Lê Quỳnh

	Trọng dụng người tài để họ đóng góp cho xã hội

Sự chú ý này có thể thấy bắt nguồn từ những bức xúc về nạn ô dù, cục bộ và trì trệ ở nhiều cơ quan trong nước.

Tuy nhiên, nhu cầu cần sử dụng nhân lực đúng đắn không chỉ quan trọng để đáp ứng nguyện vọng nhân dân trong nước.

Nó quan trọng còn vì không sớm thì muộn, kinh tế Việt Nam sẽ phải đối đầu với cạnh tranh từ rất nhiều láng giềng.

Nhiều chuyên gia đã tiên đoán rằng trong tương lai gần, chỉ những việc làm đòi hỏi sự giao thiệp mặt đối mặt mới không phải chịu sự cạnh tranh từ những người tìm việc khắp nơi trên thế giới.

Khoảng cách thu hẹp khiến con người không chỉ dễ dàng vận chuyển hàng hóa, mà ngay cả thông tin cũng được vận chuyển với tổn phí thấp.

Trong bối cảnh này, khả năng tiếp cận với vốn kiến thức (ý tưởng) có lẽ đóng vai trò chủ chốt trong vấn đề cạnh tranh.

Và ai nhanh hơn trong việc tiếp cận vốn kiến thức sẽ có lợi thế vô cùng lớn.

Chủ tịch hãng Intel, Craig Barrett, từng tiết lộ 90% sản phẩm của công ty ông hoàn thành vào ngày cuối năm 31-12 hoàn toàn không hề có trong kế hoạch hồi đầu năm. Thành công của các công ty nay phụ thuộc vào sự nhanh nhạy tiếp cận và chuyển hóa những tiến bộ công nghệ hàng đầu.

Nghiên cứu cuối năm ngoái của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ khuyến nghị để Mỹ vượt qua cạnh tranh từ các nước mới nổi, thì duy trì khả năng sáng tạo phải là ưu tiên hàng đầu.

Theo báo cáo này, ở Mỹ phải có một môi trường đa yếu tố khuyến khích sáng tạo. Môi trường ấy có những yếu tố như:

- Một nền tảng nghiên cứu sống động
- Lực lượng lao động có học vấn
- Một nền văn hóa cho phép và khuyến khích óc mạo hiểm
- Không gian xã hội giúp thu hút người tài đi học khoa học kỹ thuật - tận dụng cả người có khả năng ở nước ngoài
- Một hệ thống thuế khuyến khích đầu tư
- Bảo vệ sở hữu trí tuệ

Đó là những lo lắng và khuyến nghị của người ở Mỹ.

Còn những nơi đang được xem là 'đe dọa' như Singapore, Đài Loan, Israel, Nam Hàn đã phát triển khả năng sáng tạo trong các ngành bằng cách tạo dựng môi trường chính sách có sự hợp tác giữa nhiều cơ quan.

Nếu có một kinh nghiệm mà Việt Nam có thể tiếp thu, thì đó có lẽ là củng cố một hệ thống khuyến khích tinh thần sáng tạo. Một hệ thống mà ở đó, sự mạo hiểm được động viên, sự hợp tác liên ngành được thắt chặt và ngân sách được phân bổ không tùy tiện.

Và tốc độ thi hành chính sách cũng là yếu tố đáng để ý. Có câu chuyện thế này: tiến sĩ Chuck Wessner, từ Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ, có lần cố vấn cho chính phủ Đài Loan về cải cách.

Ông đệ trình khuyến nghị vào hôm thứ Ba, các viên chức Đài Loan họp bàn vào thứ Năm. Đến Chủ nhật, các khuyến nghị đã được đưa lên thành chính sách quốc gia.