Quanh các bài báo nói ông Trump gọi tử sĩ Mỹ là 'kẻ thất bại'

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang phải đối mặt với phản ứng dữ dội trước tin ông chế giễu binh lính Mỹ thiệt mạng trong lúc lâm trận là "những kẻ thất bại" và "dại dột".

Lời bình luận bị cáo buộc này được tường trình lần đầu tiên Lời bình luận bị cáo buộc này được tường trình lần đầu tiên trên tạp chí Atlantic, và một số chi tiết đã được Associated Press và Fox News chứng thực.

Nhưng tổng thống và đồng minh của ông đã phủ nhận việc ông đưa ra nhận xét đó.

Các nhóm cựu chiến binh nằm trong số những người đã tấn công tổng thống vì các bài báo.

Nhóm tiến bộ VoteVets đăng một video về các gia đình có con cái bị tử trận. "Ông không biết hy sinh là gì", một người nói.

Paul Rieckhoff của Hội Cựu chiến binh Mỹ Iraq và Afghanistan, tweet: "Ai thực sự ngạc nhiên về điều này?"

Giới phân tích cho rằng những bình luận này có thể gây tổn hại khi tổng thống cần sự ủng hộ từ các cử tri quân đội trong cuộc tái tranh cử.

Trump được tường trình là đã nói gì?

Theo tạp chí Atlantic, ông Trump đã hủy chuyến thăm đến một nghĩa trang của Hoa Kỳ bên ngoài Paris vào năm 2018 vì ông nói rằng nó "đầy ắp những kẻ thua cuộc".

Bốn nguồn tin nói với tạp chí The Atlantic rằng ông Trump từ chối ý tưởng đến thăm nghĩa trang vì mưa sẽ làm rối tóc, và ông không tin rằng việc tôn vinh những người chết trong chiến tranh của Mỹ là quan trọng.

Trump gây giận dữ vì công kích McCain

Mỹ: Trump 'rời xa' khỏi hiến pháp, Tướng Colin Powell nói

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis lên án Tổng thống Trump

Trong cùng chuyến đi, tổng thống cũng bị cáo buộc đã gọi 1.800 binh sĩ Mỹ chết tại Belleau Wood là "những kẻ dại dột". Trận chiến đã giúp ngăn chặn cuộc tấn công của Đức vào Paris trong Thế chiến thứ nhất và được Thủy quân lục chiến Hoa Kỳ tôn kính.

Bài báo của Atlantic dựa trên các nguồn ẩn danh nhưng Associated Press cho biết họ đã xác nhận độc lập nhiều lời bình. Một phóng viên của Fox News cho biết cô đã chứng thực một số lời nói.

Năm 2018, Nhà Trắng cho biết chuyến thăm đã bị hủy bỏ vì thời tiết xấu khiến trực thăng của tổng thống không thể hoạt động. Điều này đã được sao lưu trong một cuốn sách gần đây của cựu Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton của Tổng thống Trump, người đã từng lên tiếng chỉ trích ông Trump.

Để đáp ứng yêu cầu theo Đạo luật Tự do Thông tin từ phóng viên Jason Leopold của Buzzfeed, Hải quân Mỹ cũng cho biết họ đã hủy chuyến đi đến nghĩa trang vì trời mưa.

Dư luận phản ứng ra sao?

Bên cạnh những bình luận từ các cựu chiến binh, người thách thức Tổng thống Trump trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 11, Joe Biden, đáp lại bằng cách nói rằng đối thủ của ông "không thích hợp" để lãnh đạo quốc gia.

"Nếu bài báo nói sự thật - và nó có vẻ là, dựa trên những điều khác mà ông ấy từng nói - thì điều đó hoàn toàn đáng nguyền rủa. Đó là một sự ô nhục."

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Tammy Duckworth, một cựu chiến binh bị mất cả hai chân khi phục vụ ở Iraq, nói rằng Tổng thống Trump "thích sử dụng quân đội Mỹ cho cái tôi của riêng mình".

Khizr Khan, cha của một binh sĩ Mỹ thiệt mạng ở Iraq, người chỉ trích ông Trump trong đại hội đảng Dân chủ năm 2016, đã nhập cuộc với bà Duckworth.

Ông nói: "Khi Donald Trump gọi bất kỳ ai hy sinh đời sống của mình để phục vụ người khác là kẻ thất bại, chúng ta hiểu được tâm hồn Trump".

Nhà Trắng đối phó với câu chuyện này thế nào?

Tổng thống Trump đã phản đối mạnh mẽ các bài báo, gọi chúng là "tin giả".

"Ai có thể nghĩ rằng tôi đưa ra những tuyên bố tiêu cực với quân đội và những anh hùng đã ngã xuống của chúng ta, khi không ai làm những gì tôi đã làm với ngân sách, với ngân sách quân sự, với việc tăng lương cho quân đội của chúng ta," ông nói. "Đó là một tình huống đáng hổ thẹn bởi một tạp chí là một tạp chí khủng khiếp."

Phát biểu với các phóng viên hôm thứ Sáu, ông gợi ý nguồn gốc của câu chuyện là từ cựu Chánh văn phòng Nhà Trắng của ông, John Kelly. Ông Trump cho biết cựu tướng Thủy quân lục chiến Mỹ "không đủ khả năng để giải quyết áp lực của công việc này".

Ngoại trưởng Mike Pompeo nói với Fox News sáng thứ Sáu rằng ông đã tháp tùng tổng thống trong phần lớn chuyến công du tới Pháp và chưa bao giờ nghe ông sử dụng những từ được mô tả trong bài báo.

Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper được Politico dẫn lời nói rằng ông Trump có "sự tôn trọng và ngưỡng mộ cao nhất đối với các thành viên quân đội, cựu chiến binh và gia đình của quân đội của chúng ta", mặc dù người đứng đầu Lầu Năm Góc không phủ nhận cụ thể câu chuyện.

Một cựu chánh văn phòng Nhà Trắng khác, Mick Mulvaney và cựu thư ký báo chí Sarah Huckabee Sanders nằm trong số những người thuộc quỹ đạo của ông Trump đã bác bỏ câu chuyện là sai sự thật.

Tương quan giữa Trump và quân đội Mỹ

Tổng thống Mỹ thường tuyên bố ông có sự ủng hộ mạnh mẽ của quân đội, và Trung tâm Nghiên cứu Pew năm ngoái thấy rằng các cựu chiến binh thường ủng hộ ông với tư cách là tổng tư lệnh, với 57% ủng hộ. Theo nghiên cứu, ba phần năm số cựu chiến binh được xác định là đảng Cộng hòa.

Nhưng đã có những tranh cãi và lời qua tiếng lại trước đó.

Ông đã gây phẫn nộ khi nói cố Thượng nghị sĩ John McCain, một tù nhân chiến tranh ở Việt Nam, không phải là một "anh hùng chiến tranh" khi tuyên bố: "Tôi thích những người không bị bắt."

Tổng thống Trump chưa bao giờ mặc quân phục. Ông được hoãn quân 5 lần trong Chiến tranh Việt Nam - 4 lần vì lý do học tập và 1 lần vì có vấn đề với xương, vì chất vôi tích tụ ở gót chân.

Bấm vào để đọc thêm về bầu cử Mỹ 2020