Con đường vào WTO vẫn còn chông gai

"Chậm nhất có thể đầu năm 2007, chúng ta sẽ gia nhập WTO. Từ nay đến lúc đó không phải quá dài. Song chúng ta không gia nhập bằng bất cứ giá nào," báo điện tử VnExpress dẫn lời Bộ trưởng Thương mại Trương Đình Tuyển.

Còn vướng mắc

Hồi tháng Năm, Việt Nam và Hoa Kỳ ký một thỏa thuận thương mại gỡ bỏ một trong những rào chắn cuối cùng trong con đường đưa Việt Nam đến WTO.

Tuy nhiên, Quốc hội Mỹ hiện chưa bỏ phiếu về việc thông qua quy chế PNTR cho Việt Nam, và một vòng đàm phán đa phương khác sẽ còn diễn ra trong tháng 10 để vượt qua những khác biệt còn lại.

"Tất nhiên chúng ta phấn đấu gia nhập sớm. Song không vì thế phải chịu sức ép vô lý của các đối tác nước ngoài," ông Tuyển nhấn mạnh, trong một ngụ ý cho thấy Việt Nam đang cân nhắc nên nhượng bộ đến đâu trên bàn đàm phán.

Bộ trưởng Thương mại nói không nhất thiết cứ phải gia nhập WTO trong vài tháng tới.

"Cả nước gia nhập WTO chậm 1 năm cũng giống như một người đàn ông chậm lấy vợ 1 năm mà thôi. Chậm 1 năm có khi còn tốt hơn chậm vài ngày."

Quan điểm mới nhất này rất khác so với hy vọng trước đây của Việt Nam là vào WTO trong năm 2005, rồi sau đó là bày tỏ mong muốn gia nhập năm nay, trước khi diễn ra Hội nghị APEC tháng 11 ở Hà Nội.

Trên lý thuyết, nếu Việt Nam hoàn tất vòng đàm phán đa phương, cuộc họp ngày 10-10 của Đại Hội đồng WTO sẽ có thể xem xét thông qua đơn gia nhập của Việt Nam.

Mấy ngày trước đây, EU nói đã đạt thỏa thuận với Việt Nam về toàn bộ các vấn đề đa phương tồn đọng.

Về phiên họp đa phương sắp tới, báo Thanh Niên dẫn lời một quan chức Bộ Thương mại nói nội dung các vấn đề còn lại bao gồm việc giải quyết dứt điểm về quyền kinh doanh xuất nhập khẩu của doanh nghiệp nước ngoài (không phải quyền phân phối vì vấn đề này đã đàm phán xong) giữa VN và các đối tác.

...............................................

Phan Tiến
Tôi lấy làm buồn khi hy vọng Việt Nam sẽ suôn sẻ gia nhập WTO trong cuối năm nay, và tin tưởng những gì báo chí phản ánh về tương lai kinh tế Việt Nam có điều kiện trao đổi thuận lợi, dễ phát triển hơn, ai ngờ vẫn còn trở ngại.

Qua cách giải thích trước sau không minh bạch của các nhà đàm phán Việt Nam, tôi phỏng đoán những khó khăn gây trở ngại ở về phía nội bộ CS Việt Nam nhiều hơn là phía các đối tác trong hệ thống WTO. Các nhà quản lý kinh tế của Việt Nam và các lãnh đạo đảng CS vẫn còn lấn cấn trong những vướng mắc chính trị. Quả là oái oăm khi thực tế cho thấy chính trị và kinh tế tuy hai mà một, cho nên giữa CS và tư bản điểm dị biệt lớn nhất vẫn là đường lối kinh tế chỉ huy và kinh tế tự do, mà sau này CS Việt Nam trộn với nhau nên gọi khác đi là kinh tế thị trường, nhưng nó vẫn xoay đảo, khó xuôi chiều với đường hướng kinh tế của WTO.

Phạm Mai Hoa, Hưng Yên
Trong sự kiện VN có vào WTO hay không phản ảnh thực chất mối quan hệ về chính trị, quân sự giữa Mỹ và VN.

Tất nhiên là có lợi ích về kinh tế thương mại nhưng chỉ chủ yếu ảnh hưởng đến VN. Lý do là nền kinh tế Mỹ quá khổng lồ nên việc làm ăn được với VN hay không chẳng ảnh hưởng đến túi tiền của họ (tuy vẻ bề ngoài cả hai bên đều nói lý do về kinh tế).

Theo tôi thì chúng ta đang hướng tới thương mại nhưng Mỹ lại hướng tới ảnh hưởng chính trị để kiềm chế anh Tàu.

Các lý do như nhân quyền, tôn giáo... chắc dễ dàng dàn xếp. Tuy không phải là không gặp khó khăn do các quan chức Mỹ hay thẳng thắn vì họ quen 'thói' sống trong môi trường dân chủ, quen thói bằng mọi cách bảo vệ uy tín trước cử tri. Cho nên những lý do hai bên đưa ra hiện nay có thể chỉ là hoả mù mà thôi.

ĐCSVN không nên quá phụ thuộc anh Tàu mà để hỏng sự nghiệp lớn. Các quan chức Mỹ cũng không nên quá cứng nhắc và cần thông cảm cho chính quyền CS hiện nay. Hãy nghĩ và tin tưởng rằng VN sẽ thay đổi.

Thanh Hoa, New Zealand
Trò chơi nào cũng có kẻ thắng, người thua. Một bước chậm lại trong tiến trình gia nhập WTO có thể là cần thiết để chuẩn bị cho thị trường trong nước. Mở cửa thị trường bằng mọi giá ở thời điểm thị trường chưa có đủ sức cạnh tranh và thông tin còn nguy hiểm hơn, xét về khía cạnh 'phát triển' mà các vòng đàm phán thương mại nhấn mạnh trong các vòng đàm phán bất thành của WTO trong thời gian qua.

Trước sau gì Việt Nam cũng phải vào cuộc chơi. Điều quan trọng là chơi như thế nào để không phải thua đậm tại sân nhà là điều Việt Nam cần phải xem xét. Chậm mà chắc vẫn là phương cách tốt nhất.

Phan Ngạn
Việt Nam chưa nên vào WTO vì nó sẽ tác động tiêu cực đến các công ty nhà nước, nhất là rất nhiều công ty hiện nằm dưới sự quản lý của Quân đội và Công an. Nếu cạnh tranh sòng phẳng thì các công ty này sẽ lỗ và như thế ảnh hưởng đến sự trung thành tuyệt đối của họ vào chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa.

Quang
Mỗi lần có tin tức gì về VN với WTO thì tôi thường vào đọc tin tiếng Việt ở các báo chí trong nước và tin tiếng Anh của các hãng thông tấn lớn ở nước ngoài và thấy là họ nói khác nhau một trời một vực.

Tôi có cảm tưởng là VN ta hơi ảo tưởng về mình. Nhưng thực tế là chúng ta tuy có tới hơn 80 triệu người vẫn là một thị trường không đáng kể đến đối với người Mỹ vì nhiều thị trường vẫn nặng về độc quyền và do nhà nước kiểm soát hết cả. VN xuất khẩu sang Mỹ nhiều chứ Mỹ có xuất khẩu được mấy thứ sang VN đâu.

Và cách lý luận của lãnh đạo ta cũng tiền hậu bất nhất. Lúc trước thì nói là chậm vào WTO ngày nào là thiệt thòi ngày ấy, bây giờ thì lại nói là vào chậm 1 năm có khi còn hơn chậm một vài ngày. Câu hỏi của! tôi là đến năm 2007 mà các mâu thuẫn trong quá trình đàm phán vẫn như hiện nay, tức là vẫn chưa giải quyết được thì tình hình sẽ ra sao, có lẽ phải đợi tiếp đến những năm 2008, 2009?