Novak Djokovic: Những ngày sóng gió trên đất Úc

Novak Djokovic, ngôi sao quần vợt nam số một thế giới, gây phản ứng dữ dội ở Australia sau khi anh được miễn tiêm vaccine để thi đấu tại giải quần vợt Úc mở rộng - Australian Open giữa tháng này.

Giờ đây, tay vợt 34 tuổi này đang bị tạm giữ tại một khách sạn cho người nhập cảnh ở Úc và có khả năng bị trục xuất, sau khi visa của anh bị hủy khi anh đặt chân tới Melbourne và không được phép vào Úc.

Những gì tưởng như sẽ là khởi đầu cho một giải Grand Slam ngoạn mục đã leo thang thành một cơn bão ngoại giao.

Dưới đây là tóm tắt những gì đang diễn ra và điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Vì sao Djokovic cho rằng anh có thể vào Úc?

Tin tức về việc Djokovic đã được duyệt để chơi ở giải Australian Open, giải đấu bắt đầu từ 14/1, được chính tay vợt này tiết lộ hôm thứ Ba 4/1.

Úc yêu cầu tất cả người nước ngoài nhập cảnh cần phải tiêm đủ hai mũi. Nếu không, họ phải chịu cách ly 14 ngày. Nhưng Djokovic, người từng nói anh phản đối vaccine, công bố trên mạng xã hội là anh đã có được giấy miễn trừ y tế (miễn tiêm vaccine).

Úc huỷ visa của Djokovic: Nadal nói 'vaccine là cách duy nhất ngăn Covid'

Australia ghi nhận ca tử vong đầu tiên liên quan đến Omicron

Tennis Australia, cơ quan điều hành giải Australian Open, xác nhận rằng tay vợt số một thế giới đã được cấp giấy miễn trừ y tế bởi hai hội đồng y tế độc lập do Tennis Australia và bang Victoria thành lập.

Các lý do miễn trừ thường gặp gồm các bệnh nguy cấp như chẳng hạn như bệnh suy tim. Người đã nhiễm Covid-19 trong vòng 6 tháng và khỏi bệnh cũng được miễn trừ theo chính sách này. Chính sách được công bố hồi tháng 12 bởi chính quyền bang Victoria.

Chính quyền liên bang Úc khi đó không có phản đối gì.

Công chúng Úc phản ứng ra sao?

Người Úc tức giận bởi quyết định cho miễn tiêm vaccine cho Djokovic, dẫn tới sự thay đổi quan điểm của Thủ tướng Scott Morrison.

Djokovic, người từng bày tỏ quan điểm chống vaccine, là một nhân vật gây chia rẽ trong đại dịch. Năm 2020, anh ta xin lỗi sau khi tổ chức một giải đấu tennis thương mại nơi anh ta và các vận động viên tennis khác nhiễm Covid.

Trong khi đó, ở Úc, người dân đã trải qua nhiều tháng sống trong phong tỏa và các biện pháp hạn chế. Hầu hết đều tuân thủ hướng dẫn của chính phủ và đi tiêm, với hơn 90% người dân trên 16 tuổi tại Australia đã được tiêm đủ 2 liều.

Nhưng nước Úc cũng đang gặp làn sóng Covid-19 tồi tệ nhất với hơn 70.000 ca nhiễm ghi nhận hôm thứ Năm 6/1.

Tại sao Úc chuyển từ 'Covid Zero' sang sống chung với virus?

Thoạt đầu, ông Morrison nói ông chấp nhận quyết định của bang Victoria cho phép Djokovic và các tay vợt khác được miễn trừ y tế. Hôm thứ Ba, ông nói chính quyền bang, những người có quyền kiểm soát biên giới, sẽ "hành động theo" quyết định của bang Victoria vì "đó là cách làm đúng."

Nhưng vì dân chúng bất bình, tới thứ Tư ông đã 'lộn nhào'. Ông Morrison cảnh báo rằng Djokovic có thể bị đưa về nước nếu anh khong cung cấp đầy đủ bằng chứng y tế để chứng minh đủ tiêu chuẩn được miễn trừ.

Một số người cáo buộc ông Morrison đang chính trị hóa vấn đề. Vị thủ tướng đang chịu nhiều áp lực trong bối cảnh Covid-19 vẫn tăng, và những chuyện này đang xảy ra chỉ vài tháng trước kỳ bầu cử liên bang dự kiến diến ra vào tháng Năm.

Vì sao Djokovic bị từ chối nhập cảnh ở sân bay?

Djokovic hạ cánh xuống sân bay Melbourne Airport khoảng 23:30 hôm thứ Tư giờ địa phương. Anh nhanh chóng bị từ chối nhập cảnh. Visa của anh bị hủy ngay tại chỗ và anh được đưa tới nơi tạm giữ người nhập cảnh.

Ngôi sao quần vợt đã không cung cấp được bằng chứng rằng anh đã tiêm đủ hai mũi, hay có giấy miễn trừ tiêm hợp pháp, ông Morrison nói. Ông cũng giải thích rằng việc đã nhiễm Covid trong thời gian gần đây, hay trong 6 tháng trở lại, không được coi là lý do hợp pháp theo luật liên bang.

Djokovic được các quan chức của Cơ quan Biên phòng Úc (ABF) đưa tới một khách sạn, nơi anh đang chờ quyết định về số phận của mình. Những người khác trong đoàn của anh được phép nhập cảnh vào Úc vì bằng chứng tiêm chủng của họ được duyệt, truyền thông Úc đưa tin.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Đội của Djokovic rất tức giận về diễn biến quay ngoắt bất ngờ này. Thêm vào đó, có ba vận động viên tennis khác (không rõ tên) có miễn trừ và đã được cho vào Úc, theo truyền thông nước này.

Tay vợt số một thế giới đã lập tức khiếu nại, phản đối việc hủy visa của anh ngay sau khi anh bị giữ.

Một phiên điều trần tại Tòa Gia đình Liên bang Úc đã được thu xếp vào thứ Hai ngày 10/1, nên anh có thể ở lại Úc cho tới hôm đó. Hiện vẫn chưa rõ liệu Djokovic có tạm trú trong mấy ngày tới trong khách sạn lưu giữ người nhập cảnh của chính phủ Úc hay không.

Vậy kế hoạch thi đấu tại giải Australian Open của anh sẽ ra sao?

Djokovic, người đã chín lần vô địch giải Australian Open, hiện chưa bình luận về sự cố anh đang gặp.

Hiện vẫn chưa rõ anh có tiếp tục chơi ở giải này không, ngay cả khi anh được phép ở lại Úc.