Xử án Tịnh thất Bồng Lai: Mạng xã hội VN còn nhiều 'bất bình'?

Phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án Tịnh thất Bồng Lai đã kết thúc hôm 21/07 với các mức án từ 3 năm tù trở lên.

Người bị tuyên án nặng nhất là ông Lê Tùng Vân, 90 tuổi, người đứng đầu tịnh thất mà sau này được đổi tên thành 'Thiền Am bên bờ vũ trụ', với 5 năm tù.

Tất cả các bị cáo đều bị tuyên án với cùng tội danh "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Tại phiên tòa, cả 6 bị cáo đều cho rằng mình bị oan, không phạm tội, không vu khống, không bôi nhọ xúc phạm ai... và không thừa nhận hành vi bị truy tố như cáo trạng nêu.

Kết quả bản án đã khiến một số người Việt dùng mạng xã hội để bày tỏ bức xúc, không đồng tình với hội đồng xét xử.

Ngày 25/7, nhà thơ Thái Hạo đăng tải bài viết trên Facebook nói về quan điểm của mình về Thiền Am, trong đó có đoạn viết:

"Tôi không coi những người ở Thiền Am là một tổ chức Phật giáo. Như trước đây đã từng nói, soi vào giới luật nhà Phật thì tôi thấy có nhiều điều họ làm không đúng pháp, và tôi phủ nhận bất cứ sự tự xưng là tu sĩ Phật giáo nào.

"Tuy nhiên, vấn đề là chính họ cũng tự phủ nhận. Như thế, họ trở nên không vi phạm luật Phật, vì họ đâu phải tu sĩ Phật giáo. Mà không phải tu sĩ Phật giáo thì họ tu thế nào là việc của họ, miễn không vi phạm pháp luật (luật nhà nước)."

Nhà thơ Thái Hạo cho rằng: "nhóm người ở Thiền Am là cái gai trong mắt của nhiều lực lượng, nên họ sẽ không dễ dàng để bỏ qua hai tội danh cuối (loạn luân và chiếm đoạt tài sản) nếu chỉ cần có chút bằng chứng. Chính vì thế, những ai còn cố bám lấy những thông tin về trục lợi, về loạn luân, nhằm bội nhọ những người ở Thiền Am để bảo vệ cho lý lẽ của mình thì là ngu si, nếu không phải là khốn nạn."

"Không ngạc nhiên (vì đã quá quen), nhưng tôi bất bình và phản đối," nhà thơ kết luận.

Nhà văn Trần Quốc Quân đang sống tại Warsaw, Ba Lan, hôm 23/7, đăng tải bài viết "Công lý ở nước ta là cái lý của cơ quan công quyền" trên trang Facebook cá nhân.

Bài viết có đoạn cho rằng tội "lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, tổ chức, cá nhân" đang được sử dụng như một công cụ để buộc các "phạm nhân" phải có tội.

"Sau quá trình điều tra, do không thu thập được bất cứ bằng chứng nào để buộc tội 'loạn luân, lừa đảo và lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản' nên tòa án không xét xử được các tội danh này đối với Tịnh Thất Bồng Lai.

"Nhưng nền công lý ở nước ta, khi pháp quyền đã lên tiếng buộc tội thì các 'phạm nhân' dứt khoát phải có tội. Mà tội dễ định danh nhất được ghi trong điều 331 Bộ luật Hình sự là tội 'lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, tổ chức, cá nhân'."

"Tòa sơ thẩm đã xử thiếu căn cứ và quá nặng tội với ông Lê Tùng Vân và người thân. Rất mong rằng, vì công lý và lí do nhân đạo, tòa phúc thẩm sẽ xóa án, nặng nhất là xử án treo cho ông lão đã 90 tuổi Lê Tùng Vân cùng người thân," nhà văn Trần Quốc Quân bày tỏ hy vọng.

Nhà văn Trần Quốc Quân cũng đặt vấn đề ngược lại với cáo buộc của bị hại Trần Ngọc Thảo tức ông Thích Nhật Từ, có nên bị xử tội vu khống hay không.

"Hơn nữa, thượng tọa Thích Nhật Từ cáo buộc để khởi kiện ông Lê Tùng Vân các tội loạn luân, lừa đảo mà cơ quan công an không thu thập được bằng chứng thì thượng tọa Thích Nhật Từ phải bị luận tội vu khống theo điều 156 Bộ luật Hình sự: 'bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm'," nhà văn nêu vấn đề.

Lời phát biểu của ông Lê Tùng Vân trước tòa nói ông không thấy cần phải phục tùng Giáo hội Phật giáo Việt Nam - tổ chức được sự ủng hộ của hệ thống chính trị hiện hành - cũng được chia sẻ nhiều trên mạng Facebook.

'Thể hiện quyền lực'

Võ sư Đoàn Bảo Châu (Facebook Chau Doan) cũng bày tỏ sự phản đối với bản án, cho rằng đó việc bỏ tù ông Lê Tùng Vân là "vô nhân đạo".

"Với tôi, phiên toà này là sự thể hiện quyền lực một cách vô lối chứ không phải là việc thực thi công lý. Nó sẽ áp đặt một nỗi sợ lên công dân.

"Dùng nỗi sợ để cai trị một xã hội tưởng như là tốt trong ngắn hạn nhưng về lâu dài phương pháp này sẽ khiến một dân tộc thui chột và đất nước sẽ ngày càng lạc hâu.

"Tôi phản đối việc bỏ tù họ, nhất là với một người già 90 tuổi. Đấy là một hành động vô nhân đạo!", ông Châu bày tỏ quan điểm cá nhân.

Sau khi bài "Tịnh thất Bồng Lai: Ông Lê Tùng Vân bị 5 năm tù vì 'lợi dụng tự do dân chủ' được đăng trên trang Facebook BBC News Tiếng Việt, đã có rất nhiều ý kiến bình luận khác nhau được đưa ra. Dưới đấy là một số bình luận cùng về tội danh nêu ra của tòa án.

Bạn đọc Phong Hồng Phạm viết: "Mỗi khi người ta đem tự do ra dùng là y như rằng sẽ mang tội "lợi dụng tự do dân chủ"!!!"

Tài khoản Nguyen Thaibinh bình luận: "Ở đông lào ai cũng có thể trở thành phạm nhân với tội danh chung chung là lợi dụng quyền tự do dân chủ. Có lẽ chúng ta đang tị nạn trên chính quên hương của mình!"

Xuan Tran đặt câu hỏi: "'Lợi dụng quyền tự do dân chủ' là tội gì???? Đã tự do dân chủ mà lợi dụng là sao? Vậy mà 5 năm tù, hài. Chỉ có toà án VN…"

Truyền thông nhà nước nói gì?

Theo các thông tin từ báo chí Việt Nam, ông Lê Tùng Vân cùng năm người ở "Tịnh thất Bồng Lai" bị truy tố về tội "lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân".

Các phóng viên tường thuật ở tòa cho biết mấu chốt trong vụ án là năm đoạn clip đăng ở hai tài khoản YouTube của nhóm "Tịnh thất Bồng Lai".

Cáo trạng tại tòa, được báo chí nhà nước dẫn lại, nói từ năm 2019 đến 2021, các bị cáo đã quay phim, dàn dựng, đăng các video có nội dung "ảnh hưởng không tốt đến dư luận, thông tin sai sự thật; xúc phạm danh dự uy tín tập thể, cá nhân, trực tiếp xâm phạm đến Công an huyện Đức Hòa, Giáo hội phật giáo Việt Nam tỉnh Long An, thượng tọa Thích Nhật Từ".

Cáo trạng nói ông Vân là chủ mưu, năm người còn lại có vai trò đồng phạm giúp sức.