Thủ tướng Balan Jaroslaw Kaczynski và người tương nhiệm Đức, bà Angela Merkel

Nước Đức, đang làm chủ tịch luân phiên của EU, kêu gọi có một thỏa thuận công bằng để thay thế cho bản hiến pháp đã bị cử tri Pháp và Hà Lan bác bỏ năm 2005.

Nhưng hội nghị thượng đỉnh lần này sẽ căng thẳng vì cả Anh Quốc và Balan đều đe dọa sẽ dùng quyền phủ quyết.

Anh chống lại việc tăng quyền cho EU còn Balan thì muốn có thêm phiếu trong quá trình quyết định.

Thủ tướng Balan Jaroslaw Kaczynski gợi ý nước ông cần được tăng số phiếu vì hàng triệu người Balan đã bị nước Đức phát-xít giết trong Thế chiến II.

Ông ta đưa ra lý lý rằng nước ông đáng ra đã có dân số đông hơn và vì thế nhiều phiếu hơn nếu không có cuộc thế chiến.

Người hơn kẻ kém

Theo nguyên tắc đã định từ trước, các nước EU được số phiếu khi thông qua các quyết định quan trọng quy định tùy vào số dân.

Thất bại sẽ làm nặng thêm sự xấu hổ cho Thủ tướng Đức Angela Merkel   Mark Mardell, BBC

Nhưng một số lãnh đạo EU bác bỏ cách lý luận của ông Kaczynski còn một số khác cho rằng ông chỉ nói thế để ngăn cản các kế hoạch của Đức.

Còn thủ tướng Blair thì đã đưa ra một danh sách bốn điểm ‘đỏ’ và nói đấy là những gì Anh Quốc không thể chấp nhận được.

Đó là đề nghị để EU có một Hiến chương các quyền cơ bản (EU Charter of Fundamental Rights), chức bộ trưởng ngoại giao chung của EU và các quy tắc chung về chính sách thuế cho toàn khối.

Dự thảo hiệp ước do Đức đưa ra đã tránh nói đến hai từ 'hiế pháp' và cho phép các nước thành viên nếu muốn thì không thực hiện những quy định chung về luật hình sự và cảnh sát.

Phóng viên BBC chuyên về châu Âu Oana Lungescu nói rằng hội nghị thượng đỉnh này có nguy cơ sụp đổ trước khi bắt đầu.

Còn theo nhà bình luận Mark Mardell, hội nghị không thành sẽ là một thất bại cho thủ tướng Đức Angela Merkell.

Tin từ Brussells cho hay nhiều nhà chính trị EU chuẩn bị tinh thần họp đến tận sáng thứ Bảy 23.06 vì khó có thể giải quyết nhanh các bất đồng.