Vụ tranh chấp xem chừng leo thang

Phnom Penh nói kể từ hôm thứ Năm khoảng 70 lính Thái đã đến khu đền Ta Moan có từ thế kỷ 13.

Bộ Ngoại giao Thái Lan nói không có người lính Thái nào được đưa đến đây.

Trong mấy tuần qua hai nước rơi vào tình trạng cách biệt dính líu đến quân đội vì tranh chấp lãnh thổ ở Preah Vihear, một khu đền cổ khác về hướng đông.

Nỗ lực ngoại giao cấp cao đã diễn ra để giải quyết tranh chấp liên quan đến đường biên giới do người Pháp vẽ cách đây một thế kỷ.
̀
Sau cuộc gặp của hai ngoại trưởng hai nước mới đồng ý rút bớt lính trong khu vực.

Cấm đến gần

Nhưng một sĩ quan biên phòng của Campuchia, Sim Sokha, cho các phóng viên biết hôm Chủ Nhật là lính Thái đã di chuyển hàng trăm cây số về hướng tây của Preah Vihear.

Sĩ quan này nói lính Thái được điều động canh giữ đường kính 80 mét quanh đền Ta Moan Thom và không cho lính Campuchia đến gần.

Ông cho biết có khoảng 40 lính Campuchia đến gần toán lính Thái nhưng được lệnh kềm chế trong khi chính phủ tìm cách giải quyết với Bangkok.

Khu đền Ta Moan nằm trong tỉnh Oddar Meanchey của Campuchia vốn giáp ranh với tỉnh Surin của Thái Lan.

Nguyên nhân

Theo phóng viên BBC tại Bangkok, Jonathan Head, thì tình hình chính trị bất ổn tại Thái Lan là nguyên nhân chính làm bùng nổ tranh chấp hiện nay.

	Canh giữ khu đền Preah Vihear

Các phe phái ở Thái Lan đã dùng chuyện này để khuấy động tinh thần dân tộc hầu phê phán nhau.

Tuy nhiên, các yếu tố bất đồng từ trong lịch sử cũng đóng vai trò trong cuộc tranh chấp hiện nay.

Phán quyết của toà quốc tế trao ngôi đền Preah Vihear cho Campuchia năm 1962 vốn cũng không đồng nhất.

Người ta đưa ra được phán quyết này chủ yếu là vì Thái Lan đã không phản đối việc Pháp vẽ đường biên từ cách đó nhiều thập kỷ.

Những nhà vẽ bản đồ thời thực dân Pháp nhẽ ra phải kẻ đường biên dọc theo ven rừng của vách núi Dangret, nhưng họ lại xoay hướng vài trăm mét để đặt ngôi đền này vào đất Campuchia.

Không hiểu sao lúc đó người Thái không phản đối chuyện này.