Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói thẳng nhiều điều trước tổng thống Nga sau hội đàm

Ông Olaf Scholz, thủ tướng Đức được các báo châu Âu khen là dám nói thẳng với Tổng thống Nga về "nhiệm kỳ không thể là vĩnh viễn" của ông ta tại họp báo chung 15/02 ở Moscow.

Ông Scholz nói: "Tôi có cảm giác ngài tổng thống sẽ còn tại chức lâu nhưng không thể tại chức vĩnh viễn."

Câu này được ông Scholz nói ra khi bình luận về chuyện Ukraine có muốn vào Nato hay không.

Ông Vladimir Putin nêu ra quan ngại an ninh của Nga về chuyện Nato mở rộng tiếp tục sang phía Đông, nhận vào nước láng giềng của Nga là Ukraine.

Những chiếc bàn 'siêu dài' của Tổng thống Putin

Nga-Ukraine: Nord Stream của Putin và những bạn thân người Đức

Người Việt trên mạng xã hội nghĩ gì về Nga-Ukraine?

Nato nói Nga phải rút nhiều quân thì mới 'giảm căng thẳng thực sự'

Theo ông Scholz, đây không thể trở thành một vấn đề "trong nghị trình của tổng thống Putin khi ông còn nắm quyền dài lâu tại Nga".

Thủ tướng Đức cũng nói việc "gây chiến chỉ vì tư cách thành viên [chưa có] của Ukraine trong khối Nato là điều phi lý".

Hai nhà lãnh đạo tuy thế đồng ý rằng an ninh năng lượng cho Đức và EU là rất quan trọng.

Ông Putin xác nhận nước Nga sẽ vẫn bán dầu khí cho Đức và EU.

Cũng tại cuộc họp báo, ông Putin đề cao quan hệ với Đức và nói "Nga không hề muốn chiến tranh", nhưng nhắc lại rằng an ninh của Nga - không cho Ukraine vào Nato - phải được tôn trọng.

Theo đài Đức Deutsche Welle hôm 15/02 thì ông Putin nhấn mạnh tới quan hệ kinh tế với Đức, bạn hàng quan trọng thứ nhì của Nga, chỉ sau Trung Quốc.

Tại một họp báo riêng sau đó, ông Scholz nói rằng ông "Putin đã sai khi nói rằng phía Ukraine gây ra 'diệt chủng' ở vùng Donbass".

Báo chí châu Âu cũng chú ý về cái bàn rất dài mà ông Putin ngồi để tiếp ông Scholz ở Điện Kremlin, giống như đã tiếp tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuần trước.

So sánh hai chuyến thăm, một số báo châu Âu cho rằng ông Macron "mềm yếu hơn" nhà lãnh đạo Đức vì không dám nói câu gì làm phật lòng ông Putin.

Reuters cho rằng những điều ông Scholz cố ý nói ra ở họp báo nhằm "giúp công chúng thấy độ nóng của hội đàm 4 tiếng liền trong phòng họp riêng" với ông Putin.

Địa chính trị và nhân quyền

Ông Scholz, tân thủ tướng thuộc đảng cánh tả Đức (SPD) còn không e ngại công khai nói về nhân quyền xấu đi ở Nga, Reuters đưa tin.

Trong ngày thủ tướng Đức sang thăm Moscow, toà án Nga lại đem ông Alexey Navalny ra xử.

Phiên tòa chỉ mới bắt đầu nhưng có nhiều khả năng ông Navalny "bị dán thêm một án tù nữa, có thể tới 10 năm", theo các báo Anh.

Ông Navalny từng được thủ tướng Đức tiền nhiệm, bà Angela Merkel mời sang Berlin chữa bệnh sau khi bị trúng độc tại Nga năm 2020.

Nhưng sau khi ra viện ông Navalny quyết định trở về Nga và bị bắt, xử tù trong vụ án các lãnh đạo EU cho là "nhằm trấn áp đối lập" ở Nga.

Ngay trước chuyến thăm của ông Scholz, phóng viên đài Deutsche Welle của Đức bị Nga cấm hoạt động ở nước này.

Như thế, dù có đồng thuận nhất định về nhu cầu đối thoại tiếp tục, hai nhà lãnh đạo Đức và Nga vẫn còn khác biệt lớn về các giá trị cơ bản.

Sang ngày 16/02, giới chức các nước thuộc Nato nói họ ghi nhận việc Nga "có rút một số đơn vị quân đội" trên tổng số 100 nghìn quân gần biên giới với Ukraine, nhưng chính phủ Ukraine thì nói cần "có thêm bằng chứng" cho việc này.

Hôm trước, Viện Duma Quốc gia Nga bỏ phiếu đề xuất để Tổng thống Putin "công nhận hai vùng ly khai tại Ukraine được độc lập".

Hai vùng do phiến quân thân Nga kiểm soát, là Donetsk và Luhansk, không còn do Kiyv kiểm soát từ 2014-2015.

Nếu Điệm Kremlin đồng ý với phương án này thì Thỏa thuận Minsk về Ukraine "coi như xóa bỏ", theo đài Đức Deutsche Welle.