Chính quyền Việt Nam đang chuẩn bị cho Đại lễ Phật Đản Vesak 2008

Giáo sư Đỗ Quang Hưng, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Tôn giáo ở Hà Nội nói có “sự tiến triển trong xây dựng luật phát về tôn giáo ở Việt Nam”.

Trả lời BBC hôm 09.05.2008 ông nói:

“Chiều hướng tích cực là chủ yếu, càng ngày càng cởi mở…Thế giới cần quan tâm đến quan điểm của Giáo hội Phật giáo Việt Nam”.

“Còn về chuyện cá nhân, quan điểm này kia thì đó là điều khác biệt bình thường, sẽ còn tồn tại”.

Giáo sư Hưng nói ông đã dự các hội thảo về tôn giáo với Hoa Kỳ và biết những phê phán của Human Rights Watch như vậy “đã có từ lâu nay”.

Tuy nhiên, ông ngạc nhiên vì cuối năm 2006, Hoa Kỳ đã bỏ Việt Nam ra khỏi danh sách các nước cần quan tâm đặc biệt về tự do tôn giáo tức CPC:

“Đến cuối năm 2006 chính tổ chức này đã thừa nhận, và Hoa Kỳ cũng đưa Việt Nam ra khỏi danh sách (CPC). Trong vấn đề này cần có sự khách quan trong nhìn nhận”.

Tổ chức nhân quyền ở New York nói khi chuẩn bị lễ Vesak, Việt Nam “cần chấm dứt đàn áp, truy bức và bỏ tù Phật tử và tín đồ các tôn giáo độc lập khác”.

Họ nói ở Việt Nam hiện vẫn có “hơn 400 người bị giam vì các hoạt động tôn giáo và chính trị một cách hòa bình”.

Tư cách pháp nhân

Trong vấn đề (tự do tôn giáo) cần có sự nhìn nhận khách quan   Giáo sư Đỗ Quang Hưng

Trước câu hỏi của BBC về việc quản chế các lãnh đạo Giáo hội Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất vốn bị cấm Giáo sư Hưng nói:

"Về Phật giáo Việt Nam thì nếu có chuyện nội bộ thì họ sẽ giải quyết với nhau."

Có vẻ như đây là quan điểm rằng Việt Nam chỉ có một Giáo hội Phật giáo mà thôi.

"Còn về tư cách pháp nhân của các tôn giáo thì tuy Việt Nam chưa có luật về pháp nhân tôn giáo đang có một lộ trình khẳng định và công nhận các tôn giáo".

Theo ông các tôn giáo chính đều đã được công nhận và tính cho đến 2005 thì cả các hệ phái Cao Đài, Hòa Hảo, Tin Lành cũng đều được công nhận.

Về mô hình quan hệ với các tôn giáo, ông nêu ví dụ ở các nước Bắc Âu công nhận Tin Lành là tôn giáo chủ lưu nhưng không phủ nhận các tôn giáo khác.

Giáo sư Hưng gọi đó là mô hình thế tục hình tháp.

Ông nói mô hình thứ hai như ở Việt Nam là nhà nước thế tục công nhận các tôn giáo chính nhưng tôn trọng các tôn giáo còn lại.

Mô hình thứ ba trên thế giới là nhà nước không công nhận tôn giáo nào hết.

Với Việt Nam Giáo sư Hưng nói mô hình hai là thích hợp nhất và lộ trình từ mấy năm qua nhằm công nhận các tôn giáo đang đi về hướng này.