Anh sẽ cấm buôn bán ngà voi 'để bảo vệ voi'

Anh sẽ ra lệnh cấm buôn bán và xuất khẩu hầu hết các sản phẩm từ ngà voi theo những kế hoạch mới của chính phủ nước này.

Bộ trưởng Môi trường Michael Gove vừa thông báo sẽ bắt đầu quá trình tham vấn nhằm chấm dứt tình trạng buôn bán tất cả các sản phẩm ngà voi.

Chính phủ Anh nói sẽ có một số trường hợp ngoại lệ, chẳng hạn cho các nhạc cụ và các sản phẩm có tầm quan trọng về văn hóa.

Các nhóm bảo tồn động vật bước đầu đã hoan nghênh kế hoạch này.

'VN chưa quyết liệt chống buôn lậu động vật'

WWF: Điều tra Nhị Khê 'cực kỳ nghiêm trọng'

Thị trường ngày một lớn

Mặc dù Anh đã cấm buôn bán ngà voi nguyên khối, Anh là một nước xuất khẩu hàng đầu đồ cổ và các sản phẩm trạm trổ từ ngà voi trong những năm gần đây.

Theo báo cáo của Cơ quan Điều tra Môi trường, có hơn 36.000 mặt hàng làm từ ngà voi được xuất khẩu từ Anh từ 2010 đến 2015, hơn lượng xuất khẩu từ Mỹ tới ba lần.

Các nhà bảo tồn động vật cho rằng ngành buôn bán ngà voi càng làm tăng nhu cầu về các sản phẩm này, và có mối liên hệ với tình trạng săn trộm voi ở châu Phi.

Hoàng tử William là người vận động chống buôn bán ngà voi từ nhiều năm. Năm 2016, ông đã thúc giục chính phủ Anh phê chuẩn lệnh cấm hoàn toàn việc buôn bán ngà voi trong nước Anh.

Tại một hội nghị bảo vệ động vật hoang dã ở Việt Nam, ông nói: "Ngà voi không phải là thứ để ao ước và khi ngà voi bị chặt khỏi con voi, nó không còn đẹp nữa. Vậy, câu hỏi ở đây là: tại sao chúng ta vẫn buôn bán nó? Chúng ta cần các chính phủ đưa ra một thông điệp rõ ràng rằng buôn bán ngà voi là đáng ghê tởm."

Bảo vệ động vật hoang dã: ‘VN không thể làm ngơ’

Tê tê đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Những nỗ lực trước đây của Đảng Bảo thủ Anh nhằm hạn chế buôn bán ngà voi đã không đi đến đâu.

Năm 2016, cựu Bộ trưởng Môi trường Andrea Leadsom đề xuất đưa ra lệnh cấm buôn bán các sản phẩm từ ngà voi được làm sau năm 1947, nhưng quá trình tham vấn sau đó không được thực hiện.

Giờ đây, quá trình tư vấn kéo dài 12 tuần về đề xuất của Bộ trưởng Gove sẽ được bắt đầu ngay, và dự thảo về cấm buôn bán và xuất khẩu các sản phẩm từ ngà voi nhiều khả năng sẽ được đưa ra vào năm 2018.

Chính phủ Anh nói kế hoạch này được vạch ra vì lo ngại có tới 20.000 con voi bị săn bắn trộm hàng năm.

"Đàn voi sụt giảm do bị săn bắt trộm để lấy ngà là điều xấu hổ cho thế hệ chúng ta," ông Gove nói trong một thông cáo.

"Không còn nghi ngờ gì là chúng ta cần có hành động quyết liệt và nhanh chóng để bảo vệ một trong những loài động vật đặc thù nhất và quý nhất trên thế giới."

Nhưng bên cạnh lý do đó, còn có những yếu tố khác.

Anh sẽ là nước chủ nhà tổ chức một hội nghị lớn về bảo tồn động vật hoang dã năm 2018, và sẽ là điều đáng xấu hổ nếu Anh tiếp tục cho phép buôn bán ngà voi trên thị trường trong nước, trong khi những nước khác như Trung Quốc đang chuẩn bị cấm điều này vào cuối năm 2017 như họ đã cam kết.

"Chúng tôi hy vọng rằng, điều cốt yếu là họ [chính phủ Anh] sẽ cam kết thực hiện lệnh cấm này trước khi hội nghị diễn ra," bà Heather Sohl từ Tổ chức Bảo tồn Động vật Hoang dã Thế giới WWF nói.

Bà nói việc này sẽ đưa Anh vào vị thế tốt hơn khi làm việc với Trung Quốc về việc thực thi lệnh cấm buôn bán ngà voi ở nước này, cũng như với các nước khác vẫn có thị trường hợp pháp.

Mặc dù các nhóm vận động vì môi trường ủng hộ động thái mới của chính phủ, họ vẫn có lo ngại có quá nhiều mặt hàng được miễn trừ.

Ông Gove nói sẽ có bốn loại sản phẩm ngà voi được phép buôn bán:

Một số nhà bảo tồn lo ngại rằng nếu có quá nhiều mặt hàng được miễn trừ, sẽ có nhiều kẽ hở có thể bị lợi dụng.

Tê tê, loài vật bị săn lùng nhất thế giới

Vì sao chọn Việt Nam để tổ chức hội nghị động vật hoang dã?

Nhưng những người trong ngành kinh doanh đồ cổ không ủng hộ đề xuất cấm buôn bán ngà voi này.

Ông Noelle McElhatton từ Hội Thương mại Đồ cổ nói những người buôn bán đồ cổ ghê tởm tình trạng săn trộm voi và những gì đang xảy ra với voi châu Phi.

Nhưng bà nói những người kinh doanh đồ cổ sẽ tranh luận rằng lệnh cấm buôn bán các đồ vật từ ngà voi được làm ra từ trước năm 1947 sẽ "chẳng cứu được một con voi đang sống nào cả".

Quá trình tham vấn về đề xuất cấm buôn bán ngà voi của chính phủ Anh sẽ tiếp diễn cho tới ngày 29/12/2017.