Hố sụt khổng lồ ở Trung Quốc: hấp dẫn du khách, nhưng rủi ro cho rừng cổ đại

Hai người họ đang đứng trên rìa một vách đá vôi dựng đứng.

Hơn 100 mét phía dưới là một thế giới tưởng chừng đã mất của những khu rừng và các loài động thực vật cổ đại.

Tất cả những gì họ có thể thấy là ngọn của những cây rậm lá và tất cả những gì họ nghe được là tiếng ve kêu và chim hót dội lại từ vách đá.

Suốt hàng ngàn năm, “thiên khanh” (hố trời) này không có ai khám phá.

Người ta sợ rằng có quỷ dữ và yêu ma ẩn nấp trong làn sương mù cuồn cuộn bên dưới.

Nhưng thiết bị bay và một vài cá nhân dũng cảm đã đu dây xuống những nơi chưa từng có bóng dáng loài người từ thời khủng long còn tung hoành trên Trái Đất đã phát hiện ra những kho báu mới – và biến những hố sụt ở Trung Quốc thành địa điểm thu hút khách du lịch.

Hai phần ba trong số 300 hố sụt trên toàn thế giới nằm ở Trung Quốc, rải rác ở khu vực phía tây đất nước.

Có tới 30 hố trời được biết tới nằm ở tỉnh Quảng Tây thuộc miền nam Trung Quốc. Nhiều hơn bất cứ nơi nào khác.

Hố sụt lớn nhất và được phát hiện gần đây nhất ở Quảng Tây là vào năm 2022: một khu rừng cổ đại với những cây cao tới 40 mét.

Những hốc sâu trong lòng đất này như những chiếc hộp thời gian lưu giữ lại hệ sinh thái độc đáo và mong manh qua hàng thế kỷ.

Tuy nhiên, khi chúng được phát hiện, du khách và các công ty xây dựng bắt đầu kéo tới, dấy lên lo ngại rằng những kỳ quan hiếm có này sẽ biến mất mãi mãi.

Đu xuống vách đá

“Tôi chưa từng làm điều giống thế này,” Rui, một cô gái 25 tuổi, nói khi nhìn xuống khoảng không bên dưới.

“Thực sự rất tuyệt. Đây là lần đầu tiên nhưng sẽ không phải là lần cuối.”

Hít một hơi dài, cô và bạn trai bước thụt lùi – rồi họ rời vách đá và bay vào khoảng không.

Fei Ge (Phi Ca, tức anh Phi) – người đàn ông vừa kiểm tra kỹ lưỡng dây đai an toàn của Rui và Michael trước khi đưa họ xuống vực – hiểu rõ hơn ai hết cảm giác đi lùi về phía vách đá.

Ông là một trong những nhà thám hiểm đầu tiên khám phá nơi này.

Giờ đây, ở tuổi ngoài 50, ông làm hướng dẫn viên du lịch và giúp mọi người đi khám phá những bí mật ẩn giấu bên trong các hố sụt của Quảng Tây.

Lớn lên ở một làng gần đấy, ông Phi từng được dặn là phải tránh xa những cái hố như vậy.

“Chúng tôi tin rằng nếu con người dám xuống dưới hố sụt, quỷ dữ sẽ gây ra mưa to gió lớn. Chúng tôi nghĩ rằng yêu ma sẽ gọi sương mù tới.”

Phi Ca được dạy rằng các hố sụt này có vùng tiểu khí hậu riêng.

Gió thổi qua những đường hầm và nước bốc hơi từ các con sông ngầm bên trong hang động tạo ra sương mù.

Rốt cuộc thì tính tò mò đã chiến thắng, Phi Ca đã tìm đường xuống một số sụt khi vẫn còn là một đứa trẻ.

“Ngay cả những viên đá nhỏ cũng tạo ra tiếng động và tiếng vang lớn,” ông nói.

“Trời có gió, mưa và cả ‘lốc xoáy nhỏ’ nữa,” ông nhớ lại. “Lúc đầu, chúng tôi cảm thấy sợ hãi.”

Nhưng ông vẫn tiếp tục khám phá. Tới tận khi ông đưa các nhà khoa học tới đó ông mới nhận ra hố sụt độc đáo tới nhường nào.

“Các chuyên gia vô cùng kinh ngạc. Họ phát hiện ra những loài thực vật mới và nói với chúng tôi rằng họ đã làm nghiên cứu hàng chục năm mà chưa từng thấy những loài này. Họ rất phấn khích. Chúng tôi không thể tin rằng thứ mà mình vẫn coi là điều bình thường ở gần nhà hóa ra lại là một kho báu.”

Khi các nhà khoa học công bố phát hiện của mình trên các tạp chí, và thông tin lan rộng, nhiều người khác bắt đầu tìm tới các hố sụt để nghiên cứu.

Phi Ca nói rằng trong 10 năm qua, các nhà thám hiểm từ Anh, Pháp và Đức đã tới đây.

Hố sụt là hiện tượng hiếm.

Nguyên nhân Trung Quốc, đặc biệt là Quảng Tây, có nhiều hố sụt là do sự trù phú của đá vôi.

Khi một con sông ngầm dần dần hòa tan các lớp đá vôi xung quanh, nó sẽ tạo ra một hang động mở rộng dần dần theo hướng đi lên phía mặt đất.

Cuối cùng, mặt đất sẽ sụp xuống, để lại một hố sâu khổng lồ.

Để được công nhận là hố sụt, độ sâu và đường kính của hố phải đạt ít nhất 100m.

Một vài hố, như cái được phát hiện ở Quảng Tây vào năm 2022, lớn hơn rất nhiều - với độ sâu 300m và chiều rộng 150m.

Đối với các nhà khoa học, những chiếc hố khổng lồ này như cỗ máy thời gian đưa họ trở lại một thế giới nơi họ có thể nghiên cứu các loài động thực vật tưởng rằng đã tuyệt chủng.

Họ đã phát hiện ra những loài mà họ chưa từng thấy hoặc biết tới, bao gồm những loài lan rừng, cá hang động trắng ma mị và hàng loạt loài nhện và ốc sên.

Được bao quanh bởi các vách đá dựng đứng, những dãy núi hiểm trở và hệ thống hang đá vôi, các loài động thực vật này vẫn phát triển mạnh mẽ ở sâu trong lòng đất.

Vào trong hang

Một tiếng reo vui sướng vang lên khi Rui lơ lửng giữa không trung, trước khi cô bắt đầu tụt dần xuống.

Đây mới chỉ là khởi đầu cho chuyến phiêu lưu của cô và Michael. Họ sẽ phải dùng dây tiếp khi đi sâu vào lòng hang động.

Sau một đoạn cuốc bộ ngắn qua mê cung nhũ đá, Michael được hạ xuống một khoảng tối.

Đội ngũ hướng dẫn viên dùng đuốc soi sáng mọi ngóc ngách, khiến không gian trên đầu chúng tôi bừng sáng – một mạng lưới động – và rồi hướng ánh sáng về phía những lối đi hẹp bên dưới. Nơi này từng có một con sông ngầm chảy khoét qua đá.

Đó là nơi chúng tôi đang hướng tới. Các hướng dẫn viên du lịch rất vất vả mới có thể đặt dây thừng vào đúng vị trí.

“Tôi không phải là người chăm tập thể dục,” Michael nói, lời anh vang vọng trong hang.

Đây là khoảnh khắc nổi bật trong kỳ nghỉ hai tuần ở Quảng Tây của cặp đôi từ Thượng Hải. Họ đã khao khát có được một kỳ nghỉ như vậy từ khi Trung Quốc còn ở trong thời kỳ phong tỏa Covid kéo dài.

“Loại hình du lịch này ngày càng phổ biến trên internet ở Trung Quốc,” anh nói.

“Chúng tôi đã phát hiện ra nó và nghĩ rằng nó trông khá tuyệt. Đó là lý do tại sao chúng tôi muốn thử.”

Video về những hố sụt ở Quảng Tây đã được lan truyền rộng rãi trên mạng xã hội.

Đối với giới trẻ, đây là một thử thách thú vị và mạo hiểm. Đối với một tỉnh vừa mới thoát nghèo như Quảng Tây, đây là nguồn thu nhập rất cần thiết.

Địa hình độc đáo nhưng tuyệt đẹp của Quảng Tây không có nhiều đất nông nghiệp, và vùng biên giới đồi núi của tỉnh khiến việc giao thương với phần còn lại của Trung Quốc và quốc gia láng giềng Việt Nam gặp khó khăn.

Tuy nhiên, nhiều người tới đây để ngắm cảnh. Mỗi năm, những dòng sông nguyên sơ và những đỉnh núi đá vôi sừng sững ở Quế Lâm và Dương Sóc ở phía bắc của tỉnh thu hút hơn một triệu lượt du khách Trung Quốc.

Khung cảnh Quảng Tây chìm trong sương mù thậm chí còn được in trên tờ tiền mệnh giá 20 nhân dân tệ.

Dù còn ít người biết tới làng Bình Nga, khu dân cư gần nhất với các hố sụt, nhưng điều này đang dần thay đổi.

Anh Phi nói rằng dòng du khách ổn định đang dần thay đổi vận mệnh của một số dân làng Bình Nga.

“Làng từng rất nghèo. Chúng tôi bắt đầu phát triển du lịch và điều đó mang lại rất nhiều lợi ích. Ví dụ như lúc đường cao tốc được xây dựng. Chúng tôi rất hạnh phúc khi biết chúng tôi có thứ giá trị như thế này ở đây."

Tuy nhiên, có những lo ngại rằng doanh thu từ dịch vụ du lịch có thể lấn át nhu cầu nghiên cứu khoa học.

Cách làng Bình Nga khoảng 50 km, các công ty xây dựng đã xây đài quan sát mà họ nói là cao nhất. Đài quan sát này giúp nhìn xuống Đại Thạch Vi, hố sụt sâu thứ hai thế giới.

Du khách có thể nhìn xuống độ sâu 500m của “hố trời” này.

“Chúng ta nên bảo tồn những môi trường sống như vậy,” Tiến sĩ Lina Shen, một trong những nhà nghiên cứu hàng đầu về hố sụt ở Trung Quốc, nói.

“Hố sụt là thiên đường cho rất nhiều loại thực vật quý hiếm và đang bị đe dọa. Chúng tôi liên tục có những khám phá mới.”

Qua việc nghiên cứu hố sụt, các nhà khoa học mong rằng có thể hiểu được cách Trái Đất đã thay đổi qua hàng chục ngàn năm và nắm rõ hơn về tác động của biến đổi khí hậu.

Ít nhất một hố sụt ở Quảng Tây đã bị đóng cửa đối với du khách để bảo vệ các giống cây lan độc đáo.

“Việc phát triển quá mức có thể gây ra tổn hại nghiêm trọng. Chúng ta nên duy trì trạng thái sinh thái nguyên bản của hố sụt,” Tiến sĩ Shen đánh giá, nói thêm rằng giải pháp nằm ở việc tìm ra sự cân bằng.

“Khinh khí cầu, drone để chụp ảnh trên không, và các lối đi thích hợp để quan sát từ xa có thể giúp du khách quan sát các hố sụt một cách gần gũi nhưng đủ xa để hạn chế ảnh hưởng tới các sinh vật trong khu vực.”

Anh Phi không đồng tình, khẳng định rằng có “những quy tắc rõ ràng” để bảo vệ hố sụt và mọi thứ trong hố.

Đối với ông, hố sụt là một phát hiện quý giá đã giúp ông đổi đời.

Hiện tại, ông là một trong những người leo núi có trình độ nhất ở Quảng Tây và là một hướng dẫn viên nổi tiếng cho cả khách du lịch và các nhà khoa học, điều khiến ông “rất hạnh phúc”.

Khi chúng tôi đi bộ qua những mảng rừng xanh tươi bên trong hố sụt, ông chỉ tay về phía một vách đá phía trên.

Ông nói chúng tôi hãy quay lại khi trời mưa để xem thác nước đổ xuống từ vách đá.

Ông khẳng định rằng cảnh tượng đó rất đáng để quay lại xem.

Rui và Michael đang được quấn dây thừng, họ khích lệ nhau đu dây sâu hơn nữa xuống dưới hang động.

Tất cả những gì có thể nhìn thấy ở bên dưới là một hẻm núi hẹp, nhờ vào ánh sáng từ một ngọn đuốc.

Đó là tất cả những gì sót lại của một lòng sông, nguyên nhân tạo ra hố sụt này.

“Chúng ta cần cân bằng niềm vui [khám phá] với việc bảo vệ nơi này,” Michael nói khi nhìn xung quanh.

Anh nở một nụ cười khi dần dần được hạ xuống và biến mất vào sâu trong hang động.