Việt Nam hy vọng sẽ gia nhập WTO trong năm nay

Việt Nam và Hoa Kỳ đã hoàn tất đàm phán song phương về việc Việt Nam vào WTO hôm 31-5, mở đường cho Việt Nam gia nhập tổ chức thương mại toàn cầu.

Ảnh hưởng

Quy chế PNTR, nếu được cấp cho Việt Nam, được xem sẽ là xóa bỏ bước cản cuối cùng để bình thường hóa quan hệ thương mại giữa hai nước.

Trong buổi điều trần hôm 12-7 sắp đến, Ủy ban Tài chính sẽ xem xét dự luật S.3495. Đây là dự luật được thượng nghị sĩ Max Baucus - bảo trợ chính và bảy thượng nghị sĩ đồng bảo trợ khác giới thiệu trước Thượng viện và Hạ viện Mỹ.

Ngoài dự luật S.3495, dự luật có tên H.R.5602 cũng đã được chuyển cho Ủy ban Tài chính và thuế vụ của Hạ viện Mỹ xem xét.

Để trở thành luật, dự luật trên phải được Ủy ban Tài chính thông qua và Tổng thống G.Bush phê duyệt.

Theo nguyên tắc tranh luận ở Mỹ, mọi cá nhân và tổ chức muốn quan điểm của họ được phiên điều trần lưu ý đều có thể gửi văn bản không quá 10 trang đến Ủy ban Tài chính của Thượng viện, không quá hai tuần sau khi phiên tranh luận kết thúc.

Điều này có nghĩa là những ai quan tâm và có hiểu biết về Việt Nam sẽ có thể bày tỏ quan điểm của họ với hy vọng tác động đến quyết định của Ủy ban Tài chính.

Các chuyên gia nói để có tác động, những văn bản bày tỏ ý kiến như vậy cần được gửi càng sớm càng tốt.

Thúc đẩy quan hệ

Hạ nghị sĩ Jim Kolbe, người đồng bảo trợ dự luật, nói: "Sau một phần tư thế kỷ từ Cuộc chiến Việt Nam, thỏa thuận WTO đem lại cơ hội giúp thúc đẩy thêm cải cách trong nước ở Việt Nam."

Đại diện thương mại Mỹ, bà Susan Schwab, nói thỏa thuận song phương vừa ký sẽ thúc đẩy "cải cách kinh tế và chính trị" ở Việt Nam.

Tuy nhiên, đồng thời, dự luật PNTR cũng vấp phải sự phản đối từ nhiều nghị sĩ, những người trích dẫn hồ sơ nhân quyền của Việt Nam.

	Hoa Kỳ và Việt Nam chính thức ký thỏa thuận song phương hôm 31-5

Một lá thư của bốn nghị sĩ, trong đó có nhân vật đảng Cộng hòa Chris Smith và ông Frank Wolf thuộc đảng Dân chủ, nói: "Bình thường hóa thương mại với Việt Nam là tặng thưởng cho một chính thể Cộng sản chuyên chế với sự kiên quyết không chịu dành những quyền căn bản nhất cho công dân."

Trong khi đó, hạ nghị sĩ đảng Cộng hòa, John Boehner, nói rằng vì năm nay có cuộc bầu cử giữa kỳ, nên những thỏa thuận thương mại là bài toán khó cho các dân biểu.

Ông này nói việc bỏ phiếu năm ngoái về thỏa thuận thương mại tự do với Trung Mỹ khiến nhiều thành viên "thâm tím mình mẩy", và nhiều người muốn việc bỏ phiếu chỉ diễn ra sau kỳ bầu cử tháng 11 năm nay.

Nhiều nhóm kinh doanh của Mỹ ủng hộ thỏa thuận thương mại mà Mỹ vừa ký với Việt Nam, mà sẽ buộc Hà Nội giảm mức thuế quan và các rào cản với hàng nhập khẩu từ Mỹ.

Nhưng khu vực dệt may của Mỹ lại phản đối thỏa thuận, cho rằng nó sẽ mở cửa cho hàng hóa từ Việt Nam.

Triển vọng

Ngoài thương mại, Hoa Kỳ đang thúc đẩy quan hệ chính trị và quân sự với Việt Nam theo sau việc bình thường hóa quan hệ vào năm 1995.

Một số nhà phân tích xem đây là một phần trong chiến lược thúc đẩy quan hệ với các nước ở cùng biên giới với Trung Quốc.

Thượng nghị sĩ Max Baucus cho rằng việc cấp quy chế PNTR sẽ "hoàn tất tiến trình hòa giải bắt đầu từ 15 năm trước" và nói ông sẽ cố gắng giúp thông qua dự luật trước tháng Tám.

Nhiều doanh nhân đại diện cho 100 công ty Mỹ đang làm ăn ở Việt Nam hiện đang ở Washington để vận động cho việc thông qua quy chế PNTR với Việt Nam.

Myron Brilliant, phó chủ tịch phụ trách Đông Á của Phòng Thương mại Mỹ, khẳng định việc cấp PNTR sẽ giúp công ty Mỹ "tăng cường việc tiếp cận một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á."

Hiện nay Hoa Kỳ là nhà đầu tư đứng thứ năm ở Việt Nam. Thương mại hai chiều tăng đến 7.6 tỉ đôla trong năm 2005, tăng gấp năm lần kể từ khi hiệp định thương mại song phương đi vào hiệu lực bốn năm trước.