Ông Mugabe từng nói MDC sẽ "không bao giờ" được phép lãnh đạo Zimbabwe

Bộ trưởng Tư pháp Patrick Chinamasa cho rằng tuyên bố của ông Tsvangirai là một hành động mưu mẹo, vì ông này chưa gửi một thông báo chính thức tới ban bầu cử.

Trước đó, cộng đồng quốc tế gây áp lực đối với Zimbabwe sau khi lãnh tụ đối lập Morgan Tsvangirai rút khỏi cuộc bầu cử tổng thống vòng hai vì bạo lực leo thang.

Tổng thống Zambia Levy Mwanawasa cho rằng việc bỏ phiếu diễn ra trong điều kiện hiện thời sẽ là một “sự hổ thẹn” đối với khu vực.

Mỹ cũng đã kêu gọi Liên Hiệp Quốc có hành động trước sự tồn tại của chính quyền “bất hợp pháp” của Tổng thống Mugabe.

Đảng cầm quyền Zimbabwe tuyên bố rằng việc lãnh tụ Morgan Tsvangirai rút lui khỏi cuộc bỏ phiếu là nhằm tránh bị “sỉ nhục”.

Hôm Chủ nhật 22/6, ông Tsvangirai của Phong trào Thay đổi Dân chủ (MDC), nói không có nghĩa lý gì khi tiếp tục tham gia chạy đua trong một cuộc bầu cử thiếu tự do và công bằng, với “kết quả đã được Mugabe định đoạt”.

Quyết định của phe đối lập được đưa ra sau khi các ủng hộ viên của họ bị tấn công khi diễu hành ở thủ đô Harare.

MDC cho biết, khoảng 86 ủng hộ viên của đảng và 200 nghìn người đã bị binh sĩ trung thành với đảng cầm quyền Zanu-PF buộc phải rời bỏ nhà cửa.

Tổng thống Mugabe và đảng Zanu-PF chỉ trích phe đối lập đã gây ra các cuộc bạo lực chính trị khắp đất nước, và nhấn mạnh rằng MDC sẽ “không bao giờ” được phép lãnh đạo Zimbabwe.

'Ê chề'

Phản ứng trước quyết định của MDC, Tổng thống Zambia Levy Mwanawasa cho rằng cần phải hoãn cuộc bỏ phiếu “nhằm tránh một thảm họa cho khu vực”.

Ông này cũng kêu gọi tổ chức Cộng đồng Phát triển Nam Phi (SADC) có quan điểm tương tự vì Zimbabwe không tuân thủ các tiêu chuẩn tranh cử tối thiểu.

Những hành động vô nghĩa nhằm vào phe đối lập cũng như các nhà quan sát bầu cử cần phải chấm dứt   Thông cáo của Nhà Trắng

Tổng thống Mwanawasa nói: “Thật ê chề nếu SADC tiếp tục không lên tiếng. Những gì đang xảy ra tại Zimbabwe là nỗi hổ thẹn cho toàn khu vực”.

Tại New York, văn phòng Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon ra thông cáo nhấn mạnh rằng ông Ban “rất lấy làm tiếc khi chính phủ Zimbabwe không tạo các điều kiện cần thiết cho một cuộc bầu cử vòng hai tự do và công bằng, cho dù cộng đồng quốc tế nhiều lần kêu gọi”.

Thông cáo cũng miêu tả tình trạng hiện thời ở Zimbabwe là “rất đáng buồn”.

Từ Washington, phát ngôn viên Nhà Trắng Carlton Carroll nói rằng “chính quyền Mugabe củng cố sự nắm quyền bất hợp pháp hàng ngày”.

Thông cáo của Tòa Bạch Ốc có đoạn: “Những hành động vô nghĩa nhằm vào phe đối lập cũng như các nhà quan sát bầu cử cần phải chấm dứt”.

Ngoại trưởng Mỹ Condoleezza Rice thì cho rằng nếu Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc không hành động, cơ quan này sẽ mất uy tín.

Trong khi đó, Nam Phi kêu gọi MDC tiếp tục đàm phán với chính phủ nhằm tìm một giải pháp chính trị.

Từ London, Ngoại trưởng Anh David Miliband nói với BBC: "Ông Robert Mugabe tất nhiên sẽ không giành chiến thắng, người thắng chỉ có thể là phe đối lập”.