Di sản Unesco: Anh đề xuất thêm 7 điểm và chỉ thu phí một số nơi

Hiện đã có 38 điểm di tích, di sản thế giới được Unesco công nhận, Anh vừa đề xuất thêm bảy điểm và chờ xét duyệt.

Khả năng được Unesco công nhận là cao vì danh sách hàng năm mà các nước đưa lên đều đã được Unesco thanh tra, đánh giá.

Trong số các điểm chờ Unesco đánh giá, công nhận ở Anh có:

•Cảng York có từ thời các cư dân Anglo-Saxon, Viking và Norman sinh sống gồm những toà nhà dân sự và nhà thờ cổ.

•Công vên Birkenhead ở Merseyside, có từ 1847 và là mô tình tiên phong cho ngành hoa viên đô thị, tạo cảm hứng cho các thành phố như New York xây công viên Central Park.

•Zenith- thời đồ sắt ở Shetland gồm di chỉ ba khu định cư nhiều nghìn năm trước.

•The East Atlantic Flyway (xa lộ chim di cư), tuyến bay của chim di cư qua Tây Âu, sang đảo Anh, gồm các đoạn ở Yorkshire, Lincolnshire, Norfolk, Suffolk, Essex và Kent.

•The Little Cayman Marine Parks and Protected Areas - thuộc lãnh thổ hải ngoại của Anh ở quần đảo Cayman Islands, khu vực sinh thái biển và danh thắng hải dương.

Hai điểm khác Anh đề nghị lên Unesco từ đầu năm 2023 và chờ chính phủ Anh ra quyết định cuối cùng, đó là The Flow Country, vùng đầm lầy giữa Caithness và Sutherland ở phía Bắc Scotland, và một khu vực khác, Gracehill Moravian Church Settlement tại Ballymena, Bắc Ireland.

Di sản Unesco

Ý hiện là nước có nhiều điểm di tích, di sản, cảnh đẹp được Unesco công nhận nhất thế giới: 58 địa điểm.

Việt Nam hiện có 8, gồm Hội An, thành phố hiện đang gây tranh cãi vì quyết định "bán vé vào phố cổ" bắt đầu từ 15/05 năm nay.

Ngoài Hội An, các điểm được Unesco công nhận tại Việt Nam gồm: Hoàng thành Thăng Long, quần thể di tích cố đô Huế, thành Nhà Hồ ở Thanh Hóa, Mỹ Sơn (tháp Chàm), vịnh Hạ Long (toàn bộ cảnh quan, các đảo, khu vực sinh thái biển), động Phong Nha-Kẻ Bàng, quần thể danh thắng Tràng An (Ninh Bình).

Unesco đôi khi chỉ công nhận và yêu cầu bảo tồn một phần, một góc của phế tích, công trình cũ, đôi khi công nhận toàn bộ một khu vực lớn.

Ví dụ, đọc kỹ văn bản của Unesco về Hoàng thành Thăng Long, Hà Nội, Việt Nam (công nhận năm 2010) thì chỉ có "Central Sector" - tức khu cổng chính và chính điện cũ là nằm trong phạm vi công nhận, cần bảo tồn như di sản văn hóa thế giới.

Nước chủ nhà Việt Nam có quyền chỉnh sửa, xây mới các khu vực xung quanh miễn là không làm gì ảnh hưởng đến tính chất của khu vực cốt lõi được bảo tồn.

Thu phí hay không thu phí?

Unesco không quy định các địa điểm, di tích, thắng cảnh hoặc hệ sinh thái được công nhận là di sản văn hóa thế giới có được bán vé thu tiền của người vào thăm hay không.

Để bù vào chi phí bảo tồn, nhiều điểm nổi tiếng trên thế giới, nhất là các khu vực có động thực vật quý hiếm đã bán vé, với giá cao.

Thành phố lịch sử Saint Petersburg

Tìm hình 'Lạc Long Quân' ở nhà bạn Đài Loan

Đọc lại: Hoàng đế Quang Trung ra Bắc

Thành phố cuối cùng còn bị chia cắt trên thế giới

Ví dụ, vé vào vườn quốc gia Bwindi Impenetrable vùng thung lũng Rift Valley, Uganda là khoảng 700 USD một người/ngày vào xem loài tinh tinh sống trong khung cảnh tự nhiên. Để leo núi Kilimanjaro, bạn phải trả 70 USD/ngày và để ra đảo Galapagos thì cần trả 120 USD, gồm tiền 'bảo tồn' và vé tàu thuyền.

Tuy thế, đa số các di tích dân sự, gồm phố xá, nhà cửa được Unesco công nhận là di sản văn hóa thế giới không bán vé hoặc bán vé không cao.

London, thủ đô Vương quốc Anh có bốn điểm được Unesco công nhận: Điện Westminster, Tu viện Westminster Abbey và nhà thờ Thánh Margaret, Thành tháp Tower of London, Vườn thực vật Hoàng gia Kew và Maritime Greenwich. Nếu mua một vé chung là London Pass thì người dùng không cần phải mua vé riêng vào các điểm nói trên.

Theo BBC News Tiếng Việt tìm hiểu thì khác với ý tưởng bán vé vào cả một khu đô thị, dân cư như Hội An, các điểm du lịch có tư cách Unesco chỉ bán vé vào từng cơ sở mà thôi.

Ví dụ, toàn bộ Công viên Hoàng gia Greenwich và Bảo tàng Hàng hải cùng Dinh thự Nữ hoàng Anne (Queen's House) bên bờ sông Thames ở Đông Nam London là điểm ra vào miễn phí.

Các giáo đường, nhà thờ, nhà nguyện đều mở cửa đón mọi người không thu tiền.

Nhưng Đài Thiên văn Hoàng gia nằm trong công viên đó bán vé khá cao: 18 bảng Anh cho người lớn và 9 bảng cho trẻ em.

Chiếc tàu buồm Cutty Sark, nay là bảo tàng, cũng bán vé giá tương tự cho ai muốn lên xem.

Stonehenge, di chỉ thời kỳ đồ đá nổi tiếng nhất Anh Quốc là điểm Unesco công nhận từ lâu.

Nằm trên bình nguyên Wiltshire, Salisbury, vé vào khu vực này thuộc loại cao ở Anh: 26 bảng cho người lớn, và 16 bảng cho trẻ em.