 | | | | | | | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Sự bất ngờ của Ukraina | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Zbigniew Brzezinski (nhà soạn thảo chiến lược nổi tiếng của Hoa Kỳ) từng gọi sự xuất hiện của quốc gia Ukraina năm 1991 là một trong ba sự kiện địa lý chính trị lớn nhất thế kỷ 20, bên cạnh Chiến tranh lạnh và sự sụp đổ của hệ thống đế quốc châu Âu 1918. Giảng viên Andrew Wilson của đại học University College London cũng đồng ý với nhận xét này khi biên soạn quyển sử Ukraina mới xuất bản năm 2002, với không chỉ các sự kiện chính trị mới nhất như vụ án Gongadze (2000), Giáo hoàng viếng thăm (2001) và phong trào Yushchenko (2002), mà còn vận dụng cả quan niệm mới trong ngành sử học về quá trình hình thành của một dân tộc. Không chỉ đơn giản là coi Ukraina bất ngờ được độc lập, Wilson xét lịch sử vùng này từ thế kỷ 10 mà thôi, và thậm chí còn coi Ukraina là dân tộc chưa trưởng thành, hiện vẫn đang phải định hình dần qua các trào lưu chính trị trong nước và một vài ảnh hưởng không đáng kể từ bên ngoài. Gắn bó sự nghiệp nghiên cứu với nhiều góc cạnh của xã hội Ukraina, từ thơ văn nhạc họa đến kinh tế chính trị hay sắc tộc, ngôn ngữ, Andrew Wilson cho rằng nhận thức về dân tộc của người Ukraina được thể hiện rõ nhất qua một bức biếm họa, vẽ chú mèo lười nằm trên cờ Ukraina, vừa mơ tưởng vừa giơ tay nắm lấy đầu dây xúc xích trong mơ, mà đầu kia là một chú quạ đậu trên nóc điện Kremlin. Đó là thời tổng thống đầu tiên Leonid Kravchuk, và chú mèo nói rằng "kovbasa (xúc xích - tiếng Ukraina) hay kolbasa (xúc xích, tiếng Nga) thì cũng thế, miễn có ăn là được.
Năm 1996 dân Ukraina tranh cãi đến mức xuống đường chỉ vì một "dấu phẩy" thay cho chữ "và" trong điều 10 của hiến pháp, qui định về việc tự do phát triển, "sử dụng và bảo tồn tiếng Nga, các ngôn ngữ khác của các dân tộc thiểu số". Theo nghiên cứu xã hội năm 1997, hơn một nửa dân mình là thuần Ukraina, một phần mười nhận là thuần Nga, còn gần một phần ba nhận mình vừa là người Ukraina vừa là người Nga. Nhóm pha trộn này tương ứng với một thứ văn hóa khá nổi bật ở đây, biểu hiện qua ngôn ngữ được gọi là surzhyk (nghĩa đen là hỗn hợp lúa mạch đen pha trắng, "nếp tẻ lẫn lộn"), tức lối nói chuyện pha lẫn cả tiếng Nga và tiếng Ukraina mà không tuân theo một qui luật nào cả. Thế nhưng ở đây tính cách Nga, mà đa phần chiếm ưu thế ở các thành phố lớn, lại chủ yếu là Con ngườ Xô Viết (homo sovieticus) hay Đại Sla-vơ, còn ở phía ngược lại, cái gọi là tính cách Ukraina lại mờ nhạt và chia, hay bị ảnh hưởng từ nhiều nhóm nhỏ như Ba Lan, Tiểu Nga, Phổ (Habsburg) Kô-zắc... Thể theo phân tích của Andrew Wilson, trong bối cảnh trục Á-Âu Eurasia luôn thay đổi chiều kim như hướng bơm dầu của đường ống Odesa-Brody, quá trình hình thành bản sắc dân tộc của Ukraina sẽ còn tiếp tục với những bước đi khó dự đoán, cũng bất ngờ như là sự xuất hiện của chính quốc gia này vậy. Tham khảo: ---------------------------------------------------------------------------------------- Ý kiến tranh luận: |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gửi trang này cho bè bạn
Bản để in ra
