![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() | ![]() | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() | ![]() | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Tăng trưởng chưa chất lượng vì quốc doanh nặng | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bước vào thế kỷ 21 được gần năm năm, các vấn đề kinh tế, xã hội, y tế và giáo dục vẫn đang đặt Việt Nam ở vị trí một nước lạc hậu. Nguy cơ tụt hậu được nói đến nhiều trong cả giới làm chính sách lẫn truyền thông Việt Nam. Kinh tế Việt Nam phát triển vào hàng nhất nhì ở châu Á từ khi có chính sách Đổi Mới và Hội Nhập. Nhưng chất lượng cuộc sống, chất lượng các dịch vụ công lại gặp phải những vấn đề lớn. Cơ cấu xuất nhập khẩu vẫn chưa đủ để coi Việt Nam là một nước công nghiệp. Tiến sĩ Vũ Quang Việt, chuyên gia thống kê của Liên Hiệp Quốc, nhận định từ New York với Phạm Khiêm của BBC rằng mọi sự có nguồn gốc từ chỗ cả hệ thống kinh tế và dịch vụ vẫn nặng về mặt quốc doanh, không có cạnh tranh tư nhân.
Vũ Quang Việt: Nền kinh tế Việt Nam đã bắt đầu chuyển biến từ một nền kinh tế nông nghiệp sang công nghiệp. Tỷ lệ của công nghiệp trong nền kinh tế đã tăng nhiều so với trước, so với nông nghiệp. Ngoài các mặt hàng thô như dầu, nông sản thì các hàng công nghiệp đã được xuất khẩu, ví dụ như giầy dép, hàng điện tử, xuất khẩu được nhiều, ví dụ hơn một tỷ đôla một năm chỉ riêng giày dép, trong khi gạo chỉ được dưới 400 triệu đôla. Tức là có một sự thay đổi lớn. Dĩ nhiên các loại hàng nông sản và hàng thô vẫn được xuất nhiều. Nhưng về mặt lao động thì tăng trưởng như vậy chưa giải quyết được cán cân công-nông nghiệp. Trước đây, người làm nông nghiệp chiếm 80% dân số, nay xuống còn khoảng 70%. Nhưng số việc làm do các ngành công nghiệp tạo ra tăng nhưng vẫn chưa đủ lớn để coi Việt Nam là một nước công nghiệp. BBC:Thưa ông, chúng ta nói đến chất lượng của tăng trưởng cao 7-8% một năm ở Việt Nam thì có ý kiến rằng tâm lý người Việt quá chú ý đến con số tăng trưởng mà không để ý đủ đến chất lượng của tăng trưởng. Pháp luật thì chưa cải tổ kịp, cơ sở hạ tầng con yếu, con người cũng chưa đào tạo kịp để đáp ứng nhu cầu tăng trưởng ̣đó. Ý kiến của ông ra sao?
Nếu nói tổng quát thì so với thời tôi về Việt Nam những năm 1982-83 thì chất lượng cuộc sống đã tăng cao hơn nhiều. Nhưng bây giờ về phát triển kinh tế thì do Việt Nam vẫn còn dựa chủ yếu vào quốc doanh, các công ty công nghiệp lớn của nhà nước, mà họ thì muốn bàng trướng sản xuất, nhận đầu tư, và lại mắc vấn đề tham nhũng nên có vấn đề không đủ chất lượng. Nhất là trong đầu tư cơ sở hạ tầng. Họ không thể làm việc có chất lượng vì không có cạnh tranh của tư nhân. Vì là công ty nhà nước thì họ phải nằm dưới quyền một người nào đó, một một nhân vật đó. Những người đó thì phải đưa vào những người họ, những người không có khả năng, để tạo ra một hệ thống chính trị. Họ đưa ra những dự án không có chất lượng, rồi còn việc xẻ các dự án đó ra để làm lợi cho bản thân. BBC:Tại sao các ngành y tế và giáo dục của Việt Nam lại có nhiều vấn đề đến như thế? Vũ Quang Việt:Vì bây giờ, mức sống cao hơn, đòi hỏi cao hơn thì khả năng đáp ứng các đòi hỏi đó không thể như trước đó. Nhà nước không đáp ứng được thì nay dân chúng phải tự bươn trải để làm. Lương trả cho những người trong ngành y tế và giáo dụ clại thấp nên họ tìm mọi cách để kiếm ăn thêm, tìm mọi cách, như bắt học sinh học thêm…Xã hội vì thế không có được các dịch vụ có chất lượng. -------------------------------------------------------- (Tiến sĩ Vũ Quang Việt từng đóng vai trò tư vấn cho chính phủ Việt Nam về kinh tế trong một giai đoạn. Ông cũng là người đồng tổ chức hội thảo tháng Tám vừa qua ở Đà Nẵng về các vấn đề kinh tế Việt Nam. Bài phỏng vấn được phát về Việt Nam trên làn sóng 25, 41 và 49 mét buổi 6-7 giờ sáng giờ Việt Nam ngày 01.09.2005) |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||