khai sinh cho trẻ tại quê của bố mẹ mặc dù cả đời đứa trẻ sinh ra và lớn lên ở thành phố.

Di dân thời bình

Tổ chức Ân xá Quốc tế nói dịch vụ y tế cho dân tạm trú ở thành phố kém hơn nhiều so với dịch vụ cho dân có hộ khẩu tại thành thị.

Hàng chục triệu con cái của những người lao động cũng khó được học hành tử tế.

	Kiếm sống ở thành phố vẫn dễ hơn ở nông thôn

Nhiều em trên thực tế đã không được tới trường bởi cha mẹ không khai báo tạm trú hợp pháp hoặc tiền học quá cao cũng như các em không qua được các kỳ thi tuyển vào trường.

Tại những nơi sử dụng lao động thì các đốc công lợi dụng vị thế tạm trú của công nhân để bóc lột họ.

Nhiều người lao động đã bị ràng buộc các điều kiện về tài chính để chủ lao động tước đoạt tiền lương nếu họ bỏ việc.

Chẳng hạn trong dịp Tết Nguyên Đán thì họ bị khấu lại lương như dạng đặt cọc để sau kỳ nghỉ Tết phải quay lại làm việc.

Chính phủ Trung Quốc đã cố gắng cải thiện tình hình cho lao động di cư và đưa ra các biện pháp bằng văn bản để cải thiện điều kiện sống và làm việc.

Tuy nhiên Tổ chức Ân xá Quốc tế nói chính phủ phải hành động khẩn cấp nhằm chấm dứt tất cả hình thức phân biệt đối xử với người lao động từ nông thôn vào thành thị.

Người ta mô tả làn sóng nông thôn đổ vào thành thị ở Trung Quốc là "đợt di cư lớn nhất thế giới trong thời bình", bởi ước chừng sẽ có tới 300 triệu người từ nông thôn vào thành phố kiếm sống vào năm 2015.