Kế hoạch của ông Trump về Gaza và phản ứng của Hamas

Hamas phản hồi kế hoạch của Tổng thống Donald Trump về tương lai của Gaza, trong đó có việc chấm dứt chiến tranh với Israel tại khu vực này.

Nhóm vũ trang Palestine cho biết họ chấp nhận một số nội dung chính trong kế hoạch của ông Trump, gồm các vấn đề chấm dứt chiến tranh, Israel rút quân, trao đổi con tin Israel và tù nhân Palestine, viện trợ và tái thiết, cùng với phản đối việc trục xuất người Palestine khỏi nơi này.

Tuy nhiên, tuyên bố của Hamas dường như có một số khác biệt với kế hoạch của ông Trump về mô hình quản trị Gaza trong tương lai và vai trò của chính Hamas trong đó. Hamas nói họ muốn có thêm các cuộc đàm phán.

Dưới đây là phần so sánh giữa tuyên bố của Hamas và kế hoạch của ông Trump:

Hamas cho biết họ sẵn sàng chấp nhận điều gì?

Trao đổi con tin Israel và tù nhân Palestine:

Hamas cho biết họ sẽ trao trả các con tin Israel đang bị giam giữ ở Gaza, cả còn sống lẫn đã chết, "theo công thức trao đổi được nêu trong đề xuất của Tổng thống Trump, cùng với những điều kiện thực tế cần thiết để thực hiện trao đổi."

Tuyên bố không làm rõ "những điều kiện thực tế cần thiết" là gì. Nhóm này nói họ sẵn sàng ngay lập tức tham gia đàm phán thông qua các trung gian để thảo luận thêm chi tiết.

Kế hoạch của ông Trump nêu rằng tất cả con tin sẽ được Hamas trao trả "trong vòng 72 giờ kể từ khi Israel công khai chấp thuận thỏa thuận này."

Theo đề xuất của ông Trump, Israel sau đó sẽ phóng thích 250 tù nhân Palestine đang thụ án chung thân, cùng với 1.700 người Gaza bị bắt kể từ ngày 7/10/2023, trong đó có toàn bộ phụ nữ và trẻ em.

Cứ mỗi con tin Israel đã chết được trao trả, Israel sẽ trao trả thi thể của 15 người Gaza thiệt mạng – vẫn theo kế hoạch của ông Trump.

Ngừng bắn, chấm dứt chiến tranh và Israel rút quân:

Hamas cho biết họ chấp nhận khuôn khổ chấm dứt chiến tranh và việc Israel "rút quân hoàn toàn" khỏi Gaza.

Tuyên bố của Hamas không đề cập đến việc rút quân theo từng giai đoạn và khẳng định họ từ chối việc đóng quân của Israel.

Trong khi đó, kế hoạch của ông Trump nói rằng "lực lượng Israel sẽ rút về một ranh giới được thống nhất nhằm chuẩn bị cho việc trao trả con tin."

Kế hoạch này nêu rõ trong thời gian đó, các hoạt động tấn công quân sự của Israel - trong đó có không kích và pháo kích - sẽ tạm ngừng, và "các ranh giới giao tranh sẽ được giữ nguyên cho đến khi có đủ điều kiện để rút quân hoàn toàn theo từng giai đoạn."

Viện trợ, tái thiết và không trục xuất người Palestine:

Hamas hoan nghênh việc kế hoạch của ông Trump kêu gọi tăng mạnh viện trợ nhân đạo cho Gaza, đồng thời không đề cập đến việc trục xuất người Palestine.

Theo kế hoạch của ông Trump, viện trợ sẽ được chuyển vào Gaza ngay lập tức với số lượng phù hợp theo thỏa thuận ngày 19/1.

Kế hoạch cũng bao gồm việc khôi phục cơ sở hạ tầng, bệnh viện và lò bánh mì, cùng với việc cho phép nhập trang thiết bị cần thiết để dọn dẹp đống đổ nát và mở lại các tuyến đường.

Viện trợ sẽ được thực hiện thông qua Liên Hợp Quốc, tổ chức Trăng Lưỡi Liềm Đỏ và các tổ chức quốc tế khác.

Hamas cho biết họ phản đối việc cưỡng bức người Palestine rời khỏi Gaza.

Kế hoạch của ông Trump nêu rằng "sẽ không có ai bị buộc phải rời đi" và những người muốn rời đi có thể tự do quay lại. Kế hoạch này cũng khuyến khích người Palestine ở lại Gaza.

Những điểm có vẻ mâu thuẫn giữa ông Trump và Hamas

Sự tham gia của nước ngoài trong chính quyền lâm thời ở Gaza:

Kế hoạch của ông Trump nêu rằng "Gaza sẽ được một ủy ban kỹ trị, phi chính trị người Palestine quản lý tạm thời," nhưng không nêu rõ cá nhân hoặc nhóm cụ thể nào sẽ tham gia vào quá trình chuyển giao.

Theo kế hoạch, ủy ban này sẽ do một cơ quan quốc tế lâm thời mới giám sát, do chính ông Trump đứng đầu, cùng các thành viên khác, trong đó có cựu Thủ tướng Anh Tony Blair.

Trong khi đó, Hamas cho biết họ đồng ý bàn giao việc quản lý Gaza "cho một cơ quan Palestine độc lập (gồm giới kỹ trị) được thành lập dựa trên đồng thuận của các lực lượng Palestine và có sự hậu thuẫn của các nước Ả Rập và Hồi giáo." Hamas trước đó cũng từng đề nghị chuyển giao quyền quản lý Gaza cho một bên khác.

Tuyên bố của Hamas không đề cập đến đề xuất triển khai một lực lượng quốc tế lâm thời giúp ổn định tình hình ở Gaza theo kế hoạch của ông Trump, lực lượng mà Mỹ sẽ phối hợp cùng các đối tác Ả Rập để thành lập.

Việc Hamas không có vai trò trong tương lai của Gaza:

Kế hoạch của ông Trump nêu rằng Hamas sẽ "đồng ý không nắm giữ bất kỳ vai trò nào trong việc quản trị Gaza, dù là trực tiếp, gián tiếp hay dưới bất kỳ hình thức nào."

Kế hoạch này cũng đề cập đến "tiến trình phi vũ trang hóa Gaza."

Trong khi đó, Hamas khẳng định họ coi mình là một phần của "hệ thống tổ chức quốc gia toàn diện của Palestine."

Tuyên bố hôm 3/10 của Hamas không nhắc đến việc giải trừ quân bị, và trước đây nhóm này từng phản đối điều đó.

"Vấn đề này cần được thảo luận trong hệ thống tổ chức quốc gia Palestine toàn diện, phù hợp với các luật pháp và nghị quyết quốc tế có liên quan, trong đó Hamas sẽ tham gia và chịu trách nhiệm đầy đủ," Hamas nói hôm 3/10.

Tuyên bố của Hamas cũng không đề cập đến đề xuất trong kế hoạch của ông Trump về việc ân xá và cho phép các thành viên Hamas được "rời đi an toàn sang quốc gia khác" nếu họ giao nộp vũ khí.