Covid-19: Vaccine của Đại học Oxford cho thấy hiệu quả 70%

Nguồn hình ảnh, Oxford University/John Cairns

Chụp lại hình ảnh, Vaccine Oxford / AstraZeneca hiện đang trong giai đoạn thử nghiệm cuối cùng
    • Tác giả, James Gallagher
    • Vai trò, Phóng viên Y tế và Khoa học

Một thử nghiệm với quy mô lớn cho thấy vaccine do Đại học Oxford phát triển giúp ngăn 70% số người phát triển các triệu chứng Covid-19.

Đây được xem là chiến thắng lẫn sự thất vọng sau khi vaccine của Pfizer và Moderna cho thấy khả năng bảo vệ đến 95%.

Tuy nhiên, mũi tiêm của Oxford rẻ hơn rất nhiều và dễ dàng bảo quản và vận chuyển đến mọi ngóc ngách trên thế giới hơn so với hai loại kia.

Vì vậy, loại vaccine này vẫn sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc giải quyết đại dịch, nếu nó được các cơ quan quản lý phê duyệt.

Cũng có các số liệu đầy hứa hẹn cho thấy cải thiện liều dùng có thể giúp tăng tính hiệu quả lên 90%.

Chính phủ Anh đã đặt hàng trước 100 triệu liều vaccine Oxford, đủ để tiêm ngừa cho 50 triệu người.

Thủ tướng Boris Johnson cho biết: "Tin tức cực kỳ phấn khởi là vaccine của Oxford đã chứng tỏ hiệu quả trong các cuộc thử nghiệm.

"Vẫn còn nhiều bước kiểm tra về an toàn phía trước, nhưng đây là những kết quả tuyệt vời."

Các nhà nghiên cứu Oxford đã phát triển vaccine này trong khoảng 10 tháng, một quá trình thường mất đến cả một thập niên.

Giáo sư Sarah Gilbert, lãnh đạo nhóm nghiên cứu Đại học Oxford cho biết: "Thông báo hôm nay đưa chúng ta tiến thêm một bước nữa đến giai đoạn có thể sử dụng vaccine để chấm dứt những tàn phá do [virus] gây ra."

Thử nghiệm cho thấy điều gì?

Hơn 20.000 tình nguyện viên tham gia thử nghiệm, với một nửa ở Anh và số còn lại ở Brazil.

Có 30 trường hợp nhiễm Covid ở những người đã tiêm hai liều vaccine và 101 trường hợp ở những người được tiêm giả dược.

Các nhà nghiên cứu cho biết vaccine hoạt động bảo vệ ở mức 70%.

Khi những người tình nguyện được tiêm hai liều "cao" thì khả năng bảo vệ là 62%, nhưng con số này tăng lên 90% khi mọi người được cho dùng một liều "thấp" sau đó là một liều cao. Không rõ tại sao lại có sự khác biệt này.

"Chúng tôi thực sự hài lòng với những kết quả này," Giáo sư Andrew Pollard, người dẫn đầu cuộc thử nghiệm, nói với BBC.

Ông cho biết dữ liệu về hiệu quả 90% là "hấp dẫn" và có nghĩa là "chúng tôi sẽ phải phân phối nhiều liều hơn".

Giáo sư Pollard cho biết nhóm dùng một liều thấp sau đó là một liều cao thì có mức độ nhiễm bệnh không phát triệu chứng thấp hơn so với nhóm dùng hai liều cao, "điều đó có nghĩa chúng ta có thể chặn hành trình của virus".

Khi nào chúng ta được tiêm?

Tại Anh, có 4 triệu liều thuốc đã có sẵn, và sẽ có thêm 96 triệu liều nữa.

Nhưng sẽ không có gì xảy ra cho đến khi vaccine được phê duyệt bởi các cơ quan quản lý, những người sẽ đánh giá tính an toàn, hiệu quả của vaccine và việc nó được sản xuất theo tiêu chuẩn cao. Quá trình này sẽ diễn ra trong vài tuần tới.

Tuy nhiên, nước Anh đã sẵn sàng nhấn nút cho chiến dịch miễn dịch đại trà không tiền khoáng hậu, có quy mô vượt qua cả việc tiêm phòng cúm mùa hàng năm lẫn tiêm chủng trẻ em.

Những người sống trong viện dưỡng lão và các nhân viên trong đó sẽ được ưu tiên đầu, tiếp theo là nhân viên y tế và những người trên 80 tuổi. Sau đó sẽ là đến từng nhóm tuổi khác.

Vaccine hoạt động ra sao?

Vaccine là một loại virus cảm lạnh thông thường đã được biến đổi gene, được sử dụng để lây nhiễm cho tinh tinh.

Nó đã được thay đổi để tránh việc gây nhiễm ở người và có chứa một phần của virus corona, là phần được gọi là protein gai.

Một khi được đưa vào cơ thể, nó sẽ bắt đầu sản sinh protein gai của virus corona, khiến hệ miễn dịch nhận diện nguy cơ và bắt đầu phản ứng chống lại.

Khi hệ thống miễn dịch tiếp xúc thực sự với virus, hệ thống miễn dịch sẽ biết phải làm gì.

Kết quả có đáng thất vọng không?

Sau khi Pfizer và Moderna đều sản xuất vaccine có hiệu quả phòng ngừa Covid-19 đến 95% thì con số 70% là tương đối đáng thất vọng.

Tuy nhiên, chỉ trong một tháng trước, bất kì vaccine nào có khả năng bảo vệ trên 50% được xem là thắng lợi.

Vaccine này cũng có thể bảo quản ở nhiệt độ tủ lạnh, có nghĩa là nó có thể được phân phối đến mọi ngõ ngách trên thế giới, không giống như vaccine Pfizer / BioNTech và Moderna, cần được bảo quản ở nhiệt độ lạnh hơn nhiều.

Đối tác sản xuất của Oxford, AstraZeneca, đang chuẩn bị sản xuất ba tỷ liều trên toàn thế giới.

Vaccince của Oxford có mức giá khoảng 3 bảng, rẻ hơn nhiều so với vaccine Pfizer (15 bảng) và Moderna (25 bảng).

Điều này sẽ đem đến sự khác biệt nào cho cuộc sống chúng ta?

Vaccine là điều mà chúng ta đã trông chờ cả năm nay và việc phải áp lệnh phong tỏa chính là để chờ đợi cho tới khi ta có vaccine.

Tuy nhiên, việc sản xuất đủ vaccine và sau đó chủng ngừa cho hàng chục triệu người ở Anh và hàng tỷ người trên toàn thế giới, vẫn là một thách thức to lớn.

Cuộc sống sẽ không trở lại bình thường trong nay mai, nhưng tình hình chắc chắn sẽ cải thiện ngoạn mục vì những người có nguy cơ cao nhất sẽ được bảo vệ.

Những người chết trong đợt bùng dịch đầu tiên chủ yếu là những người trên 80 tuổi và những người ở các nhà chăm sóc như viện dưỡng lão. Bảo vệ những người đó và tình thế sẽ khác đi một cách đầy kinh ngạc.

Bộ trưởng Y tế Matt Hancock nói với chương trình BBC Breakfast rằng chúng ta sẽ "gần trở lại với sự bình thường hơn" vào mùa hè, nhưng "tất cả chúng ta cần là chăm sóc lẫn nhau cho đến khi chúng ta có thể triển khai loại vaccine đó".

Theo dõi James trên Twitter"