Thủ tướng Bắc Hàn ông Kim Yoing-Il và Thủ tướng VN Nguyễn Tấn Dũng

Trong bài của giáo sư Tom Plate hôm 4.11.2007 vừa qua, tác giả phân tích cách lãnh đạo Bắc Triều Tiên hướng tới Việt Nam như một ví dụ làm sao cải tổ được nền kinh tế mà vẫn duy trì chế độ độc đảng.

Theo bài báo, hệ thống cộng sản nói chung chỉ nổi bật với những điều như “đàn áp đối lập”, “tù nhân chính trị”, “bệnh hoang tưởng” và sự trì trệ kinh tế.

Bảo thủ cũng phải đổi

Nhưng với cách tổ chức nền kinh tế đầy thất bại, kể cả những người cộng sản bảo thủ nhất (die-hard communists) cũng phải chối bỏ nó.

Tác giả Tom Plate đưa ra ví dụ Trung Quốc bắt đầu sửa đổi đường lối từ thời Đặng Tiểu Bình, và Việt Nam làm cuộc Đổi Mới từ thập niên 1980.

Theo ông, nay thì các lãnh đạo cao cấp Bắc Triều Tiên bắt đầu nhìn vào Việt Nam, nơi những người cộng sản theo đuổi đường lối kinh tế mà người ta cố gọi là “chủ nghĩa xã hội với đặc trưng Việt Nam”.

Mô thức Một quốc gia –hai hệ thống là chính trị bị nắm chặt nhưng kinh tế được cởi mở đủ để làm ăn   Giáo sư Tom Plate

Kết quả của nó là nền kinh tế tăng trưởng cao, trong năm 2008 có thể tới 9%.

Theo ông, giới cầm quyền Bình Nhưỡng nhìn vào mô hình phát triển của Việt Nam ít lo ngại hơn vì nó xác định quyền thống trị của hệ thống độc đảng nhưng vẫn đưa ra các chính sách tự do hóa nhân tài vật lực trong kinh tế.

Giáo sư Tom Plate viết:

“Trung Quốc và Việt Nam trình bày cho Bắc Hàn thấy mô thức Một Quốc gia –Hai hệ thống, với chính trị bị nắm chặt nhưng kinh tế được cởi mở đủ để làm ăn”.

Đặc trưng của hệ thống Bắc Triều Tiên, theo bài báo, là nó chỉ phục vụ cho quyền lợi của một đảng.

Để duy trì đặc quyền, băng đảng Bình Nhưỡng thực hiện tẩy não toàn dân để người ta chỉ có thề̉ tin rằng mọi thứ đều tốt đẹp (nguyên văn: Wanting to maintain its pedestal of privilege, the Pyongyang gang tried to brainwash the populace that everything was going to be OK).

Nhưng thực tế lại không phải như thế. Tác giả đưa ra hình ảnh ngay chính phái đoàn lãnh đạo Bắc Hàn hạ cánh xuống Nội Bài, Hà Nội thì chiếc phi cơ chở họ là “Một chiếc máy bay phản lực của Liên Xô, cũ kỹ đã hàng chục năm rồi, mà chuyến bay đầu tiên của nó là năm 1967”.

	Hàn Quốc hiện là nền kinh tế thứ 12 trên thế giới, có các thương hiệu toàn cầu như Hyundai

Hai nửa làm một

Về Việt Nam tác giả mô tả quá trình miền Nam và miền Bắc thống nhất làm một nhưng vẫn có những khác biệt. Miền Nam ngày nay “có cảm giá giống Nam Hàn” hơn là miền Bắc dù thủ đô Việt Nam hiện là Hà Nội.

Tom Plate tin rằng mô hình “một nước hai chế độ” có thể áp dụng cho hai miền Nam Bắc Triều Tiên. Nó giống như việc tiếp nhận Hong Kong theo ý tưởng của ông Đặng Tiểu Bình bên Trung Quốc.

Giả sử hai miền Nam Bắc Triều Tiên thống nhất, thì dân số chung sẽ là 72 triệu. Riêng Hàn Quốc với 49 triệu dân đã là nền kinh tế thứ 12 trên thế giới, có nghiệp đoàn mạnh, công nhân tay nghề cao và các thương hiệu toàn cầu như Hyundai, Samsung và Kia.

Tác giả tin rằng việc thống nhất thành một liên hiệp hay liên bang là có thể xảy ra với hai quốc gia cùng một dân tộc này.

Thủ tướng Bắc Hàn Kim Yong-Il đã đến Việt Nam hôm thứ Sáu 26/10 trong chặng đầu tiên của chuyến công du Đông Nam Á.

Người phụ trách các vấn đề kinh tế trong chính phủ Bắc Hàn tới Hà Nội hơn một tuần sau cuộc gặp hiếm hoi giữa Chủ tịch Bắc Hàn Kim Jong-il và Tổng bí thư Nông Đức Mạnh tại Bình Nhưỡng.

Sau chuyến thăm Việt Nam, ông Kim Yong-Il sang thăm Vương Quốc Campuchia và Lào.

Nguyên văn bài báo của Giáo sư Tom Plate, từ Burkle Center for International Relations, Đại học UCLA, California có tựa đề “Antithesis of Communism Today, Something about a one-party approach”.