Ông Duch từng là quản giáo trại tù Tuol Sleng

Bị cáo Kaing Guek Eav - tên khác là Duch - từng là trưởng trại tù Tuol Sleng và bị buộc tội đã chỉ đạo việc tra tấn và giết hại ít nhất 15.000 tù nhân.

Phiên tòa mới mở là kết quả của cả một thập niên thương lượng khó khăn.

Khoảng 1.000 người có mặt tại phiên xử.

Bị cáo Duch được chở bằng xe có lắp kính chống đạn từ trại giam tới phòng xử. Đây là một trong năm cưu lãnh đạo Khmer Đỏ sẽ bị mang ra tòa.

Người phát ngôn của tòa án, ông Reach Sambath, nói đây là "môt ngày quan trọng đối với người dân Campuchia, vì họ đã trông chờ công lý 30 năm nay và điều này đang đến gần".

'Cánh đồng chết'

'Đồng chí Duch' vốn là một thầy giáo, bốn năm sau khi Khmer Đỏ giành chính quyền đã trở nên trưởng trại tù Tuol Sleng, hay S-21, ở thủ đô Phnom Penh.

Ông ta bị cáo buộc đã trực tiếp chỉ đạo việc tra tấn hơn 15.000 tù nhân.

Nhiều người sống sót bị mang ra hành quyết tại những 'cánh đồng chết'.

Nhiều người trong số đó là các đảng viên Khmer Đỏ bị thanh trừng trong những tháng cuối cùng mà Pol Pot cầm quyền.

Ông Duch, 66 tuổi, bị bắt kể từ năm 1999, hai năm sau khi một phóng viên ảnh người Anh phát hiện ra ông ta.

	Khoảng hai tirệu người chết trong thời kỳ Khmer Đỏ

Mới cải đạo Thiên chúa, bị cáo này đươc tin là đã hợp tác với cơ quan điều tra và sẽ tiết lộ nhiều thông tin quan trọng về các quyết định của ban lãnh đạo Khmer Đỏ.

Các phân tích gia cho rằng thông tin của ông ta có thể giúp ích cho các phiên tòa xử cựu lãnh đạo Khmer Đỏ vào cuối năm nay.

Trong số những người sẽ bị xử có các ông Nuon Chea, Ieng Sary và Khieu Samphan, tất cả đều đã có tuổi và sức khỏe yếu.

Nếu như không đưa được những người này ra tòa thì 'đồng chí Duch' có thể sẽ là người duy nhất bị kết án về các tội ác của Khmer Đỏ.

Nhiều chậm trễ

Người bị cho là đã gây nhiều tội ác chống lại loài người Campuchia nhất lại không bao giờ phải ra trước công lý.

Pol Pot, sáng lập viên và thủ lĩnh của Khmer Đỏ trong thời gian dài, đã chết ở một địa điểm trên biên giới Thái Lan hồi năm 1998.

Ước tính khoảng hai triệu người Campuchia đã chết vì đói, vì lao động khổ cực và bị tàn sát trong thời kỳ bốn năm Khmer Đỏ bắt người dân từ thành phố về nông thôn.

Thoạt tiên cách đây hơn mười năm, Campuchia yêu cầu Liên Hiệp Quốc và cộng đồng quốc tế giúp thiết lập tòa án để xử tội diệt chủng.

Một tòa án hỗn hợp được lập ra năm 2006 teho sau quá trình thương lượng lâu dài giữa chính quyền Phnom Penh và LHQ.

Thế nhưng tiến trình gặp nhiều chậm trễ vì các phiên điều trần xin tại ngoại và các thủ tục khác.