Tổng thống Pháp tạo dấu ấn thế nào?

Tổng thống trẻ tuổi của Pháp, Emmanuel Macron, liệu sẽ thành công đến đâu khi thúc đẩy chính sách đối ngoại đầy tham vọng?

Người đứng đầu Hoa Kỳ Donald Trump chưa bao giờ muốn Emmanuel Macron giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Pháp nhưng ông ta lại trông có vẻ khá gần gũi với tổng thống Pháp trong những ngày này.

"Những cuộc hội đàm tuyệt vời với Tổng thống Emmanuel Macron," ông Trump đã viết như vậy trên trang tweeter của mình sau chuyến viếng thăm Pháp nhân dịp kỷ niệm Quốc khánh Pháp vào hồi tháng Bảy "một chuyến viếng thăm không thể tin được", "mối quan hệ với Pháp mạnh hơn bao giờ hết".

Đảng của Macron dự kiến thắng áp đảo

Đảng của Macron dự kiến thắng áp đảo

Thế hệ Macron hết nghĩ về VN qua HCM

Macron nói EU phải cải cách hoặc đối mặt với 'Frexit'

Trên thực tế, có thể mối quan hệ giữa Washington và Paris đang mạnh hơn bao giờ hết, Martin Quencez của Quỹ Marshall của Đức, một cơ quan chuyên về chính sách Đại Tây Dương đặt tại Paris cho hay.

"Ông Macron khá hợp với Trump ở mức độ cá nhân", ông giải thích. "Có một chút ít 'bạn là người chiến thắng hay thất bại?' về Trump, và ông ta coi Macron là người chiến thắng. Macron được thừa nhận là người duy nhất ở châu Âu có thể tạo ấn tượng gì đó với Trump.

Nhưng một vài câu hỏi về những cuộc hội đàm này có ảnh hưởng thực sự như thế nào đã chỉ ra rằng ông Trump đã không bị ảnh hưởng bởi Pháp về các vấn đề biến đổi khí hậu, thỏa thuận hạt nhân Iran và tình trạng của Jerusalem.

Và cố vấn ngoại giao Nicolas Tenzer nói rằng có một cái giá phải trả cho cuộc đối thoại, đặc biệt khi nó liên quan đến các mối quan hệ phức tạp như là với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

"[Nga] muốn phá vỡ luật pháp, trật tự quốc tế và các nguyên tắc của thế giới dân chủ. Macron biết rất rõ điều này, nhưng có một số vấn đề ông không thể nói [bởi vì] ông ta muốn tiếp tục các cuộc thảo luận với Nga. Nhưng liệu có thể thảo luận với Nga đến mức nào? Đó là câu hỏi của tôi."

Martin Quencez đồng ý rằng ảnh hưởng của Macron lên chính sách của các nhà lãnh đạo khác - thậm chí là các đồng minh - đã bị hạn chế, nếu nó không gây thất vọng, nhưng ông cho rằng những ảnh hưởng thực tế như vậy không phải là mục tiêu thực sự.

"Tôi không nghĩ rằng Macron từng mong đợi có thể nói chuyện thân mật với Trump - đó là uy quyền của Pháp, được nhìn thấy với Trump, được nhìn thấy với Putin. Nó có thể không đáng giá nhiều trong việc thay đổi chính sách thực tế nhưng nó có giá trị rất nhiều trong việc được nhìn nhận như một người quan trọng."

Tổng thống Macron đã nói nhiều về sự cần thiết phải gia tăng ảnh hưởng và vị thế của Pháp trên trường quốc tế, và thúc đẩy các giá trị châu Âu. Và Nicolas Tenzer cho rằng, Pháp có đủ khả năng để đóng vai trò là một cường quốc quân sự.

"Tôi nghĩ rằng Macron có cơ hội xuất hiện với tư cách là nhà lãnh đạo của thế giới tự do. Một mình Pháp không thể làm mọi thứ, nhưng nếu chúng ta để ý bài diễn văn trước Đại hội đồng LHQ, nó hoàn toàn tập trung vào vấn đề nhân quyền. Và điều đó rất quan trọng để hiểu rằng Macron muốn được mọi người nhớ đến là một người như thế nào."

Dĩ nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng để biến ý tưởng thành hiện thực, và châu Âu là một minh chứng rõ ràng.

Ông Macron đã đưa EU thành tâm điểm trong chiến dịch vận động tranh cử của ông và đã có bài phát biểu chiến thắng trong đêm bầu cử cùng với giai điệu của bản giao hưởng thứ chín của Beethoven, bài hát chính thức của EU.

Và sau vài tháng, ông đã đưa ra một viễn cảnh đầy tham vọng và chi tiết về tương lai của châu Âu trong một bài phát biểu quan trọng tại Đại học Sorbonne, trong khi đó Thủ tướng Đức Angela Merkel vẫn đang nỗ lực tạo dựng một liên minh cầm quyền.

Không còn nghi ngờ gì nữa rằng ông Macron muốn khôi phục lại vai trò lãnh đạo của Pháp ở trung tâm châu Âu, và nhờ Brexit và các cuộc đàm phán chính trị kéo dài ở Berlin, ông đang phải đối mặt với những gì giống như là một cơ hội. Điểm mấu chốt của những diễn biến này là ông ta không thể làm nhiều thứ một mình.

"Tôi nghi ngờ việc liệu ông ấy sẽ thành công ở [châu Âu]," Pierre Lellouche, cựu bộ trưởng của châu Âu, người của Đảng Những người Cộng hòa (cánh hữu) cho hay.

"Một nửa câu trả lời nằm trong tay Đức: đối với những sáng kiến mới, điều cần thiết là phải có sự hợp tác toàn diện của Đức ... và ở thời điểm hiện tại họ đang phải tập trung toàn bộ cho nội lực của họ và sự hồi sinh của cực đoan khuynh tả".

Trên thực tế, thành công lớn nhất của ông Macron cho đến nay có thể là sự can thiệp của ông trong cuộc khủng hoảng chính trị gần đây của Lebanon, chuyến thăm Ả-rập Xê-út để thảo luận và đưa Thủ tướng Hariri của Lebanon và chính phủ của ông thoát khỏi bế tắc.

Nhưng mối quan hệ giữa Pháp và các nước thuộc địa cũ, đặc biệt ở châu Phi, thì khá phức tạp. Francois de Labarre của tạp chí Pháp Match Afrique mô tả nó như là "thần kinh", bởi vì, ông nói, "Pháp đã không thực sự rời đi sau khi các nước giải phóng".

Ông De Labarre là một trong những nhà báo đã đi cùng Tổng thống Macron đến Burkina Faso, Bờ Biển Ngà và Ghana.

"Chuyến bay của ông gồm nhiều doanh nghiệp mới thành lập, chứ không phải các tập đoàn lớn", ông nói với tôi. "Thông điệp là ông ta không phải ở đây để bán vũ khí hoặc lấy dầu mỏ, ông ta đang tìm kiếm các quốc gia nói tiếng Anh như Nigeria, nơi mà bản sắc của họ rất mạnh và thế hệ trẻ đã quên thời kỳ là thuộc địa của Anh." Giấc mơ của Macron là các nước Pháp ngữ cũng sẽ giống như Nigeria."

Trong chuyến thăm tới Angeria trong chiến dịch tranh cử tổng thông của mình, ông Macron đã gây ra một vụ om sòm khi nói rằng Pháp thừa nhận "tội lỗi chống nhân loại" trong thời kỳ đô hộ nước này.

Nhưng Rose Ndengue, một chuyên gia về lịch sử châu Phi tại Đại học Diderot ở Paris, nói rằng Tổng thống Pháp có rất ít các hành động cụ thể.

"Nếu ông ấy thực sự muốn thay đổi, ông ta cần bàn về các căn cứ quân sự của Pháp tại châu Phi hoặc tại sao châu Âu đang chuyển dịch biên giới sang châu Phi trong việc giải quyết khủng hoảng di cư. Đó là một dạng Chủ nghĩa Thực dân mềm.

Francois de Labarre nói ông Macron bị bắt lỗi khi sử dụng cụm từ "tội ác chống nhân loại" khi miêu tả các hành động quá khứ của Pháp tại Algeria, không chỉ vì điều đó kích động sự chia rẽ xã hội mà ở Pháp, ông nói, mà còn vì những hậu quả về tài chính. Trong chuyến viếng thăm gần đây, ông đã sử dụng ngôn từ mềm mỏng hơn.

Emmanuel Macron đã phải đối mặt với sự chỉ trích từ những ngày đầu của chiến dịch tranh cử tổng thống vì ông ủng hộ mọi thứ với mọi người: cánh tả và cánh hữu, thúc giục cải cách dân chủ và tăng cường bảo vệ, tin vào tầm nhìn nhưng cũng thực dụng sâu sắc.

Và những người chỉ trích như Oliver Fraure của Đảng đối lập Cánh tả Nouvelle Gauche nói rằng kết quả không phù hợp với lời hùng biện. "Các bài phát biểu của ông luôn được sáng tạo rất tốt. Nhưng không may, kết quả không được như vậy ... chúng tôi không thấy những nghệ thuật sân khấu này biến thành kết quả cho những câu hỏi về biến đổi khí hậu hay châu Âu."

Một số người nói rằng chỉ đơn giản là còn quá sớm cho các kết quả cụ thể, những người khác cho rằng vị thế quốc tế của Pháp mới là mục tiêu. Dù bằng cách nào, nỗ lực của Tổng thống Macron trong các vấn đề đối ngoại, sự hiện diện quốc tế của ông và tầm nhìn hoa mỹ của ông đã giúp ông có được rất nhiều người ủng hộ ở quê nhà.

Bất kể những thành tựu cụ thể có thể vượt qua nhiệm kỳ năm năm của ông, ông đã thực sự trở thành một nhà lãnh đạo mà các nước khác đang nhắc đến.

Và với Pháp, đó thực sự là một chiến thắng vô cùng lớn.

Bầu cử tổng thống Pháp: Macron và Le Pen vào vòng hai

Hiệp sỹ trẻ Macron sẽ cứu nước Pháp?

Thời của những chính khách trẻ đẹp?

Đồng Euro lên giá sau bầu cử Pháp vòng một