Cả hai nước đều tuyên bố chủ quyền với trữ lượng khí trong khu vực tranh chấp

Trung Quốc nói quyết định của Tokyo thực thi quyền khai thác khí tại khu vực bị tranh chấp ở biển Đông Trung Hoa là một "khiêu khích nghiêm trọng".

Thế nhưng Ngoại trưởng Nhật Bản, Nobutaka Machimura ra dấu hiệu ông sẽ có đường lối cứng rắn trong các cuộc thương thảo với Trung Quốc vào cuối tuần này.

Cả Nhật và Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền với vùng trữ lượng khí tại biển Đông Trung Hoa, và việc Trung Quốc khai thác khí đã khiến cho Nhật Bản nhiều lần lên tiếng phản đối.

Quyết định này của Nhật Bản chắc chắn sẽ làm xấu đi quan hệ ngoại giao vốn đã căng thẳng giữa hai nước.

Hồi cuối tuần trước, tại Trung Quốc đã xảy ra nhiều vụ biểu tình lớn để phản đối Nhật Bản sau khi nước này thông qua loạt sách giáo khoa mới mà các nhà chỉ trích nói đã giảm nhẹ quá khứ quân phiệt của Nhật.

Bắc Kinh tức giận

Trong khi cả hai nước cùng tìm kiếm những nguồn nhiên liệu mới nhằm thỏa mãn nhu cầu năng lượng ngày càng tăng, Bắc Kinh đã liệt tranh chấp dầu khí này vào diện những vấn đề gay cấn nhất trong quan hệ song phương.

Và vì vậy quyết định của Nhật Bản chắc chắn sẽ làm Bắc Kinh giận dữ.

Tuyên bố này, thêm vào đó, được đưa ra chỉ một ngày sau khi Bắc Kinh cảnh báo Tokyo không nên tổ chức khai thác khí.

Quan hệ Trung - Nhật gần đây đã xấu đi đáng kể, nhất là sau khi người Trung Quốc tổ chức các cuộc biểu tình lớn hồi cuối tuần trước để phản đối việc Nhật cho ra loạt sách giáo khoa lịch sử giảm nhẹ bớt tội ác chiến tranh của Nhật trong Thế chiến thứ hai.

Vùng biển tranh chấp

Tuy nhiên các nhà bình luận nói rằng thực chất trong căng thẳng giữa hai nước này là cuộc tranh giành vị trí hàng đầu ở châu Á.

Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo, tuyên bố việc Nhật Bản từ chối không thừa nhận trách nhiệm về quá khứ có nghĩa nước này chưa sẵn sàng trở thành hội viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc.

Nhìn từ Tokyo

Đã 40 năm qua kể từ khi các công ty của Nhật Bản xin chính phủ được khai thác dầu khí trong biển Đông Trung Hoa thế nhưng không được chấp nhận bởi vì khu vực này vốn đang gặp tranh chấp với Trung Quốc.

Tuy nhiên thái độ này nay đã thay đổi trong khung cảnh xung đột ngày càng tăng giữa hai nước quanh các chủ đề khai thác tài nguyên thiên nhiên và vai trò trong quá khứ.

Cần phải nói rằng trữ lượng dầu khí thiên nhiên trong khu vực tranh chấp được coi là vô cùng to lớn và rất quan trọng đối với cả hai nền kinh tế khổng lồ này vì cả hai nước đều phụ thuộc nhiều vào năng lượng nhập khẩu.

Hiện Trung Quốc đang tổ chức khảo sát trong phần biển của mình và kiên quyết không dừng lại hoặc cung cấp chi tiết như Nhật Bản yêu cầu.

Nhật Bản lo ngại rằng Trung Quốc sẽ khai thác các mỏ khí nằm lan sang cả phần thềm lục địa của họ.

Phong trào biểu tình chống Nhật Bản tại các thành phố của Trung Quốc trong những ngày gần đây đã cho thấy sự đối đầu ngày càng tăng giữa hai quốc gia này.

Trung Quốc đã ngỏ ý phản đối Nhật Bản trở thành thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an.

Trong khi đó, đối lại với việc Trung Quốc phản đối sách giáo khoa lịch sử của Nhật, một quan chức chính phủ Nhật đã bình luận 'Trung Quốc là một đất nước đáng sợ'.

Tuy nhiên, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Nhật Bản, ông Hatsuhisa Takashima, thì nói việc thông qua loạt sách giáo khoa là đã có nghiên cứu và cân nhắc.