Ông Nguyễn Duy Ngọc làm bí thư Thành ủy Hà Nội, vì sao đáng chú ý?

Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Nguyễn Duy Ngọc làm Bí thư Thành ủy Hà Nội thay cho bà Bùi Thị Minh Hoài, nữ ủy viên Bộ Chính trị vừa được chuyển sang công tác ở Mặt trận Tổ quốc.

Với việc điều chuyển mới này, nhân sự của Đảng trước thềm Đại hội 14 lại có những thay đổi mạnh mẽ ở các chức danh cấp cao.

Điều đáng chú ý, đây là chức vụ thứ 4 liên tiếp của ông Ngọc ngay trong nhiệm kỳ khóa 13 này.

Tháng 1/2021, tướng Nguyễn Duy Ngọc lần đầu tiên được bầu vào Ban chấp hành Trung ương Đảng, tiếp tục giữ chức thứ trưởng Bộ Công an (từ năm 2019).

Tháng 6/2024, ông được điều từ Bộ Công an qua làm Chánh văn phòng Trung ương Đảng. Tổng bí thư khi đó là ông Nguyễn Phú Trọng.

Ông Trọng qua đời vào tháng 7/2024, và đầu tháng Tám năm ấy, ông Tô Lâm, khi đó là Chủ tịch nước, được bầu làm Tổng Bí thư, kế nhiệm ông Trọng.

Tới đầu năm 2025, ông Ngọc được bầu làm chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương và ủy viên Bộ Chính trị.

Có thể thấy con đường thăng tiến của ông Ngọc đang diễn ra khá nhanh dưới thời vị tổng bí thư quê ở Hưng Yên.

Ông Nguyễn Duy Ngọc là ai?

Ông Nguyễn Duy Ngọc sinh năm 1964 ở Hưng Yên, cùng quê với Tổng Bí thư Tô Lâm, có trình độ chuyên môn là thạc sĩ luật, cao cấp lý luận chính trị.

Ông là ủy viên Trung ương Đảng khóa 13, từng giữ chức thứ trưởng Bộ Công an tới tháng 6/2024.

Từ đó tới nay chỉ hơn một năm, nhưng ông Ngọc đã kinh qua hàng loạt chức vụ lãnh đạo cấp cao.

Cụ thể, vào ngày 3/6/2024, ông Ngọc được Bộ Chính trị điều động, phân công giữ chức chánh văn phòng Trung ương Đảng và hai tháng sau đó được bầu vào Ban Bí thư.

Ban Bí thư, cùng với Bộ Chính trị, là hai cơ quan quyền lực nhất trong Ban chấp hành Trung ương Đảng. Các ủy viên của hai cơ quan này đều nắm giữ các chức vụ chủ chốt trong hệ thống chính trị Việt Nam, và đều là lãnh đạo cấp cao.

Hồi tháng 1/2025, ông Ngọc đã được bầu làm Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương thay cho ông Trần Cẩm Tú khi đó được điều động làm Thường trực Ban Bí thư.

Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương là một chức vụ rất quan trọng, do Ban Chấp hành Trung ương bầu, và người ngồi vào chiếc ghế này phải là ủy viên Bộ Chính trị.

Chính vì thế, ngay sau khi giữ vị trí chủ nhiệm đầy quyền lực, ông Ngọc được Ban chấp hành trung ương bầu làm ủy viên Bộ Chính trị.

Cùng với Đại tướng Lương Tam Quang, ông Nguyễn Duy Ngọc là những trường hợp thăng tiến rất nhanh khi ngay trong nhiệm kỳ đầu tiên được bầu vào Ban chấp hành trung ương đã được bầu làm ủy viên Bộ chính trị.

Theo Quy định 214-QĐ/TW năm 2020, tiêu chuẩn đối với ủy viên Bộ Chính trị là phải là ủy viên chính thức Ban Chấp hành Trung ương trọn một nhiệm kỳ trở lên.

Với việc này, lần đầu tiên Bộ Chính trị có ba ủy viên trung ương trong cùng một nhiệm kỳ là tướng công an và cùng quê ở Hưng Yên.

Ông Nguyễn Duy Ngọc sẽ là Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiệm kỳ 2025-2030.

Việc ông Ngọc trở thành bí thư Thành ủy Hà Nội để lại một câu hỏi lớn - ai sẽ là chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương?

Đây là một chức vụ giữ vai trò hết sức quan trọng trong các cuộc chiến chống tham nhũng dưới thời Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tô Lâm.

Chức vụ này do Ban chấp hành Trung ương bầu, và các ủy viên của ủy ban này được ông Tô Lâm kỳ vọng là "trong sáng như gương, sắc bén như gươm" để giữ vai trò là "thanh bảo kiếm giữ gìn kỷ cương của Đảng".

Từ đầu khóa 13 đến nay, Đảng đã kỷ luật và cho thôi chức rất nhiều Đảng viên cấp cao.

Danh sách ủy viên Ban chấp hành trung ương từ đầu khóa là 200, đến nay chỉ còn 163 người.

Nhân vật mới nhất bị kỷ luật là ông Đỗ Trọng Hưng, Phó trưởng ban Tổ chức Trung ương.

Khóa 13 cũng chứng kiến 7 ủy viên Bộ Chính trị đã phải thôi chức và chịu kỷ luật.

Đáng chú ý là việc cùng một lúc cách tất cả chức vụ trong Đảng ba nhân vật từng là lãnh đạo chủ chốt, gồm hai cựu chủ tịch nước là ông Nguyễn Xuân Phúc, Võ Văn Thưởng, và cựu Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.

Người giữ chức vụ chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương trước ông Nguyễn Duy Ngọc là Trần Cẩm Tú. Ông Tú là người khá có thâm niên trong ngành này và từng ngồi chiếc ghế quyền lực đó hơn 6 năm.

Khi bà Bùi Thị Minh Hoài rời Thành ủy Hà Nội, một nhân vật khác là ông Đỗ Văn Chiến cũng được điều động về Quốc hội.

Theo quyết định của Đảng, ông Chiến rời các chức vụ bên Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể Trung ương nhiệm kỳ 2020-2025 để tham gia Ban Chấp hành, Ban Thường vụ và giữ chức Phó bí thư thường trực Đảng ủy Quốc hội cùng nhiệm kỳ.

Quốc hội hiện tại do ủy viên Bộ Chính trị Trần Thanh Mẫn làm chủ tịch.

Ông Đỗ Văn Chiến sinh năm 1962, quê ở tỉnh Tuyên Quang, người dân tộc Sán Dìu, có trình độ chuyên môn đại học nông nghiệp chuyên ngành trồng trọt.

Thay cho ông Chiến ở Mặt trận Tổ quốc là Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài.

Đây cũng là chức vụ cấp cao thứ ba liên tiếp kể từ khi bà Hoài được bầu vào Bộ Chính trị, gồm Trưởng Ban Dân vận Trung ương, Bí thư Thành ủy Hà Nội và Bí thư Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc.

Với việc bà Hoài rời chức vụ Bí thư Thành ủy Hà Nội, toàn bộ 34 bí thư tỉnh ủy và thành ủy của Việt Nam đều là nam giới.

Cả bà Bùi Thị Minh Hoài lẫn ông Đỗ Văn Chiến được bầu bổ sung vào Bộ Chính trị, cùng với ông Lê Minh Hưng và Nguyễn Trọng Nghĩa hồi tháng 5/2024.

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương được điều giữ chức Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.

Ông Nghĩa cũng chính thức được thăng quân hàm từ Thượng tướng lên Đại tướng.

Thay cho ông Nghĩa là Đại tướng Trịnh Văn Quyết, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị.

Đại hội 14 của Đảng sẽ diễn ra từ ngày 19-25/1/2026 tại Hà Nội. Tại đây, một ban chấp hành trung ương sẽ được bầu và sẽ trở thành ban lãnh đạo mới của Đảng và hệ thống chính trị trong năm năm tới, từ 2026 đến 2031.