Nguyễn Văn An Gửi cho Diễn đàn BBC từ Hà Nội

	Nếu kế hoạch được thông qua, Hà Nội tương lai sẽ có diện tích gấp ba hiện thời

Vài ngày nữa, nếu quyết định được thông qua, nó sẽ đi vào lịch sử 4.000 năm phát triển của Việt Nam: Hà Nội trở thành một siêu thủ đô.

Lịch sử sẽ ghi tên thời khắc này.

Quyết định về mở rộng Hà Nội theo đề xuất của Chính phủ sẽ ảnh hưởng tới vận mệnh của Hà Nội.

Hơn nữa, quyết định đó sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển của cả quốc gia trong hàng chục năm tới và là thử thách lớn nếu được thông qua.

Phần mới của Hà Nội (Tây Hà Nội) sẽ trở thành một đại công trường.

Xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật tối thiểu như bây giờ đã là một thách thức cực lớn cho lãnh đạo và nhân dân Hà Nội. Còn nếu thủ đô mới muốn xây dựng khang trang hơn, to đẹp hơn, thì công sức tiền của sẽ không biết bao nhiêu mà kể.

Diện tích Hà Nội trong đề án là hơn 3.300 km2, gấp hơn ba lần hiện nay. Khi đó Hà Nội sẽ nằm trong các thủ đô có diện tích và dân số lớn nhất thế giới.

Việc quản lý khi đó sẽ là một thử thách khác, đặc biệt là các vấn đề về dân sinh và xã hội.

Thủ đô mới hoành tráng với quy mô dân số 10-12 triệu người. Dân số có thể sẽ còn tăng hơn nhiều con số đó nếu tính di dân từ các tỉnh lân cận và từ các tỉnh khác về Hà Nội. Khi mà diện tích đất tăng thêm, dân tỉnh khác dễ dàng hơn mua đất làm nhà tại Hà Nội.

Thử tưởng tượng một thủ đô với 15 đến 20 triệu dân trong tổng số 80-90 triệu dân của cả nước? Như vậy sẽ có một sự tập trung dân cư quá lớn về một thành phố.

Mở đến đâu?

Để giữ các tỷ lệ phúc lợi xã hội như hiện tại, như tỷ lệ giáo viên hay bác sỹ trên một vạn dân, sẽ là bài toán không phải ngày một ngày hai trả lời được.

Với lượng dân như vậy cùng nhu cầu khổng lồ về vui chơi giải trí, học tập, cơ sở hạ tầng hiện tại chắc chắn không thể đảm đương được. Một nguồn vốn khổng lồ từ ngân sách sẽ được sử dụng để xây dựng Tây Hà Nội, ít nhất là cho các công trình công cộng, đường xá.

Đầu tư Hà Nội mới sẽ phải đồng bộ, không thể làm manh mún theo kiểu cuốn chiếu, có bao nhiêu xây đến đó.

Khi mà ngân sách là số hữu hạn, chúng ta không thể in tiền một cách bừa bãi, như vậy sẽ phải giảm bớt ngân sách dành cho các lĩnh vực khác (như y tế, giáo dục, quốc phòng) hay khu vực địa phương khác.

Nhiều khu vực như miền núi, các tỉnh nghèo miền Trung đang cần đầu tư rất nhiều. Nhiều lĩnh vực như công nghệ cao, phát triển nguồn nhân lực đang rất thiếu tiền.

Rõ ràng, phải có kế hoạch vốn đối ứng nếu không sẽ làm tăng gánh nặng ngân sách vốn eo hẹp cho một nước đang chập chững phát triển như Việt Nam.

Nếu nói Thủ đô Hà Nội thuộc loại đa năng theo Nghị quyết 15 của Bộ Chính trị cũng như Pháp lệnh thủ đô, đa chức năng có nghĩa là phải rộng?

Chúng ta sẽ phát triển thủ đô phát triển công nghệ cao, hàm lượng chất xám cao, đảm bảo cho môi trường.

Phát triển công nghệ cao có cần phải mở rộng gấp ba?

Vẫn còn các lựa chọn khác. Chính phủ đã và sẽ phải dành thời gian và công sức để nghiên cứu đề xuất giải pháp quy hoạch Hà Nội mở rộng. Mở rộng như thế nào, theo tiến độ ra sao, rộng đến đâu là cả một kế hoạch càng chi tiết thì càng khả thi và hiệu quả.

Đầu tư Hà Nội Mới sẽ phải đồng bộ, không thể làm manh mún theo kiểu cuốn chiếu, có bao nhiêu xây đến đó. Nếu làm như vậy, khó có một Hà Nội khang trang và hiện đại và sẽ lặp lại tình trạng hiện tại, mạnh ai nấy xây, mạnh ai đấy làm.

Cần phải có một tầm nhìn Hà Nội 50 đến 100 năm, chứ không thể có kế hoạch 10 hay 20 năm. 10 năm là quá ngắn so với việc xây dựng một thủ đô.

	Dân số Hà Nội mở rộng sẽ lên tới 10-12 triệu người

Hà Nội mở rộng là đương nhiên, nhưng mở rộng đến đâu phải nghiên cứu thật kỹ, có chuyên gia tư vấn giỏi, và tham khảo ý kiến đàng hoàng, không sẽ không tránh khỏi sự thắc mắc, không thuận.

Mở rộng quá sẽ khó khả thi. Mà mở rộng quá ít thì không đáng mở rộng, không giải quyết được bài toán nhức đầu hiện nay về thiếu diện tích ở và diện tích phúc lợi.

Vậy nên chăng có kế hoạch mở rộng theo từng giai đoạn? Có kế hoạch 50 năm tổng thể trước, sau đó sẽ có các kế hoạch từng giai đoạn 10 năm.

Lựa chọn xây dựng các khu vực trước, sau đó nối các khu vực với nhau bằng các đường cao tốc rộng có thể là một hướng. Các khu vực này vẫn có thể thuộc Hà Nội, và sẽ là các trung tâm hạt nhân để mở rộng ra xung quanh.

Dự án này tương tự xây dựng các thành phố vệ tinh xung quanh một thành phố chính. Tuy nhiên điểm khác ở đây là chúng ta vẫn có Hà Nội rất rộng, nhưng đầu tư phát triển theo trọng tâm khu vực, các khu vực đó vẫn thuộc Hà Nội, được ưu tiên phát triển như Hà Nội.

Các khu vực khi đó sẽ dễ quản lý và quy hoạch hơn nhiều so với việc phát triển dàn trải như đề xuất hiện nay.

"Đánh bạc cơ hội"

Cuối cùng, có cần thiết phải mở rộng gấp ba hay chỉ cần mở rộng gấp đôi hoặc chỉ gấp rưỡi?

Rõ ràng cần phải nghiên cứu cơ sở khoa học xác đáng cho con số, hai hay ba hay 1,5 lần mở rộng tăng thêm này.

Quyền lợi đan xen việc tập trung vào phát triển Hà Nội quá mức sẽ ảnh hưởng tới quyền lợi của các tỉnh thành khác. Chắc chắn sẽ phải có sự cân đối giữa quyền lợi các địa phương.

Sẽ có nhiều công ty và cá nhân được giao các siêu dự án, hoặc đã được giao những khu đất hiện đang trong dự kiến sáp nhập, được hưởng lợi từ việc mở rộng.

Chúng ta cần cân bằng giữa lợi ích mang tính cục bộ và tương đối ngắn hạn của một bộ phận doanh nghiệp và cá nhân, với sự phát triển lâu dài của một thủ đô.

Rõ ràng, nếu dự án mở rộng Hà Nội bị treo lại, không biết đến khi nào mới thông qua thì quyền lợi của họ sẽ bị ảnh hưởng.

Không ít các tổng công ty nhà nước đầu tư nhiều vốn, trong đó có vốn đi vay, và các dự án nhà ở, khu công nghiệp tại khu vực Tây Hà Nội. Nếu dự án treo, sẽ là khó khăn lớn cho các công ty này.

Dường như họ đang “đánh bạc” với việc đầu tư vào đây, và đang kỳ vọng một quyết định có lợi của Quốc hội để hoặc kiếm siêu lợi nhuận, hoặc khó khăn chồng chất. Nhiều người đầu cơ đất đã mua không ít đất để kỳ vọng sẽ tăng giá nhiều lần sau khi khu vực họ mua trở về Hà Nội.

Người dân và các cấp địa phương cũng muốn khu vực họ ở trở về Hà Nội để hưởng lợi. Họ đang hy vọng Hà Nội mới sẽ trở thành một chợ địa ốc khổng lồ trong tương lai.

Rõ ràng có rất nhiều bên liên quan gắn bó lợi ích với dự án mở rộng Hà Nội. Chúng ta cần cân bằng giữa lợi ích mang tính cục bộ và tương đối ngắn hạn của một bộ phận doanh nghiệp và cá nhân, với sự phát triển lâu dài của một thủ đô.

Việc quyết định mở rộng Hà Nội như thế nào phải dựa trên quyền lợi của chính Hà Nội, vì một Hà Nội đẹp, hiện đại, trung tâm đa chức năng của đất nước, nhưng vẫn giữ gìn được bản sắc của một Thăng Long ngàn năm văn hiến, chứ không mở rộng Hà Nội vì lợi ích trước mắt hay đơn giản chỉ để giãn dân hay trồng rau.

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Quý vị có ý kiến gì xin gửi ý kiến về cho chúng tôi tại địa chỉ email [email protected] hoặc sử dụng hộp tiện ích bên tay phải.

Nguyen Thanh, Hanoi
Đọc các tham luận về Mở rộng Hà Nội, tôi chưa thấy một ý kiến nào ủng hộ và có lý do xác đáng nào cho vấn đề này. Các ý kiến cho rằng Hà Nội cần "phát triển" cho "xứng tầm" - toàn từ rất "kêu" mà "rỗng ruột" cũng như đủ loại "giải thưởng thương hiệu" đang tràn lan như bệnh dịch ở Việt Nam mà thôi.

Quốc Hội có tỷ lệ bao nhiêu người được hưởng lợi hoặc chịu ảnh hưởng bởi những người được hưởng lợi từ việc mở rộng này? Tôi lo lắng cho đất nước tôi và tiếc công sức máu xương cho thế hệ ông cha.

Hoa Tran, Đà Nẵng, Việt Nam
BBC dạo này đăng tin kém quá. Thiếu nhanh nhạy, không đáp ứng được vai trò là nơi cung cấp tin nóng, nhạy cảm mà báo chí trong nước không dám đăng. Chán. Vụ sáp nhập Hà Nội và Hà Tây dư luận rất quan tâm, báo chí trong nước thì đã bị cấm không đăng tin bất lợi cho việc sáp nhập. Còn BBC thì hầu như lặng câm, chỉ đăng hạn chế một vài phản đối nho nhỏ. Trong khi tin tức của ông Miến Điện đẩu đâu thì cứ đăng hoài. Chán chả buồn nói nữa.

Minh HN
Hiện trạng Hà Nội của chúng ta thì ai cũng biết: nhem nhuốc, lộn xộn. Có người nước ngoài đến HN và có một nhận xét rằng thành phố của các bạn như một cái công trường đang thi công, không đâu vào đâu. Vậy mà nay lại muốn thi công thêm nữa cơ á??

Như vậy thì cần biết bao nhiêu chi tiêu của chính phủ vào trong một cái dự án cỡ bự như thế?? Trong khi đó chính phủ đang trong thời kì đấu tranh với lạm phát, đòi hỏi phảt thắt chặt chi tiêu. Có biết bao nhiêu dự án xây dựng đã phải ngừng thi công và hoạt động không hiệu quả.

Tran Hoa, Ha Noi
Tôi cho rằng quy hoạch treo là loại quy hoạch đã được duyệt nhưng chưa thể thi công vì nhiều lý do. Vì vậy, không thể nói dự án này là "quy hoạch treo" được vì nó vốn là chưa được duyệt. Ngoài ra, tôi rất vui vì kế hoạch này đã bị đình lại, mong rằng nó là mãi mãi.

Le Cuong, HN
Có những nước còn nhỏ hơn cả Hà Nội bây giờ, mà họ vẫn sánh ngang với các cường quốc lớn trên thế giới. Thử hỏi Hà nội mở rộng đất nước vẫn phải đi vay, dân vẫn nghèo đói thì đòi mở rộng để xứng đáng với ai???

LHB VN
Có dư luận cho rằng việc mở rộng HN chắc chắn sẽ được thông qua vì các quan chức đã đầu cơ bao nhiêu đất ở Hà Tây, Vĩnh Phúc rồi. Nếu bây giờ không được thông qua thì các ông này vỡ nợ nên các ổng ép quốc hội quá chừng.

Bên cạnh đó Đảng đã ra nghị quyết rồi, 90% đại biểu quốc hội là đảng viên, tránh sao được chuyện mở rộng. Có ông đảng viên nào dám không đi theo nghị quyết của đảng.

Nobody
Kính thưa BBC, cái động từ "treo" nó đem lại nhiều cảm xúc lẫn lộn lắm, tùy theo nó đi với danh từ nào! Đối với mấy tay tham nhũng, khi đem ra xét xử mà được tòa tuyên "án treo" thì tụi nó mừng hết lớn!

Đối với dân cư đang sống trong địa bàn bị các nhà quy hoạch và thiết kế đô thị "quy hoạch treo" thì người dân họ rầu đến thúi ruột! Cái dự án mở rộng Hà Nội, theo tôi không nên đưa cái từ "treo" vào đây!

Nó vừa không chính xác, vừa phản cảm...vì xúc phạm đến "Hà Nội nghìn năm văn vật"! Hà Nội có tội có tình gì mà quý vị bày chuyện mở rộng gấp ba lần một cách vội vã, rồi bây giờ đổ cái tội "treo dự án" lên đầu các vị "đại biểu của nhân dân"!

Vấn đề ở đây là hãy cho các chuyên gia nghiên cứu thật rốt ráo để trả lời thật khoa học câu hỏi: mở rộng đến đâu, mở rộng như thế nào?

Pinochio
Tại sao lại phải quy hoạch xây dựng đồ sộ, hiện đại để mất đi một Hà Nội xưa, Thăng Long, với ngàn năm văn vật? Muốn có một thủ đô hoành tráng, to lớn thì có thể chọn nơi khác (dời thủ đô).

Ví dụ như Sài Gòn, thành phố này đã hiện đại sẵn thì ta chỉ cần nâng cấp và mở rộng thêm một ít. Lịch sử VN cũng không phải không có chuyện dời thủ đô cho nên không cần phải khăng khăng giữ Hà Nội.

Hoặc giữ Hà Nội làm thủ đô nhưng không nhất thiết thủ đô phải thật to, thật hiện đại và hoành tráng. Sài Gòn thì xem như đã mất đi vẻ mộc mạc ngày xưa cho nên hiện đại hóa SG không sợ mất gì thêm nữa. Đó là chưa kể Hà Nội luôn có nguy cơ bị ngập lụt, vỡ đê.