Black Myth: Wukong bị chỉ trích khi yêu cầu người chơi không bàn luận nhiều vấn đề

Trò chơi Black Myth: Wukong và một chiến dịch chống “tuyên truyền nữ quyền” đã khiến cộng đồng người chơi dậy sóng trong thời gian gần đây.

Nhiều người chơi cảm thấy bức xúc sau khi công ty đứng sau Black Myth: Wukong gửi cho họ một danh sách các chủ đề cần tránh nhắc tới khi livestream trò chơi này, bao gồm "tuyên truyền nữ quyền, ái vật hóa và các nội dung kích động diễn ngôn tiêu cực”.

Dù vậy, trong vòng 24 giờ kể từ khi phát hành vào ngày 20/8, Black Myth: Wukong đã trở thành trò chơi có lượng người chơi nhiều nhất trên nền tảng Steam – với hơn 2,1 triệu người chơi cùng lúc, và bán được hơn 4,5 triệu bản.

Steam là một nền tảng mạng xã hội chủ yếu nhắm đến giới chơi game, dùng để phân phối các trò chơi điện tử, video, bản cập nhật phần mềm.

Trò chơi này, dựa trên tiểu thuyết Tây du ký kinh điển, được coi là một ví dụ hiếm hoi của truyền thông đại chúng truyền phát văn hóa Trung Quốc trên trường quốc tế.

Tại sao có tranh cãi?

Trước thềm ra mắt trò chơi, một số nhà sáng tạo nội dung và streamer tiết lộ việc một công ty liên kết với nhà phát triển của Black Myth: Wukong đã gửi cho họ một danh sách về các chủ đề cần tránh khi livestream trò chơi, bao gồm "tuyên truyền nữ quyền, ái vật hóa và các nội dung kích động diễn ngôn tiêu cực”.

Bản hướng dẫn, do công ty đồng phát hành Hero Games gửi đi, đã làm dấy lên tranh cãi ở bên ngoài Trung Quốc.

Bản hướng dẫn này sau đó đã được chia sẻ rộng rãi trên mạng xã hội và YouTube.

Hiện chưa rõ ý nghĩa chính xác của "tuyên truyền nữ quyền" là gì.

Tuy nhiên, vào tháng 11/2023, một thông tin được lan truyền rộng rãi của website IGN chuyên về trò chơi điện tử đã cáo buộc Game Science, nhà phát triển và phát hành Black Myth: Wukong, có lịch sử phân biệt giới tính và nhân viên có thái độ không phù hợp ở chốn công sở.

Một số chủ đề khác thuộc mục "Không được làm" trong tài liệu này là chính trị, Covid-19 và các chính sách của ngành công nghiệp trò chơi điện tử Trung Quốc.

Nhiều nhà sáng tạo nội dung từ chối đánh giá trò chơi, cho rằng các nhà phát triển của Black Myth: Wukong đang cố gắng kiểm duyệt diễn ngôn và bóp nghẹt quyền tự do ngôn luận.

Một số người khác chọn cách trực tiếp đối đầu.

Một người dùng có tài khoản Moonmoon đã livestream trò chơi Black Myth: Wukong trên Twitch với tiêu đề: “Cách ly Covid-19 Đài Loan (là một quốc gia) tuyên truyền nữ quyền” (Covid-19 Isolation Taiwan [Is a Real Country] Feminism Propaganda).

Một người khác, tên Rui Zhong, đã thảo luận về chính sách một con của Trung Quốc trong khi chơi Black Myth: Wukong.

Ngày 22/8, mạng xã hội Weibo của Trung Quốc đã cấm 138 tài khoản bị cho là vi phạm các quy tắc Weibo khi thảo luận về Black Myth: Wukong.

Theo một bài viết trên Hoàn Cầu Thời báo, một số tài khoản Weibo bị cấm đã “đi chệch khỏi việc bàn luận về trò chơi và sử dụng nó như một nền tảng để tuyên truyền ‘đối lập giới tính,’ ‘công kích cá nhân,’ và những bình luận thiếu lý trí khác”.

Có ảnh hưởng tới sự thành công của trò chơi?

Những tranh cãi trên đã thu hút sự chú ý của truyền thông quốc tế và trên các phương tiện trực tuyến nhưng không ảnh hưởng nhiều tới làn sóng đón nhận tích cực dành cho Black Myth: Wukong.

Tính riêng tiền đặt cọc, doanh thu của Black Myth: Wukong đã đạt 53 triệu USD.

Trong vòng 24 giờ sau khi được phát hành, 4,5 triệu bản đã được bán.

Cũng trong thời gian đó, Black Myth: Wukong đã phá kỷ lục game được chơi nhiều nhất đối với thể loại game một người chơi phát hành trên Steam.

Trên các nền tảng như Weibo, Reddit, YouTube… có vô số bình luận ca ngợi sự thành công của trò chơi.

Nhiều người cho rằng những tranh cãi xung quanh việc phát hành của Black Myth: Wukong thực chất đã bị phóng đại.

Bà Haiqing Yu, giáo sư tại Đại học RMIT của Úc chuyên nghiên cứu về tác động kinh tế - xã hội của truyền thông kỹ thuật số Trung Quốc, đồng tình với ý kiến này và đánh giá Black Myth: Wukong là một “thành công của ngành công nghiệp [trò chơi Trung Quốc] nói riêng và thị trường [trò chơi] nói chung”.

“Khi nhắc tới các nền tảng và phương tiện truyền thông kỹ thuật số của Trung Quốc, không thể không nói tới vấn đề kiểm duyệt,” bà Yu nói với BBC.

“Black Myth là một ví dụ về cách kể những câu chuyện của Trung Quốc sao cho hay và gia tăng ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc trên toàn thế giới. Tôi không thấy bất kỳ sự kiểm duyệt nào ở đó.”

Bà cũng cho rằng giới chức Trung Quốc không đứng sau những nỗ lực công khai nhằm điều hướng hoặc kiểm duyệt nội dung bàn luận của những người đánh giá.

Theo bà Yu, có lẽ danh sách “Được làm” và “Không được làm” là do doanh nghiệp tự đề xuất để tránh rắc rối.

“Công ty đưa ra thông báo để nếu chính quyền sau đó có tới nói chuyện với công ty, phía công ty có thể nói rằng ‘nhìn này, chúng tôi đã dặn người chơi rồi. Chúng tôi không thể ngăn mọi người nói những điều họ muốn nói’.

“Về cơ bản, họ đã, nói một cách thông tục, chối bỏ trách nhiệm,” bà Yu kết luận.

“Theo tôi, đó là sự phải đạo chính trị trước các nhà kiểm duyệt của Trung Quốc, chứ không phải là một chỉ thị của chính quyền.”

Black Myth: Wukong là gì?

Black Myth: Wukong là trò chơi hành động nhập vai.

Người chơi sẽ vào vai "Người được chọn” - một con khỉ có sức mạnh siêu nhiên.

“Người được chọn” được tạo ra dựa trên Tôn Ngộ Không, hay còn gọi là Mỹ Hầu Vương, nhân vật chính trong tiểu thuyết Tây du ký.

Tiểu thuyết Tây du ký, được đánh giá là một trong những tác phẩm văn chương vĩ đại nhất của Trung Quốc, có nhiều yếu tố dựa trên thần thoại Trung Quốc, Nho giáo, Đạo giáo và Phật giáo.

Tiểu thuyết này đã truyền cảm hứng cho hàng trăm bộ phim, chương trình truyền hình và phim hoạt hình, bao gồm bộ phim hoạt hình nổi tiếng Dragon Ball Z của Nhật Bản và bộ phim giả tưởng Trung Quốc-Mỹ năm 2008 có tên Vua Kung Fu (The Forbidden Kingdom).

Tại sao Black Myth: Wukong thành công lớn?

Được công bố lần đầu qua một video giới thiệu cực kỳ nổi tiếng vào tháng 8/2020, Black Myth: Wukong đã ra mắt vào ngày 20/8 sau bốn năm mong đợi.

Đây là trò chơi AAA đầu tiên của ngành công nghiệp trò chơi Trung Quốc.

AAA là danh hiệu thường được sử dụng để gọi những trò chơi của các công ty lớn và được đầu tư nhiều ngân sách.

Đồ họa chất lượng cao, sự xây dựng trò chơi tinh vi, sự phấn khích mãnh liệt - và quy mô lớn nhất thế giới của cộng đồng người chơi Trung Quốc - tất cả đã đóng góp vào sự thành công của Black Myth: Wukong.

“Đây không chỉ là một trò chơi của Trung Quốc nhắm tới thị trường nội địa hay thế giới Hoa ngữ,” bà Yu đánh giá.

“Người chơi khắp thế giới [đang chơi] một trò chơi có yếu tố văn hóa Trung Quốc.”

Việc này đã trở thành một niềm tự hào lớn ở Trung Quốc.

Sở Văn hóa và Du lịch Sơn Tây (Trung Quốc), tỉnh có nhiều địa điểm và bối cảnh xuất hiện trong Black Myth: Wukong, đã tung ra một video vào ngày 20/8 giới thiệu các điểm tham quan có thật và đã tạo ra một làn sóng du lịch có tên "Du lịch Wukong".

Sau khi Black Myth: Wukong được phát hành, trên TikTok xuất hiện các video quay cảnh du khách đổ về các đền chùa ở Trung Quốc – điều mà một người dùng mạng xã hội X mô tả là “một ví dụ thành công của tái khám phá văn hóa”.

Niko Partners, một công ty nghiên cứu và phân tích thị trường trò chơi và người chơi điện tử ở châu Á, cũng chỉ ra rằng Black Myth: Wukong “giúp giới thiệu thần thoại, truyền thống, văn hóa và các địa điểm có thật ở Trung Quốc tới thế giới”.