Trái phiếu Tân Hoàng Minh: Nhà đầu tư có mất tiền hay không?

Tại Việt Nam hôm 5/4, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam ông Đỗ Anh Dũng - chủ tịch hội đồng quản trị kiêm tổng giám đốc Tập đoàn Tân Hoàng Minh.

Ông Dũng bị điều tra về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Sau tin đồn, ông Đỗ Anh Dũng và nhiều lãnh đạo Tân Hoàng Minh bị bắt

Tân Hoàng Minh bỏ cọc đấu giá lô đất chục nghìn tỷ ở Thủ Thiêm

Ngay trước vụ bắt giữ, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã hủy 9 đợt phát hành trái phiếu của ba công ty thành viên thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh, với số tiền huy động hơn 10.000 tỷ đồng.

Như vậy nhiều người đang băn khoăn quanh việc xử lý sai phạm của tập đoàn này và quyền lợi của các nhà đầu tư.

Trang Dân Việt ngày 6/4 tường thuật rằng trong 9 lô trái phiếu này, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank) giữ nhiệm vụ quản lý tài sản bảo đảm cho 6 lô trái phiếu với tổng giá trị 6.530 tỷ đồng do các công ty thuộc Tân Hoàng Minh phát hành.

Ngân hàng TMCP Sài Gòn Hà Nội (SHB) cũng làm công việc tương tự với 2 lô trái phiếu (lô thứ 9 chưa được công bố thông tin).

Cũng theo Dân Việt, các công ty chứng khoán có mối quan hệ với các ngân hàng như Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), Chứng khoán An Bình (ABS), Công ty Chứng khoán Agribank (Agriseco), Chứng khoán KIS và Chứng khoán Everest (EVS) đã tham gia vai trò là tư vấn hồ sơ chào bán kiêm đại lý phát hành trái phiếu, tổ chức đăng ký và lưu ký trái phiếu... liên quan đến các lô trái phiếu trên.

TS. Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện nghiên cứu và phát triển kinh doanh nói với báo Đầu Tư sáng 5/4: "Với tài sản hiện nay, Tân Hoàng Minh hoàn toàn có thể trả lại toàn bộ tiền mua trái phiếu cho nhà đầu tư."

"Tôi cho rằng, thị trường trái phiếu doanh nghiệp vẫn sẽ phát triển sau sự cố Tân Hoàng Minh, nhà đầu tư có thể yên tâm, không cần quá lo lắng. Vì mục tiêu cao nhất của cơ quan quản lý là phải bảo vệ nhà đầu tư, bảo vệ niềm tin thị trường và đã đàm phán, cân nhắc rất thận trọng trước khi đưa ra quyết định," ông Nghĩa nói.

Báo Bảo vệ pháp luật ngày 5/4 đặt ra vấn đề các nhà đầu tư sẽ nhận lại tiền đã mua trái phiếu như thế nào, những nhà đầu tư có đối mặt với nguy cơ gì.

TS. Bùi Trinh nói với tờ báo này rằng việc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước hủy bỏ 9 đợt chào bán trái phiếu của 3 doanh nghiệp thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh thì người mua, nhà đầu tư sẽ phải chịu rủi ro.

"Các nhà đầu tư mua trái phiếu của doanh nghiệp bị cơ quan quản lý nhà nước quyết định hủy bỏ thì việc họ có lấy lại được tiền hay không phụ thuộc vào năng lực tài chính của doanh nghiệp phát hành."

"Cần phải có quy định đối với doanh nghiệp như thế nào mới được phát hành trái phiếu chứ không thể như hiện nay doanh nghiệp nhỏ hay lớn đều có thể phát hành trái phiếu, còn nhà đầu tư phải chịu rủi ro mà không có gì đảm bảo quyền lợi của họ", TS. Bùi Trinh nói.

Lãi suất không tưởng?

Theo phân tích của VOV, một điểm chung của 9 lô trái trên là "đều hứa hẹn lãi suất "không tưởng" lên đến 12%/năm, mục đích huy động vốn thực hiện các dự án bất động sản ở Hà Nội và Phú Quốc."

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ Quốc gia, nói với VOV: "Theo quy định là trong 7 ngày tổ chức phát hành cần phải công bố việc hủy này. Thứ hai là trong vòng 15 ngày thì sẽ cần phải bồi hoàn lại tiền cho các nhà đầu tư. Còn nếu như muộn hơn thì sẽ phải có bồi thường cho những thiệt hại cho nhà đầu tư - điều này đã được quy định rất rõ trong các quy định hướng dẫn có liên quan đến Luật chứng khoán 2019."

"Chỉ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu, đánh giá đầy đủ và cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro có thể gặp phải, nhà đầu tư mới nên quyết định mua trái phiếu. Không nên chỉ thấy lãi suất cao, không tìm hiểu mà ngay lập tức đã mua thì nguy cơ rủi ro sẽ rất cao. Bên cạnh đó, cũng nên có thể dựa vào tư vấn của các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp để xem mình nên mua trái phiếu, cổ phiếu, chứng khoán của đơn vị phát hành nào để đảm bảo vừa có được mức sinh lời phù hợp cũng như là hạn chế được rủi ro", TS. Cấn Văn Lực nói.

Rủi ro cho nhà đầu tư

Theo trang Đại biểu Nhân dân ngày 6/4, Bộ Tài chính đã liên tục cảnh báo nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư tư nhân, chỉ nên mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu, đánh giá đầy đủ và cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro.

Tờ báo nói: "Nhưng cảnh báo thôi thì chưa đủ! Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước phải nhiều hơn thế, đặc biệt trong xây dựng "cơ sở hạ tầng" cho xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp - vấn đề thực sự rất cần thiết lúc này để bảo vệ nhà đầu tư."

"Các nhà đầu tư rất cần các xếp hạng minh bạch, tiêu chí rõ ràng để đánh giá sức khỏe cũng như khả năng trả nợ của doanh nghiệp phát hành. Chỉ có như vậy, 3 đơn vị của Tân Hoàng Minh nói riêng và các doanh nghiệp phát hành nói chung, mới "hết đất", "hết cửa" làm ăn gian dối," tờ báo phân tích.

VietinBank lên tiếng

Ngày 6/4, VietinBank đăng thông cáo báo chí nói: VietinBank không bảo lãnh phát hành, không bảo lãnh thanh toán, không thực hiện dịch vụ phân phối các lô trái phiếu trên.

"VietinBank thực hiện cung ứng dịch vụ quản lý tài khoản và quản lý tài sản cho các đợt phát hành trái phiếu của Công ty CP Đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil, Công ty CP Đầu tư BĐS Ngôi Sao Việt và Công ty CP Cung điện Mùa Đông với tổng số tiền 6.530 tỷ đồng.

Việc cung ứng dịch vụ được thực hiện trên cơ sở Luật Các Tổ chức tín dụng 2010 và Giấy phép hoạt động số 142/GP-NHNN ngày 03/7/2009 của NHNN cấp cho VietinBank, theo đó, VietinBank được phép thực hiện cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản và quản lý tài sản.

Đối với dịch vụ quản lý tài khoản, VietinBank cung ứng dịch vụ mở tài khoản để phục vụ việc nhận và thanh toán cho các nghĩa vụ của Tổ chức phát hành liên quan đến trái phiếu theo Hợp đồng giữ, quản lý tài khoản trái phiếu và theo quy định của pháp luật. Đối với quản lý tài sản, VietinBank chỉ có trách nhiệm quản lý hồ sơ tài sản bảo đảm, kiểm tra, theo dõi tình trạng tài sản bảo đảm và đại diện cho các Nhà đầu tư sở hữu trái phiếu xử lý tài sản bảo đảm theo Hợp đồng quản lý tài sản bảo đảm và theo quy định của pháp luật."

SHB nói không bảo lãnh cho các lô trái phiếu vừa bị hủy

Còn SHB, vào chiều 5/4, nói Ngân hàng là đơn vị cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản và dịch vụ quản lý tài sản bảo đảm cho lô trái phiếu SOLCH2123001 của Công ty Cổ phần Đầu tư và dịch vụ khách sạn Soleil, trị giá 800 tỉ đồng và lô trái phiếu NSVCH2125001 của Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi sao Việt, trị giá 800 tỉ đồng.

"Ngân hàng không bảo lãnh phát hành, không bảo lãnh thanh toán, không đầu tư và không phân phối 2 lô trái phiếu nêu trên. SHB chỉ là tổ chức cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản và dịch vụ quản lý tài sản bảo đảm như đã nêu trên. Vì vậy, SHB cam kết sẽ thực hiện đầy đủ trách nhiệm đối với dịch vụ quản lý tài khoản và dịch vụ quản lý tài sản bảo đảm cho 2 lô trái phiếu trên theo quy định của pháp luật" - thông cáo của ngân hàng nêu.

Công ty Chứng khoán Bảo Việt phát biểu

Ngày 5/4, Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nói vào ngày 03/4/2022, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã ban hành Quyết định số 181/QĐ-UBCK hủy bỏ 09 đợt chào bán trái phiếu từ tháng 7/2021 đến tháng 3/2022 với trong đó có Trái phiếu Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt (NSV) phát hành vào ngày 05/07/2021 với mã Trái phiếu là NSVCH2125001.

Công ty Cổ phần Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) nói BVSC đã thực hiện tư vấn hồ sơ chào bán trên cơ sở các thông tin, tài liệu do Tổ chức phát hành là Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt (Công ty TNHH do 2 cá nhân góp vốn sở hữu công ty) cung cấp.

Đây là đợt phát hành trái phiếu đầu tiên trong năm 2021 của NSV.

Tổ chức phát hành chịu trách nhiệm về những thông tin công bố trong hồ sơ chào bán.

Kết quả thực hiện chào bán sơ cấp (lần đầu) toàn bộ số lượng trái phiếu phát hành tương đương giá trị 800 tỷ đồng cho 01 nhà đầu tư tổ chức là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh.

BVSC nói họ không thực hiện việc chào bán, chuyển nhượng quyền sở hữu Trái phiếu thứ cấp giữa Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh và các nhà đầu tư.

BVSC nói họ cũng không liên quan đến bất kỳ sản phẩm Hợp tác đầu tư trái phiếu nào (nếu có) do Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh chào bán.

Thông cáo nói: "Với tư cách là tổ chức đăng ký, lưu ký trái phiếu, BVSC có trách nhiệm dừng chuyển quyền sở hữu các trái phiếu của Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt. Hiện nay, BVSC cũng đang liên hệ Tổ chức phát hành để yêu cầu có thông báo và hướng dẫn từ Tổ chức phát hành để có thông tin cụ thể hơn thông báo cho các trái chủ có tên trong danh sách trái chủ tính đến ngày 03/04/2022."

"Tổ chức phát hành là Công ty TNHH Đầu tư Bất động sản Ngôi Sao Việt có trách nhiệm thực hiện các nghĩa vụ với nhà đầu tư có tên trong danh sách trái chủ tính đến ngày 03/04/2021 được đăng ký lưu ký tại BVSC. Đại lý quản lý tài khoản, Đại lý quản lý Tài sản bảo đảm, Đại lý thanh toán là Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội, Tổ chức bảo lãnh thanh toán là Công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển và Thương mại Việt Tiến, Đại diện người sở hữu trái phiếu là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh có trách nhiệm phối hợp Tổ chức phát hành để thực hiện các nghĩa vụ liên quan đảm bảo quyền lợi cho nhà đầu tư."

Chứng khoán An Bình (ABS) giải thích

ABS nói họ là tổ chức tư vấn phát hành đã thực hiện tư vấn hồ sơ 01 đợt phát hành với tổng trị giá 800 tỷ đồng cho Công ty CP Đầu tư và Dịch vụ Khách sạn Soleil, mã hiệu trái phiếu SOLCH2123001, phát hành ngày 06/07/2021, là trái phiếu có tài sản bảo đảm và bảo lãnh thanh toán.

ABS nói: "Việc cung cấp dịch vụ của ABS phù hợp với chức năng nhiệm vụ của ABS, tuân theo quy định của pháp luật và trên cơ sở các thông tin, tài liệu do Tổ chức phát hành cung cấp. Tổ chức phát hành chịu trách nhiệm về tính chính xác và đầy đủ của các thông tin công bố trong hồ sơ chào bán. Toàn bộ số trái phiếu của đợt phát hành này đã được bán cho 01 nhà đầu tư tổ chức là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh."

"ABS không tham gia vai trò đơn vị phân phối thứ cấp (không tư vấn hay phân phối tài liệu chào bán hoặc tham gia bất kỳ khâu nào để bán thứ cấp) đối với trái phiếu này từ Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Khách sạn Tân Hoàng Minh hay bất kỳ trái phiếu nào liên quan đến Tập đoàn Tân Hoàng Minh hoặc các công ty liên quan cho các nhà đầu tư khác.

"ABS không cung cấp hoặc hợp tác với bên thứ ba để cung cấp bất kỳ sản phẩm tài chính nào liên quan tới trái phiếu nêu trên; không cam kết thu xếp thanh khoản, tìm kiếm khách hàng mua, mua lại trái phiếu này trên thị trường thứ cấp (ABS cũng không đầu tư tự doanh, nắm giữ trái phiếu này hoặc trái phiếu bất kỳ của Tập đoàn Tân Hoàng Minh hoặc các Công ty liên quan).

"Với tư cách là Đại lý lưu ký, ABS tuân thủ Quyết định của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước, dừng tiếp nhận và giải quyết thủ tục chuyển nhượng Trái phiếu mã SOLCH2123001 nói trên từ ngày 03/4/2022."

Thông cáo của ABS nói họ "đang theo dõi sát các thông tin, liên hệ với tổ chức phát hành, các đơn vị liên quan và xử lý các công việc nghiệp vụ theo yêu cầu của các cơ quan quản lý để bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư theo quy định của pháp luật."