Việt Nam: Du lịch nội địa 'doanh nghiệp chỉ cầm chừng'

Ông Nguyễn Văn Mỹ, chủ tịch Lửa Việt Tours, chia sẻ tình hình kinh doanh du lịch ở Việt Nam đang "không khả quan" như nhiều người nghĩ, nhất là khi ở một số địa phương, doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm nếu khách du lịch dương tính với virus corona.

Nhận định về tình hình du lịch trong nước với BBC News Tiếng Việt, ông Mỹ chia sẻ:

"Thật lòng mà nói, tình hình chưa có gì là khả quan vì các hoạt động kinh tế nói chung và du lịch nói riêng phải đồng bộ."

"Nhưng việc đơn giản nhất là học sinh chưa đi học lại bình thường được thì rất khó vực dậy du lịch. Vì nhu cầu học hành cần thiết như vậy, số lượng học sinh cùng khu vực, độ tuổi, dễ kiểm soát hơn mà còn chưa dám thì làm sao chúng tôi dám tổ chức cho khách du lịch. Cho nên, mong muốn và kỳ vọng nhiều nhưng vẫn chưa kiểm soát được thì chưa thực sự hồi phục được."

Covid-19: 'Việt Nam thực sự có cơ hội để mở cửa lại giữa đại dịch'

Vì sao có tiền nhưng người Việt phải chọn về VN qua ngả Campuchia?

Covid: 'Vượt biên' về VN qua ngả Campuchia để không bị giá cắt cổ?

Không lạc quan như trên báo

Báo chí Việt Nam đưa tin, tầm cuối tháng 9, hàng loạt địa phương như Vĩnh Phúc, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hóa, Quảng Bình, Lâm Đồng, TP HCM... đã mở lại du lịch nội tỉnh.

TP HCM là một trong những nơi đi đầu với các tour khép kín tới Cần Giờ và Củ Chi dành cho y bác sĩ tuyến đầu chống dịch và loạt tour du lịch sau đó. Giữa tháng 10, nhiều nơi bắt đầu thí điểm đón khách ngoại tỉnh tới các khu nghỉ dưỡng biệt lập hoặc khu du lịch khép kín.

Theo đó, những tour khép kín này buộc các hành khách đều phải có xét nghiệm âm tính với Covid, đã tiêm hai mũi và đi theo đúng lịch trình định sẵn.

Một hướng dẫn viên du lịch xin giấu tên cũng chia sẻ với BBC News Tiếng Việt người dân nói chung chưa sẵn sàng đi du lịch trở lại vì còn nhiều bất cập:

"Khách đăng ký tour du lịch Rừng Sác vì thấy báo chí nói Cần Giờ mở cửa lại, nhưng thực tế là chưa, chỉ thí điểm đón các y bác sĩ chống dịch ở tuyến đầu. Bên chúng tôi có chuyến xe đi Bình Thuận để khách coi dự án nhà nhưng không xuống các điểm ăn uống địa phương được mà khách phải ngồi trong xe ăn. Xem xong dự án này, qua dự án khác cũng không được."

Chia sẻ với BBC News Tiếng Việt, ông Mỹ nhận định doanh nghiệp hiện nay kiệt quệ:

"Chỉ khi nào cả nước kiểm soát dịch bệnh tương đối, có một kế hoạch thống nhất về chống dịch, quy định hợp lý về trách nhiệm của khách du lịch, của công ty lữ hành khi có F0, F1. Chứ hiện nay mỗi nơi làm một kiểu, Hà Nội đòi cách ly người từ Sài Gòn về, Đà Lạt không tiếp khách ngoại tỉnh."

"Tôi nghĩ cách làm như hiện nay thì dù nhà nước lẫn doanh nghiệp rất muốn phục hồi kinh tế nhưng thật sự rất khó khi còn nhiều lúng túng."

Đáng lo nhất, theo ông Mỹ là mỗi nơi chống dịch một kiểu, ví dụ như ở TP HCM F0 có triệu chứng nhẹ và F1 được cách ly tại nhà, trong khi một số tỉnh thành, kể cả thủ đô Hà Nội thì bị bắt cách ly tập trung.

Chưa kể, một số nơi như Sở du lịch Đà Nẵng còn quy định doanh nghiệp phải chịu toàn bộ chi phí nếu hành khách dương tính với Covid.

Doanh nghiệp bên bờ vực thẳm do làn sóng Covid-19 thứ hai

Người Việt ở nước ngoài: ‘Xuân này con không về’ vì Covid?

"Anh em chúng tôi rất sợ vì đón khách mà có chuyện gì là sập tiệm vì chi phí điều trị cùng hàng loạt chi phí khác. Cho nên, tôi thấy du lịch cực kỳ khó khăn, thậm chí khó hơn cả thời kỳ phong tỏa."

"Vì phong tỏa, người ta sẵn sàng chia sẻ khó khăn và thông cảm với nhau. Hết phong tỏa nhưng dịch đâu có hết nên các công ty chưa dám tổ chức tour," CEO Lửa Việt Tours giải thích.

Du lịch thê thảm, doanh nghiệp"cầm chừng"

Theo báo cáo của UBND TP HCM, đại dịch Covid-19 đã và đang gây ảnh hưởng rất lớn đến ngành du lịch.

Cụ thể, nếu khách quốc tế đến TP.HCM năm 2020 là hơn 1,3 triệu lượt, giảm 84,8% so cùng kỳ năm 2019 thì 9 tháng đầu năm 2021, con số này chính thức giảm xuống số 0 tròn trĩnh.

Trong năm 2020, trung bình lượng khách của các công ty lữ hành chỉ đạt từ 30 - 40% lượng khách so với cùng kỳ năm 2019, tương ứng với doanh thu chỉ đạt từ 20 - 30%.

Từ đầu năm 2020 đến hết tháng 9 năm 2021, đã có gần 200 doanh nghiệp lữ hành rút giấy phép kinh doanh dịch vụ lữ hành.

Theo báo cáo của 26 doanh nghiệp lữ hành đầu ngành, khi dịch Covid-19 bùng phát lại vào đầu năm 2021 đến ngày 1/3/2021, đã có hơn 930 đoàn hủy tour với số lượng hơn 43.100 khách, gây thiệt hại cho các doanh nghiệp lữ hành trên 363 tỉ đồng.

Tết Nguyên đán hằng năm thường là dịp thị trường du lịch sôi động, là mùa cao điểm của du lịch trong nước.

Nhưng theo Chủ tịch Công ty Lửa Việt Tours, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa dám mạo hiểm giữ phòng, đặt vé, bãi xe...

"Như những năm trước thì những dịch vụ này phải mua trước cả năm, mua sỉ để có giá rẻ hơn mà bán nhưng năm nay đã thấm kinh nghiệm xương máu nên không doanh nghiệp nào dám mạo hiểm, họ chấp nhận mua giá cao, khách mua tới đâu mình bán tới đó."

Thậm chí hiện nay có nhiều nhà hàng ở địa phương họ không dám mở cửa đón khách vì phải thường xuyên mới duy trì bộ máy.

Cho nên tất cả hiện nay chỉ như cầm chừng và doanh nghiệp lớn bé dè dặt, vì mở cửa chưa chắc có nguồn khách, có khách thì lại không liên tục, theo lời ông Mỹ.

Theo ông Mỹ, công ty ông duy trì một bộ khung, là tổ chức tour địa ốc như đưa khách đi coi dự án nhà. Chủ yếu bán vé máy bay nội địa lẫn vé cho người Việt Nam hồi hương. Thứ hai là gia hạn các dịch vụ như visa. Thứ ba là bán các voucher, gói dịch vụ riêng biệt vì theo ông, việc tổ chức tour là chưa làm được.

"Chỉ thị trung ương thống nhất nhưng cho phép các địa phương linh hoạt nên họ làm theo kiểu của họ và nơi nào cũng sợ bùng dịch nên rất gắt gao."

"Vì vậy, khó khăn còn dài dài. Chúng tôi kỳ vọng mọi chuyện sẽ tốt đẹp vào mùa hè năm sau, chứ Tết chỉ còn một tháng nhưng tình hình thế này thì rất căng," người đứng đầu Lửa Việt Tours nêu ý kiến.

Mong muốn của doanh nghiệp

Trước tình hình dịch Covid-19, phần lớn các doanh nghiệp đã phải áp dụng nhiều biện pháp để cắt giảm chi phí như: rà soát để tinh giản bộ máy, giúp hoạt động hiệu quả hơn, tiết kiệm các loại chi phí cố định hàng tháng như tiền thuê văn phòng, chi phí vận hành, tiền điện; hoãn đầu tư liên doanh để tiếp tục cầm cự.

Để các doanh nghiệp trong lĩnh vực du lịch hoạt động lại, ông Mỹ kiến nghị chính phủ nên gấp rút khẩn trương để độ phủ vaccine được cao thì các địa phương, nhất là các tỉnh vùng quê mới nới lỏng và doanh nghiệp mới yên tâm làm việc.

"Thứ hai là nếu trong quá trình đón khách có sự cố về dịch bệnh thì cần nhà nước chia sẻ rủi ro với doanh nghiệp. Nhiều người đặt câu hỏi khi nào du lịch Việt Nam mới phục hồi, câu trả lời không chắc được, có thể 2 năm, 5 năm hoặc thậm chí 10 năm nếu cứ chống dịch theo kiểu mỗi nơi một kiểu," lãnh đạo Lửa Việt Tours nói.

Covid-19: Bao giờ Việt Nam 'hé cửa' cho du lịch như Thái Lan?

Việt Nam: Đất nước thống nhất nhưng chống dịch bất nhất

Một doanh nhân giấu tên khác thì ý kiến với BBC rằng cần nhà nước hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp:

"Chúng tôi cần hỗ trợ giảm thuế từ 10% xuống còn 5 hoặc 7%, hoặc nhà nước chi thêm cho doanh nghiệp để trả lương cho nhân viên."

"Với các công ty lữ hành như chúng tôi, muốn ứng lại 50% số tiền ký quỹ để làm vốn lưu động và giảm lãi ngân hàng. Bên cạnh đó, việc mở cửa nên tương đối thống nhất, không có sự kỳ thị, phân biệt. Sài Gòn là nguồn khách du lịch dồi dào nhưng hiện nhiều tỉnh thành vẫn còn e ngại đón người Sài Gòn."

"Tôi nghĩ cần phải làm tốt, thông suốt du lịch nội địa rồi mới tính tới mở cửa với nước ngoài. Vì câu chuyện còn là ở nhân sự, có tới 90% người thất nghiệp là làm trong lĩnh vực du lịch," doanh nhân này chia sẻ.

Người này nói thêm: "Có thể thấy rất rõ, dù lãnh đạo nước ta đi ngoại giao với các nước khác luôn bàn đến chuyện thiết lập hành lang đi lại an toàn giữa hai nước cũng như việc công nhận hộ chiếu vaccine của nhau."

"Ví như ông Phạm Minh Chính cũng gặp Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha và tính chuyện mở cửa nhưng Thái Lan, Campuchia đã dỡ bỏ cách ly còn Việt Nam thì không, vẫn đóng tịt với thế giới."

Về vấn đề cách ly, ông Mỹ nhìn nhận:

"Trước đây quy định người nhập cảnh vào Việt Nam cách ly là 14 ngày và giờ còn 7 ngày cũng là một nỗ lực nhưng thú thật, vẫn còn cách ly thì vẫn còn khó khăn dù chính phủ có nguyên nhân và lý lẽ của mình."

"Nhưng tôi mong muốn làm sao để Việt Nam tham gia hộ chiếu vaccine, thống nhất việc cách ly với các nước khác vì sau dịch cũng là thời cơ để các nước chạy đua thu hút du lịch. Điều này đòi hỏi mình phải nhạy bén, có những quyết sách hấp dẫn. Nhiều khách du lịch sẽ thấy phiền hà về việc cách ly và chọn những nước hấp dẫn hơn như Campuchia, Thái Lan," ông Nguyễn Văn Mỹ trăn trở.