Lê Quỳnh Ban Việt ngữ đài BBC

Đại hội là dịp khẳng định đảng đại diện cho những ai và cho cái gì

Tháng Bảy vừa qua, đảng Dân chủ đã chính thức đề cử thượng nghị sĩ John Kerry và John Edwards là cặp bài trùng ra tranh cơ hội tiến vào Nhà Trắng.

Tuần này ở New York, người Cộng hòa cũng sẽ làm điều tương tự với George W Bush và Dick Cheney.

Đại hội đảng còn là dịp khẳng định đảng đại diện cho những ai và cho cái gì; và đảng sẽ làm gì để trợ giúp ứng viên của họ.

Việc viết và chuẩn y cương lĩnh của đảng diễn ra trước việc chính thức đề cử ứng viên tổng thống.

Cương lĩnh đầu tiên của đảng Cộng hòa, ra đời năm 1856, kêu gọi việc cấm mở rộng việc nuôi nô lệ tại các lãnh thổ miền Tây.

Nếu trước đây, viết cương lĩnh là phạm trù dành riêng cho các lãnh đạo cao cấp, thì nay một ủy ban nhiều chuyên gia đảm trách. Họ thu thập thông tin về một loạt các vấn đề từ các tổ chức tư nhân, Quốc hội, người dân và các trường đại học.

Chính phủ liên bang dành mỗi đảng - Dân chủ và Cộng hòa - khoản tiền gần 15 triệu đôla cho chi phí làm đại hội.

Nhưng theo một ước tính, cả hai đảng sẽ bỏ ra tổng cộng 220 triệu đôla để tổ chức đại hội của họ.

Hình ảnh diễn giả
Theo lịch trình, hôm nay cựu thị trưởng New York Rudy Giuliani và người đương nhiệm Michael Bloomberg sẽ phát biểu đầu tiên tại đại hội đảng Cộng hòa.

New York vốn không phải là cứ địa của đảng Cộng hòa

Ngày mai, đệ nhất phu nhân Laura Bush lên diễn đàn cùng thống đốc California Arnold Schwarzenegger.

Danh sách các diễn giả là dấu hiệu tìm hiểu hình ảnh mà đảng Cộng hòa muốn gửi ra tại đại hội.

Hình ảnh này chủ yếu nhằm thu hút khán giả truyền hình, chứ không phải bản thân các đại biểu ngôi ở hội nghị.

Rudy Giuliani là một lựa chọn không gây ngạc nhiên. Ông là một anh hùng biểu tượng cho ý chí chống khủng bố.

Nhưng vai trò nổi bật của ông năm nay thú vị ở chỗ hồi năm 2000, ông ủng hộ John McCain và chống lại ông Bush.

Ông ủng hộ quyền phá thai, kiểm soát súng, và sau khi ly dị, chuyển vào sống một thời gian với một cặp đồng tính luyến ái.

Arnold Schwarzenegger và đương kim thị trưởng New York Michael Bloomberg cũng ủng hộ quyền phá thai.

Những quan điểm như vậy khiến những vị lên diễn đàn phát biểu trông hơi khập khiễng khi so với các đại biểu Cộng hòa ngồi phía dưới.

Vì sao New York?
New York được chọn làm địa điểm tiến hành đại hội vì biểu tượng sự kiện 11-9.

Dù không trông mong nhiều, ông Bush hi vọng sẽ chinh phục thêm cử tri sau đại hội

Việc ông Bush quay lại điểm Ground Zero sẽ nhắc nhở mọi người về sự kiện đã biến chuyển chính quyền.

Đầu năm 2003, khi quyết định tổ chức ở New York được loan báo, ông Bush đang lên trong các thăm dò và người dân ủng hộ việc đánh Iraq.

Lựa chọn này giờ đây có vẻ có vấn đề hơn khi Mỹ đang chia rẽ về Iraq và New York trở thành trung tâm chống đối chính quyền Bush.

Dự kiến 250.000 người biểu tình sẽ gây xáo trộn trong mấy ngày đại hội. New York đã cấp phép cho hơn 15 cuộc tuần hành.

Khoảng cách văn hóa và chính trị giữa thành viên đảng Cộng hòa với New York là rất lớn.

Phong trào bảo thủ của đảng Cộng hòa có cứ địa tại miền Tây và miền Nam, trong khi vùng đông bắc thành thị là điểm trú chân của đảng Dân chủ.

Trong 14 nghị sĩ của New York, chỉ có một là người Cộng hòa.

Những người Cộng hòa như Bloomberg hay Giuliani thành thị trưởng New York là nhờ sự hấp dẫn của họ với tư cách các ứng viên độc lập không liên quan bộ máy Dân chủ tại địa phương. Họ thành thị trưởng không phải nhờ nhãn bảo thủ của đảng của họ.

Kể từ Thế chiến Hai, không ai trong số sáu tổng thống đảng Cộng hòa giành được phiếu tại New York. Và ông Bush có lẽ cũng không trông chờ cơ may lớn hơn.

Dù vậy, chọn New York làm nơi diễn ra đại hội không hẳn là lựa chọn kém.

Đây là sân khấu tốt nhất để ông Bush thể hiện mình là tổng thống thời chiến và an ninh quốc gia là vấn đề tranh cử hàng đầu.

Ngoài ra, thành công của một đại hội còn được đánh giá qua việc ứng viên giành thêm bao nhiêu ủng hộ từ những người chống đối mình trong cuộc thăm dò sau khi đại hội kết thúc.

John Kerry giành được thêm rất ít từ đại hội ở Boston, nhưng đảng Dân chủ nói thật ra cũng chẳng có gì để giành thêm. Ông đã nổi tiếng ở thị trấn quê nhà, và đa số cử tri đã quyết định sẽ bầu cho ai từ trước đó.

Với ông Bush, mong chờ từ New York vốn đã chẳng bao nhiêu. Vì vậy, ngộ nghĩnh thay, bộ máy tuyên truyền của ông sẽ có thể nói kết quả giành thêm ít phiếu sau đại hội là một thành công.