Việt Nam: Số người được đặc xá dịp Quốc Khánh 'ít hơn so với mọi năm'

Có gần 2.500 tù nhân ở Việt Nam được ân xá trong dịp lễ Quốc Khánh năm nay, giới chức tuyên bố hôm thứ Tư.

Số lượng người được ân xá năm nay ít hơn so với những năm trước, và không bao gồm các nhà hoạt động, theo nội dung Quyết định Đặc xá của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, được công bố sáng 31/8 tại cuộc họp báo.

Việc ân xá năm nay tuân thủ "những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện được đề nghị đặc xá và các trường hợp không đề nghị đặc xá", Phó chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà cho biết tại buổi họp báo.

Những người bị kết án vì tội "tuyên truyền chống nhà nước" hoặc "cố gắng lật đổ chính quyền" - cáo buộc thường được đưa ra đối với các nhà hoạt động - sẽ không được trả tự do, tuy ông Hà khẳng định rằng, "Đặc xá không có sự phân biệt đối xử hoặc hạn chế với bất kỳ phạm nhân nào."

Hồi 2015, có hơn 18.000 người được trả tự do, còn trong năm ngoái con số này là 3.000. Các nhà hoạt động thường không bao giờ được thả trong các đợt ân xá, đặc xá.

Có 16 công dân nước ngoài - gồm Úc, Pháp, Nigeria, Lào, Trung Quốc, Canada, Campuchia, Mỹ và Malaysia - nằm trong số những người bắt đầu được trả tự do từ thứ Năm, trước ngày Quốc Khánh 2/9, thứ Sáu.

Theo Bộ Công an, hiện có khoảng 750 người mang quốc tịch nước ngoài đang thụ án tù tại Việt Nam.

Tổ chức Theo dõi Nhân quyền (Human Rights Watch) cho biết hơn 150 tù nhân chính trị đang bị giam cầm trong các nhà tù ở Việt Nam, tính đến tháng Ba năm nay.

Một số tổ chức nhân quyền quốc tế thường cáo buộc Việt Nam ra các hình phạt khắc nghiệt đối với những người chỉ trích chính phủ và những người bất đồng chính kiến.

Trong thể chế độc đảng, chỉ có Đảng Cộng sản cầm quyền tại Việt Nam, chính phủ không chấp nhận giới bất đồng chính kiến ​​lập hội đoàn hay đảng phái đối lập.

Việt Nam cũng bị nhiều nước phương Tây phê phán vì bắt giữ những người chỉ trích, trong đó có những người đăng bài trên mạng xã hội.

Báo cáo nhân quyền Việt Nam của Bộ Ngoại giao Mỹ công bố tháng Tư 2021 có đoạn: "Những vấn đề lớn về quyền con người ở Việt Nam bao gồm các báo cáo đáng tin cậy về: việc tước đoạt sinh mạng trái luật hoặc tùy tiện của chính quyền; tra tấn và đối xử hoặc trừng phạt dã man, vô nhân đạo..."

Về phía mình, Việt Nam khẳng định không có việc những người vì tự do bày tỏ chính kiến mà bị bắt giữ.

Chính phủ Việt Nam nói tất cả các hành vi vi phạm pháp luật "đều bị xử lý nghiêm theo đúng pháp luật". 

Trước khi Quyết định Đặc xá được công bố chưa đầy một tuần, tòa phúc thẩm tại Hà Nội hôm 25/8 ra phán quyết giữ nguyên mức án sơ thẩm với mức án 9 năm tù dành cho một nhà hoạt động có tiếng, cây bút Phạm Đoan Trang.

Bà Phạm Đoan Trang, 44 tuổi, là một trong những người viết blog nhân quyền thành công nhất ở Việt Nam và là một nhà hoạt động từng đoạt nhiều giải thưởng quốc tế. Bà đã xuất bản hàng trăm bài bình luận về các vấn đề văn hóa, xã hội và chính trị. Bà là đồng tác giả của một số cuốn sách như Chính trị bình dân, Phản kháng phi bạo lực, Cẩm nang nuôi tù, v.v...

Bà bị kết án hồi tháng 12/2021 với tội danh "tuyên truyền chống nhà nước".

Việt Nam không cho phép hoạt động truyền thông độc lập, và bị xếp hạng 174 trên tổng số 180 quốc gia trong bảng xếp hạng tự do báo chí năm 2022 do tổ chức Phóng viên Không biên giới đưa ra.