VN: không chống việc tiêm vaccine, nhưng bất đồng về vaccine Trung Quốc

Cuộc tranh cãi về vaccine Trung Quốc tại Việt Nam đang ngày một khốc liệt và cho thấy lòng dân đang lo lắng về vaccine này.

Lãnh đạo Bệnh viện Thống Nhất tại TP HCM hôm 1/8 đã gửi công văn tới tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Việt Nam: Tranh cãi về tiêm vaccine Trung Quốc

Covid-19: Chúng ta biết gì về các loại vaccine của Trung Quốc?

Công văn thông báo sẽ sử dụng vaccine của Sinopharm (Trung Quốc) mà Vạn Thịnh Phát tài trợ cho TP HCM để tiêm cho nhân viên của tập đoàn này.

'Vaccine Tàu, vaccine Tây'

Hành động của Bệnh viện Thống Nhất được coi là một pha "dập lửa" sau khi xuất hiện một công văn trong đó Vạn Thịnh Phát đề nghị thành phố tiêm vaccine của AstraZeneca (châu Âu) cho nhân viên tập đoàn này.

Công văn của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát ngay lập tức thổi bùng lên tranh cãi. Nhiều người đặt ra câu hỏi: Tại sao Vạn Thịnh Phát tài trợ "vaccine Tàu" cho thành phố trong khi lại muốn nhân viên của mình được tiêm "vaccine Tây"?

Vaccine Trung Quốc gửi sang Việt Nam: Sứ quán Trung Quốc ‘không hài lòng’

Thành công của vaccine Trung Quốc đang lụi tàn ở châu Á?

Trả lời báo Phụ Nữ TP HCM ngày 1/8, Lê Đình Thanh - Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất - cho biết việc bệnh viện này ra công văn đề nghị tiêm vaccine Sinopharm cho nhân viên Vạn Thịnh Phát là bình thường.

"Tập đoàn Vạn Thịnh Phát đã ủng hộ phong trào mua vắc xin, ủng hộ xây dựng ba bệnh viện dã chiến. Do vậy, nhằm bảo đảm an toàn công nhân của họ trong lúc thực hiện nhiệm vụ xây dựng ba bệnh viện dã chiến đó, chúng ta có vắc xin khẩn cấp nào thì tiêm cho họ cái đó", ông Thanh nói thêm.

Thực ra, Vạn Thịnh Phát chỉ là một vụ việc trong hàng loạt tranh cãi liên quan đến tiêm vaccine tại Việt Nam, đặc biệt xoay quanh câu hỏi ai sẽ được tiêm vaccine gì.

Nhiều người cho rằng tiêm vaccine nào cũng được, có vaccine Trung Quốc còn hơn không, giờ này rồi mà còn "chê ỏng chê eo".

Ông Nguyễn Thanh Sơn, một nhà đầu tư và hoạt động trong lĩnh vực tư vấn, bình luận: "Đơn giản cho mọi người options (lựa chọn) từ chối tiêm thôi, không thích thì đừng tiêm, ốm tự chữa." Đây cũng được coi là quan điểm khá phổ biến trong số những người ủng hộ chính quyền đẩy nhanh việc tiêm vaccine.

Trong khi đó, những người phản đối lại viện dẫn sự thiếu minh bạch của vaccine Trung Quốc cũng như cái mà họ gọi là "thói đạo đức giả", "tiêu chuẩn kép" của những người "xúi người khác tiêm vaccine Tàu".

Một số người lên mạng kêu gọi tiêm vaccine Trung Quốc sau đó bị phát hiện đã tiêm vaccine AstraZeneca. Một người dùng tên Lương Hoài Nam bình luận: "Mình từng thăm dò xem có chỗ nào tiêm dịch vụ vaccine Sinopharm không, có thì mình sẽ đăng ký cho ông cụ nhà mình tiêm sớm." Theo ông Nam, lý do ông chọn như vậy là bởi vaccine của Sinopharm sử dụng công nghệ virus bất hoạt, dù hiệu suất miễn dịch kém hơn vaccine sử dụng công nghệ véc tơ hay mRNA, nhưng có thể ít phát sinh biến chứng hơn. Tuy nhiên, cuối bình luận này ông Nam cho biết "ông cụ nhà mình" đã được phường gọi lên tiêm vaccine của Moderna.

Nhiều người phản đối vaccine Trung Quốc kêu gọi: Nếu cho rằng vaccine Trung Quốc an toàn thì lãnh đạo cần tiêm trước để người dân noi theo.

Luật sư Đặng Đình Mạnh viết trên trang cá nhân: "Cách tuyên truyền người dân đồng ý chích Sinopharm thuyết phục nhất là: Cán bộ nêu gương!"

Người dùng Facebook tên Bạch Huỳnh Duy Linh cũng có ý kiến tương tự: "Lãnh đạo Việt Nam cần làm gương cho người dân trong việc tiêm vaccine Trung Quốc."

Bên cạnh đó, nhiều người như Facebook Lương Thế Huy dẫn chứng các lãnh đạo nước khác như bà Angela Merkel, thủ tướng Đức đã tiêm mũi đầu tiên là AstraZeneca (sản phẩm của Anh - Thụy Điển), mũi thứ hai là Moderna (một sản phẩm thuần Mỹ) để làm gương.

Angela Merkel tiêm vaccine: Liều một AstraZeneca, liều hai Moderna

Cụ thể, bà Merkel tiêm AstraZeneca khi mối lo tình trạng đông máu tăng cao ở châu Âu. Còn Moderna là trong bối cảnh Đức muốn thử nghiệm việc tiêm trộn hai loại vaccine để tăng cường kháng thể, mà nhiều người lại lo ngại việc này là không tốt.

"Trước khi tiêm mũi vắc-xin đầu, bà liên tục lặp lại bà sẽ đợi tới lượt của mình, như bất kỳ người dân nào, không "chen hàng" ("I would like to wait until it's my turn). "Lượt" của bà là lượt của người dân Đức, chứ không phải lãnh đạo Đức, vì không có quy định quan chức thì chích trước, sẽ bị xử phạt rất nặng." Facebook Lương Thế Huy ghi.

'Công bằng trong tiếp cận'

Khác với nhiều nước phương Tây, nơi có không ít người không chịu tiêm bất kỳ loại vaccine nào, người dân Việt Nam, qua những gì thể hiện trên mạng xã hội, nhìn chung đều cho rằng tiêm vaccine là cần thiết để chống dịch Covid-19.

Tranh cãi chủ yếu tập trung vào mấy vấn đề: vaccine Trung Quốc thiếu minh bạch; có hay không việc vaccine tốt (mà theo nhiều người là vaccine châu Âu, Mỹ) được dành ưu tiên cho những người có quyền, có tiền, còn người dân thường thì phải chấp nhận "có gì tiêm nấy".

Trên Facebook cá nhân, người dùng tên Linh Hoàng Vũ viết: "Giờ vaccine về Sài Gòn khá nhiều và đủ loại khác nhau. Vaccine Moderna đang được ưu tiên tiêm cho người trên 65 tuổi. Với người dân thành phố nói chung, giờ có cả AstraZeneca, Pfizer, Moderna và Sinopharm (tức Vero Cell). Đa số người dân sẽ thích Pfizer/Moderna hơn AstraZeneca và thích AstraZeneca hơn Sinopharm. Thế nên giờ bài toán khó là chính sách phân phối vaccine của Sài Gòn sẽ như nào? Tiêm cho ai, loại gì, thời gian nào?"

Covid-19: Vaccine TQ sẽ được tiêm cho ai ở VN?

GS. Nguyễn Văn Tuấn: TP. HCM 'đang lúng túng' trước Covid-19

Theo ông, thành phố nên có chính sách nhất quán, được công khai và đảm bảo minh bạch, nếu không sẽ là nguyên nhân làm nảy sinh các tranh cãi và cáo buộc không có hối kết về tính công bằng trong tiếp cận vaccine.

Ông Linh Hoàng Vũ đưa ra một số gợi ý về đảm bảo minh bạch, cho người dân có quyền lựa chọn một trong số vaccine có sẵn trong các khoảng thời gian nhất định, hoặc cho phép tiêm mũi thứ nhất là Sinopharm, mũi thứ hai là Pfizer hoặc Moderna…

Tuy nhiên, ông Linh Hoàng Vũ cũng thừa nhận rằng các biện pháp trên rất khó tiến hành, một phần do vẫn còn thiếu căn cứ khoa học, một phần do người dân đã mất niềm tin. Ông đánh giá hiện nay "thông tin mơ hồ thì rất nhiều nhưng các thông tin chính thống thì rất ít, dường như các quan chức cũng né tránh, không muốn cung cấp thông tin đầy đủ hay đứng ra bảo đảm cho vaccine này, có thể vì sợ bị chửi là 'thân Tàu' (?) hay do một lý do nào khác mà mình không rõ".

Tăng tốc tiêm vaccine

Xét từ góc độ mỗi cá nhân, việc cân nhắc tiêm hay không tiêm vaccine nào có những cơ sở chính đáng. Mỗi người hoàn toàn có quyền lo lắng cho bản thân và gia đình về rủi ro biến chứng do vaccine hoặc hiệu quả không như mong muốn của vaccine.

Trong khi đó, xét từ góc độ quản lý xã hội, nhà chức trách sẽ ưu tiên hơn tới việc "phủ sóng" vaccine càng rộng càng tốt. Các nghiên cứu cho thấy rủi ro biến chứng của việc tiêm vaccine là rất thấp so với hiệu quả mà nó mang lại. Thêm vào đó, vaccine có hiệu quả thấp, nếu được tiêm cho nhiều người, cũng sẽ có tác dụng tích cực trong việc chống dịch xét trên phạm vi một địa phương hoặc một quốc gia.

Do đó, bất chấp tranh cãi ngày càng gay cấn và chưa có dấu hiệu kết thúc thì chính quyền vẫn đẩy mạnh tiêm vaccine như một biện pháp chủ lực chống dịch Covid-19.

Tại TP HCM, việc tiêm vaccine đang được triển khai tới các khu dân cư bằng các nhóm tiêm chủng lưu động.

Theo kế hoạch tổ chức tiêm chủng vaccine Covid-19 đợt 5 do Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 TP HCM điều chỉnh, thành phố này sẽ tổ chức tiêm chủng cho người từ đủ 18 tuổi trở lên đang sống trên địa bàn, ưu tiên người trên 65 tuổi, các trường hợp có bệnh lý nền mãn tính, lực lượng y tế tuyến đầu và các lực lượng tuyến đầu khác; đối với người ngoài các nhóm ưu tiên trên, địa phương sắp xếp tổ chức tiêm theo thứ tự ưu tiên về độ tuổi, chẳng hạn nhóm trên 50 tuổi, nhóm trên 35 tuổi, nhóm trên 18 tuổi.

Theo cập nhật mới nhất từ Cổng thông tin Tiêm chủng Covid-19, trong ngày 1/8, đã có thêm 211.353 mũi tiêm nữa được thực hiện. Tính tổng cộng, số mũi tiêm trên toàn quốc là 6.415.219. Số người thực tế được tiêm ít hơn con số mũi tiêm, do trong số đó bao gồm cả những người tiêm hai mũi.