Ông Nik Aziz có những quan điểm gây tranh cãi về phụ nữ

Vào một ngày yên ổn, tôi nghĩ tôi có được công việc tốt nhất trên thế giới.

Nghề phóng viên cho tôi cái cớ để hỏi chuyện với mọi người từ mọi tầng lớp khác nhau ở Malaysia.

Tôi đã phỏng vấn thủ tướng, các nhà lãnh đạo tôn giáo, các doanh gia nhưng điều này cũng có nghĩa là tôi dành nhiều thời gian tại những khu nhà nguy nga và các khách sạn lát đá cẩm thạch.

Đây không phải là Malaysia mà tôi thích thú.

Có một ngôi nhà gỗ đơn sơ ở gần đền thờ tại Kampung Melaka.
Nước sơn xanh đang tróc ra và các cánh cửa kẽo kẹt mỗi khi sờ tới.

Nhưng đây là nhà của Nik Aziz Nik Mat, Bộ trưởng Cao cấp của bang Kelantan và nhà lãnh đạo tinh thần của đảng Hồi giáo bảo thủ đối lập gọi tắt là PAS.

Nik Aziz được đào tạo tại cùng một trường tôn giáo với tất cả các nhà lãnh đạo Taleban ở Afghanistan trước đây ngoại trừ một người.

Trong qúa khứ ông đã từng tuyên bố rằng phụ nữ trang điểm là mời gọi hiếp dâm và rằng bang của ông cần tuyển phụ nữ xấu vào làm việc vì những phụ nữ xinh xắn có thể kiếm chồng.

Ông cũng nói những chương trình thể thao có phụ nữ ăn mặc hở hang cần bị cấm.

Nhưng nếu qúy vị hình dung ông Nik Aziz là một con người cáu kỉnh với đôi mắt gớm giếc thì qúy vị nhầm.

Có thể ông tin rằng tôi sẽ bị đốt cháy trong địa ngục nhưng ông luôn tỏ ra niềm nở chào đón và dễ mến. Và trong mắt ông luôn ánh lên sự ranh mãnh.   Nik Aziz

Ông đại diện cho sự phong nhã vốn là một trong những đặc tính của văn hóa Malay.

Có thể ông tin rằng tôi sẽ bị đốt cháy trong địa ngục nhưng ông luôn tỏ ra niềm nở chào đón và dễ mến. Và trong mắt ông luôn ánh lên sự ranh mãnh.

Và cho dù ông có đưa ra những tuyên bố không khoan nhượng tới đâu, ông vẫn luôn kết thúc bằng câu “Đó chỉ là những gì tôi, một lão già nghĩ thôi.

Anh phải tự quyết định lấy cho bản thân.”

Đó là sự khiêm tốn mà ông Aziz chia sẻ với Thủ tướng Malaysia Abdullah Badawi, một người mà trái tim thuộc về những làng mạc và thị trấn nhỏ nơi sự tử tế vẫn giữ thế thượng phong.

'Phẩm giá thầm lặng'

Đi tiếp con đường Cameron Highlands, qua một ngôi làng tiêu điều, một con sông và một khu rừng là một ngôi nhà nhỏ khác.

Đó là nhà của Zaini, một thành viên của một trong những cộng đồng thổ dân Malaysia được biết tới với tên gọi orang asli.

Đó là một túp lều làm bằng tre và lợp bằng lá cọ.

Gió thổi qua các khe dưới sàn nhà và không khí rất mát mẻ ngay cả trong cái nóng nhiệt đới.

Zaini mang vào nhà qủa dứa vừa hái từ vườn vào và tôi chưa bao giờ nếm qủa dứa ngọt như thế.

Người orang alsi gắn chặt với đất đai. Mối quan hệ này vừa mang tính tinh thần vừa mang tính vật chất.

Mặc dù hầu hết người orang alsi vẫn chưa được sở hữu đất đai của tổ tiên gần 50 năm sau khi Malaysia độc lập, họ vẫn tiếp tục đấu tranh với phẩm giá thầm lặng.

Và qủa thực phẩm giá là điều mà tôi thường hay liên hệ với những người nghèo nhất ở Malaysia.

Đó là những người cạo mủ cao su, những người hái chè, những thợ săn, những nông dân.

Họ tần tảo từng ngày để kiếm sống cho bản thân và gia đình và hy vọng vào một tương lai sáng sủa hơn.

Thức ăn ‘đặc biệt’

Tại Pulau Tikus thuộc đảo Penang có một quán ăn mà tôi đã quên tên.

	Các quán ăn ở Penang phục vụ ít món nhưng rất ngon

Đó không phải là một quán hoàn toàn sạch sẽ với bàn ghế bằng nhựa.

Và thức ăn ở đây cũng chỉ đặc biệt theo kiểu đặc biệt của thức ăn ở Malaysia nói chung.

Họ chỉ làm ít món nhưng làm rất ngon. Đây là nơi tôi gặp gỡ bạn bè hay những người tôi muốn phỏng vấn và họ thường hỏi tôi những câu hỏi căn bản.

“Ông có ăn cay được không?” Họ hỏi và đẩy những bát nhỏ có ớt về phía tôi. “Tôi ăn tốt,” tôi trả lời và bỏ một miếng ớt vào miệng.

"Thế ông có ăn được belecan không?”

“Cả belecan và cả petai,” tôi trả lời.

Belecan là mắm tôm còn petai là hạt đỗ ròn tan mà hương vị có thể đọng lại vài giờ hoặc vài ngày sau khi ăn.

Họ nhìn tôi ấn tượng lắm.

Trong hai năm gần đây, những người Malay thầm lặng đã bắt đầu lên tiếng.

Thế còn qủa sầu riêng thì sao?

“Trời ơi, sầu riêng thì tôi không ăn được.” Thế là mọi người cười phá lên. Tôi nhớ sầu riêng từng được miêu tả là giống như ăn phó mát từ thi hài người chết.

Thức tỉnh chính trị

Quán ăn này là quán ưa thích của Lim Kean Chye. Ông là luật sư lão thành ở Penang, năm nay đã 86 tuổi nhưng vẫn rất sắc sảo.

	Ông Badawi trở thành thủ tướng hồi tháng mười năm 2003

Tôi hỏi ông ông đã chứng kiến những thay đổi gì trong đời.

“Chẳng có gì cả,” ông nói. Và dĩ nhiên là mọi thứ vẫn như xưa.
Những bát mì vẫn thế, quán ăn vẫn vậy khi người ta cười nói khi gặp nhau và gẫu chuyện khi ăn uống.

Nhưng rồi ông kể cho tôi về ngày xưa khi không nhà nào phải khóa cửa, xe bò có thể đỗ trên đường và những người kéo xe luôn được mời uống trà miễn phí.

Có cả một dân tộc những người Malay thầm lặng ở quanh đây.

Gần đây tôi đã thu âm cuộc thảo luận về cải tổ ngành cảnh sát với năm người rất khác nhau về sắc tộc, tôn giáo và quan điểm chính trị.

Đây là điều mà tôi ngại làm dưới thời cựu thủ tướng Mahathir Mohamad.

Trong hai năm gần đây, những người Malay thầm lặng đã bắt đầu lên tiếng.

Và mặc dù nhiều nghị viên vốn vẫn thường sỉ vả nhau là khỉ hay phân biệt chủng tộc đã cảnh báo sự tranh luận trong dân chúng sẽ dẫn tới rối loạn và cuộc chiến sắc tộc, tôi thấy không có cơ sở gì cho những cảnh áo này.

Những người Malaysia tôi gặp vẫn tranh luận nóng bỏng và vẫn có thể giữ quan hệ tốt.

Và với một người Malaysia thầm lặng như ông Abdullah Badawi đang cầm quyền, có lẽ thời của những người thầm lặng đã tới.