Quan điểm chính thống phê phán những ý kiến kêu gọi đa nguyên đa đảng

1. Trước hết chúng ta không nên lấy kinh nghiệm của Anh, Pháp, Mỹ., thậm chí là Ba Lan, Hung , Tiệp…để áp dụng cho VN bởi đặc điểm lịch sử, xã hội, dân tộc, lịch sử và trình độ phát triển của các nước đó khác quá xa với VN.

Có thể lấy kinh nghiệm của Đài Loan, Hàn Quốc, Singapor, Malaixia…nhưng cũng nên lưu ý là các nước đó có đặc điểm dân tộc, xã hội , lịch sử khác Việt Nam nhiều và thời ký phát triển nhất của các nước đó lại gần như gắn liền với thòi lỳ độc quyền về mặt chính trị của 1 nhà độc tài hoặc 1 đảng.

2. Chúng ta cũng không nên lấy kinh nghiệm của Căm pu chia vì sản phẩm đa nguyên của Căm puchia ra đời do nhưng nguyên nhân lịch sử nhất định: tại thời điểm 1990, ỏ Căm Puchia có 2 lục luọng chính trị đối kháng kịch liệt (Đảng NDCM Căm phu chia có VN trợ lực, Liên minh Khơ me đỏ + Sihanuc do Mỹ &TQ trợ giúp…) và sự ra đời chế độ đa nguyên hiện nay là một thỏa hiệp chính trị có lý do lịch sử.

Hơn nữa, mặc dù là đa nguyên chính trị nhưng tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của Căm puchia không hơn gì VN, thậm chí thua kém về nhiều mặt (kém ổn định hơn về chính trị, tăng trưởng kinh tế thấp (trong 2 năm 2004-05, chỉ tăng trửong 3,5 -4%), tệ nạn tham nhũng cũng khủng khiếp…). Hơn nữa dù sao Căm pu chia cũng là 1 nứoc nhỏ (10 triệu dân), không phức tạp về dân tộc (gần 10% là người Khmer), tôn giáo (gần 100% là đạo Phật) và xã hội (tất cả đêu thừa nhận quyền lực của nhà Vua).

3. Chúng ta hãy lấy thực tiễn và kinh nghiệm đa nguyên của các nước có đặc điểm dân số (đông trên 50 triệu), về dân tộc (đa dân tộc), tôn giáo (đa tôn giáo), lịch sử -xã hội (ẩn chứa nhiều mâu thuẫn xã hội và lịch sử) như VN đê phân tích, so sánh và rút ra kết luận cần thiết…

Ở Đông Nam Á: đó là Philipne và Indonesia. Hai nuớc này giành được độc lập gần như đồng thời với VN (Indonesia 1945, Philipne 1946), và từ đó đến nay gần như không có chiến tranh với nước ngoài.

Như vậy họ đã giành đuợc độc lập 60 năm nay, cũng đi theo quỳ đạo của Mỹ và phương Tây từ đó, và cũng theo mô hình đa nguyên ít nhất là 30-năm nay (nếu không tính thời gian đầu tạm cho là độc tài) nhưng cho đến nay về kinh tế xã hội họ không hơn VN là bao nhiêu thậm chí nhiều mặt còn sút kém.

Về kinh tế, theo thống kê hiện nay (CIA World Fact Book 2005), GDP/người theo sức mua của VN là 3000 USD, chỉ kém Indonesia 1, 2 lần (3700 USD), và kém Philipne gấp 1,7 lần VN (5100 USD), trong khi đó thì vào năm 1990 thì tỷ lệ này là 2 lần (với Indonesia) và ba lần (với Philipine). Còn nếu tính th! eo HDI - chỉ só phát triển con người nói chung (cả về kinh tế , văn hóa, sức khỏe…) thì năm 2005 VN (với 0.704 ở vị trí 108/177 nước), mặc dù còn dưới Philipne (0.697, 87/177) nhưng trên Indonesia (0.758, 110/177).

Điều đáng chú ý là mức độ tăng trường về GPP và phát triển chậm về HDI của Indonesia và Philipine chậm lại kể từ khi các nước này dấn sâu hơn vào con đường đa nguyên về mặt chính trị.

Theo tốc độ tăng trửong hiện nay chỉ 2 năm nữa, Việt Nam sẽ qua mặt Indonesia và trong 7- 10 năm tới sẽ vượt qua Philipine, các nứoc là thành viên WTO trước VN hàng thập kỷ.

Do chọn con đường đa nguyên về mặt chính trị nên hiện nay Philipne và Indonesia đang đối mặt với khủng khoảng, bạo lực và chia rẽ (Indonesia đa mất Đông Timo, vùng Acer cũng đang đòi tách..), và đó là lý do làm cho họ không phát triển được kinh tế và xã hộ i.

Và mặc dù đa nguyên về chính trị, Philipne và Indonesia cũng được liệt vào các nước tham nhũng nhất trên thế giới.

Ngay cả Thái lan hiện nauy cunngc đang đối mặt với tình hình tương tự.

Ở Nam Á, các nước như Pakistan, Bangladesh cũng giành được độc lập trên dứoi 50 năm nay và cũng lựa chọn con đường đa nguyên (mặc dù đôi khi do sự rối loạn của đa nguyên mà các chính quyền quân sự độc tài xuất hiện , ví dụ chính quyền của tướng Musaraff (?) ở Pakistan trước đây) nhưng lại là những nước chậm phát triển nhất và thường xuyên bất ổn về mặt chính trị vì biểu tình, bạo lực, khủng bố , thậm chí nội chiến (như ở Srilanca).

Năm 1990, Pakistan có GDP/ người là 409 USD (tính theo thực tế chứ không phải theo sức mua) gần gấp đôi VN (215), Baladesh thì xấp xỉ VN (khoảng 200 USD) nhưng đến năm 2005, GDP/người của Pakistan chỉ tụt xuống còn 2400 USD (tính theo sức mua), bằng 0,8 của VN (3000 USD), còn Bangladesh thì chỉ mới đạt 2100 USD (bằng 0,7% của VN), mặc dù ha! i nước này thừờng đựoc Mỹ và Phương Tây thường xuyên khen là dân chủ và cũng thường nhận được những khỏan viện trợ lớn, có nhiều ưu đãi trong thương mại (đều là thành viên WTO). Xét theo chỉ số HDI, tức là sự phát triển về con người, các nước này đều thấp hơn VN rất nhiều: Pakistan xếp thứ 135/177 nước (chỉ số 0.527), Bangladesh xếp thứ 139/177 nước (0.520) so với VN là 108/177 (0.704).

Xin nhắc lại chỉ số này bao gồm không chỉ về kinh tế mà cả sức khỏe (tuổi thọ), giáo dục (tỷ lệ biết chữ), y tế (số giường bệnh và bác sỹ), và các dịch vụ xã hội khác (xem Report của UNDP năm 2005 và các năm trước).

Như vậy, mặc dù là các nước lựa chọn con đường đa nguyên trước VN hàng mấy chục năm, không hề bị chiến tranh, lại đựoc sự trợ lực của Mỹ v! nhiều nước phương Tây nhưng Pakistan và Bangladesh! …vẫn không phải là các nước phát triển. Tình hình cũng như vậy với Srilanca và gần đây là Iraq .

Một số nước ở Nam Mỹ như Bolivia, Peru…mặc dù diện tích và dân số nhỏ hơn Việt Nam nhiều, vốn là sân sau của Mỹ, cũng lựa chọn con đường đa nguyên mấy chục năm nay nhưng các cải cách xã hội thường diễn ra chậm chạp vì thường xuyên bất ổn.

4. Những ví dụ trên đây cho thấy, những nước có hoàn cảnh tương tự như VN (dân số đông, đa dân tộc, đa tôn giáo, cơ cấu xã hội phức tạp, các mâu thuẫn do lịch sử để lại còn căng thẳng và gay cấn) lựa chọn con đường đa nguyên về chính trị chỉ làm cho tình hình chính trị xã hội thêm phức tạp và vì vậy không có điều kiện để tập trung sức lực và trí tuệ để phát triển kinh tế và thực hiện các cải cách dân sinh khác.

Trong khi đó, hơn 20 năm qua VN và Trung Quốc, mặc dù chỉ có một Đảng lãnh đạo nhưng đã tạo ra những thay đổi vượt bậc về kinh tế ( VN thường xuyên tăng trưởng ở mức trên 7%, Trung Quốc trên 9%) và xã hội (VN từ vị trí HDI duới 120 những năm đầu 90 lên vị trí 108 hiện nay, Trung Quốc từ vị trí dứoi 100 lên vị trí 85), điều mà không nước có hoàn cảnh tương tụ nhưng có hệ thống chính trị đa nguyên làm được.

Vậy thì tại sao chúng ta lại từ nhiên từ bò để lựa chọn một con đường khác mà thực tế nhiều nước đã cho thấy không có gì là sáng sủa.

Tất nhiên với những bất cập của hệ thống chính trị một đảng (bất cứ hệ thống nào cũng có những bất cập của nó) vẫn còn nhiều việc phải làm để cho hệ thống vận hanh tót nhưng không phải là đập đi để làm lại.

5. Cuối cùng tôi đề nghị các bạn thích chọn con đường đa nguyên hãy hình dung đến một Việt Nam đa nguyên sẽ như thế nào? Theo sự hình dung của tôi thì ít nhất có các Đảng và các tổ chức chính trị sau đây sẽ ra đời: - Đảng Cộng sản: chủ trương con đường xây dựng xã hội như hiện nay. - Dân chủ xã hội: lấy mô hình Tây Âu và Bắc Âu. - Quốc Dân Đảng: áp dụng các mô hình của Đài Loan, Hàn Quốc (độc tài trong đa nguyên). -Các Đảng chính trị chủ trương khôi phục chế độ VN Cộng hòa, nhưng với nhiều quan điểm khác nhau (Đảng thì ủng hộ chế độ Ngô Đình Diệm, Đảng thì ủng hộ chế độ Nguyễn Văn Thiệu). -Các Đảng chính trị chịu ảnh hưởng của các tôn giáo lớn (Thiên Chúa Giáo, Phật giáo, Hòa Hảo): chủ trương tôn giáo tự trị, thậm chí là các vùng tự trị tôn giáo. - Các Đảng chính trị của các tộc người thiểu số...chủ trương độc lập hoặc tự trị cho các vùng Tây Nguyên, Tây Bắc, Việt Bắc (thậm chí có khi còn chủ trương sát nhập một phần vào nước ngoài) - Các Đảng chính trị theo địa phương chủ trương phân chia Bắc , Trung, Nam...thậm chí tách các vùng này thành các quốc gia độc lập...vv. và v.v Các bạn có thể lý luận rằng cứ để họ thành lập ra rồi qua bầu cử, đảng nào trên 5% mới được vào Quốc hội còn dứoi 5% thì đưng ngoài để tiếp tục tranh đấu một cách hòa bình... Xin thưa lý thuyết là như vậy, nhưng thực tế thì lại khác.

Lịch sử quá khứ và tình hình hiện tại ở Philipine, Srilanca, Indonesia, Iraq, Pakistan, Peru, Bolivia, Nam Tư, và hàng loạt các nước khác cho thấy khi mà dân trí thấp, khi mà các mâu thuẫn về lịch sử xã hội và tôn giáo phức tạp, khi mà lợi ích cục bộ bị đặt trên lợi ích quốc gia, có không ít tổ chức chính trị lựa chọn các hình thức bạo động khác nhau để gây sức ép nhằm thực hiện mục tiêu chính trị của mình. Và lấy cái gì để đảm bảo điều đó không lặp lại ở VN (nội ở một cái khu Little Sai gòn nho nhỏ ở quận Cam thôi mà đã tranh cãi, chửi bới, thậm chí đánh nhau chí chóe, trên mạng thì mạt sát chửi bới giữa phe này nhóm nọ, tôn giáo này tôn giáo nọ; Nhiều kẻ còn muốn về đòi nợ máu, nói miệng chưa đủ vác bom ném vào tòa đại sứ, hoặc cứop máy bay đột nhập vào lãnh thổ…).

Lúc đó hàng loạt các cuộc biểu tình, bạo động, đòi ly khai nổ ra khắp nơi, chính quyền phải xắn tay áo lên mà đối phó, thậm chí phải dùng bạo lực để dẹp lọan...

Và thế là các thế lực bên ngoài được dịp nhảy vào dứoi cái mác dân chủ và nhân quyền để can thiệp và hưởng lợi...Và tình hình Việt Nam lúc đó thế nào thì cứ nhìn Iraq, Nam Tư, Pakistan, Philipine, Indonesia, Peru, Srilanca bây giờ (những nước có đặc điểm xã hội, lịch sử, dân tộc phức tạp như VN) là các bạn đủ rõ. Chắc chán, xã hội VN sẽ bị chìm ngập vào các cuộc tranh cãi về chính trị, bạo lực, thậm chí là nội chiến, ly khai, và thế là các nhà đâu tư nước ngoài sẽ rút chạy, khách du lịch sẽ không dám đặt chân đến, và tất nhiên các cải cách kinh ! tế, x hội và dân sinh sẽ bị đình đốn.

Điều đó cũng có nghĩa là sự nghiệp đổi mới mà chúng ta đang tiến hành sẽ thất bại và giấc mơ hiện đại hóa đất nước sẽ tan thành mây khói.

Vậy thì theo các bạn chúng ta có nên chọn con đường đa nguyên ở thời điểm lịch sử này hay không?

Là một người Việt Nam sống ở VN hơn 40 năm nay, tôi cũng hiểu nổi bức xúc của các bạn về vị thế của VN trên thế giới (đặc biệt là khi so sánh với các nước đã phát triển), về những bất cập của hệ thống (tện nạn lạm quyền và tham nhũng, một số quyền tụ do, trong đó có tự do ngôn luận còn ít nhiều bị hạn chế..) và cả về những thua thiệt, nợ nần mà mình phải gánh chịu trong bao nhiêu năm qua…

Nhưng chính trị là một việc nghiêm túc, nó liên quan đến số phận của cả dân tộc của hàng mấy chục triệu con người, vì vậy chúng ta phải xem xét vấn đề một cách khách quan và thận trọng.