Người đứng đầu LHQ sốc, kêu gọi điều tra thảm kịch Bucha

Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres hôm thứ Ba 5/4 đã kêu gọi mở một cuộc điều tra tội ác chiến tranh về việc giết hại dân thường ở thị trấn Bucha của Ukraine.

Putin xâm lược Ukraine: Quan điểm của Đảng Cộng sản Mỹ, Anh và Nga

Sau 'sai lầm nặng nề', Putin có thể nghĩ kế hoạch gì tại Ukraine?

Ông Guterres, phát biểu trước Hội đồng Bảo an LHQ, nói rằng cần có một cuộc điều tra độc lập để đảm bảo minh bạch.

"Chúng ta đang đối phó với cuộc xâm lược toàn diện, trên nhiều mặt, nhắm vào một Quốc gia thành viên Liên Hợp Quốc, Ukraine, bởi một quốc gia khác, Liên bang Nga - Thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an - vi phạm Hiến chương Liên Hợp Quốc, có một số mục đích, bao gồm cả việc vẽ lại đường biên giới được quốc tế công nhận giữa hai nước.

"Chiến tranh đã dẫn đến những thiệt hại vô nghĩa về nhân mạng, tàn phá lớn ở các trung tâm đô thị và phá hủy cơ sở hạ tầng dân sự.

"Tôi sẽ không bao giờ quên những hình ảnh kinh hoàng về những thường dân bị giết ở Bucha.

"Tôi kêu gọi một cuộc điều tra độc lập để đảm bảo trách nhiệm giải trình hiệu quả.

"Tôi cũng vô cùng sốc trước những lời khai cá nhân về các vụ cưỡng hiếp và bạo lực tình dục đang đưa ra.

"Cao ủy Nhân quyền đã nói về các tội ác chiến tranh có thể xảy ra, vi phạm nghiêm trọng luật nhân đạo quốc tế và vi phạm nghiêm trọng luật nhân quyền quốc tế."

Cho đến nay, cuộc tấn công của Nga đã khiến hơn 10 triệu người phải bỏ chạy chỉ trong một tháng, đây là đợt di chuyển dân số cưỡng bức nhanh nhất kể từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, ông Guterres nói.

Cao ủy nhân quyền LHQ nói gì?

Còn ở Geneva, nơi Cao ủy nhân quyền của Liên Hợp Quốc Michelle Bachelet đã lên án các sự kiện ở Bucha, Văn phòng của bà giải thích:

"Những gì chúng tôi đã thấy đang hiện ra ở Bucha và các khu vực khác, rõ ràng chỉ ra một sự phát triển rất đáng lo ngại… tất cả các dấu hiệu cho thấy các nạn nhân đã bị nhắm mục tiêu và bị giết trực tiếp," Liz Throssell, phát ngôn viên của Văn phòng Cao ủy Nhân quyền cho biết.

Bà Throssell giải thích rằng các nhà điều tra nhân quyền phải tuân theo các thủ tục pháp y cẩn thận, để đảm bảo tính trung thực của bất kỳ video hoặc hình ảnh nào.

"Họ đang tìm kiếm tên của nạn nhân dân sự, thời điểm người đó chết, cách họ chết và điều đó có thể giúp xác định ai có thể đã giết họ," bà nói.

Và bà nói thêm rằng vẫn chưa xác định được liệu tội ác chiến tranh đã xảy ra hay không.

"Chúng tôi không nói rằng vụ việc cụ thể này là một tội ác chiến tranh, chúng tôi chưa thể xác định điều đó, đó là lý do tại sao cần phải kiểm tra pháp y chi tiết… Công lý và trách nhiệm giải trình cần có thời gian; điều quan trọng là công việc này được thực hiện và tiếp tục đảm bảo trách nhiệm giải trình trong tương lai."

Nga phủ nhận

Ngày 5/4, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên rằng Nga đã giải thích một cách có hệ thống lập trường của mình về tình hình ở Bucha, nhưng phương Tây "nhắm mắt đưa tai" và không sẵn sàng lắng nghe.

"Thông tin đã được chuyển đi. Nhưng, mặt khác, có một ấn tượng rằng phương Tây tập thể chỉ nhắm mắt đưa tai và không muốn nghe về bất cứ điều gì. Đây là một thực tế đáng tiếc."

Bình luận về khả năng tiến hành một cuộc điều tra về tình hình Bucha, người phát ngôn của Nga lưu ý "cần phải xem xét, làm thế nào để có thể có một cuộc điều tra thực sự công bằng, không thiên vị và trung lập vào lúc này."

"Chúng tôi tiếp tục nhấn mạnh rằng tất cả các cáo buộc chống lại Nga, chống lại quân đội Nga không chỉ là vô căn cứ mà là một màn trình diễn được định hướng."

Tổng thống Ukraine phát biểu

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 5/4 đã phát biểu, qua video, trước Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc.

Ông nói "chúng tôi có bằng chứng thuyết phục rằng có các hình ảnh vệ tinh" cho thấy những gì thực sự đã xảy ra trong các cuộc tấn công vào Bucha, đồng thời nói thêm, "chúng tôi có thể tiến hành các cuộc điều tra đầy đủ và minh bạch."

Phát biểu, có phiên dịch, ông Zelensky nói người Nga đã giết thường dân ở Bucha "chỉ vì niềm vui của họ."

Zelensky nói thêm: "Họ chặt chân tay, rạch cổ, hiếp phụ nữ và giết chết trước mặt con cái. Lưỡi của dân bị kéo ra chỉ vì kẻ xâm lược không nghe thấy những gì chúng muốn nghe từ họ".

Trong diễn văn, ông Zelensky nói: "Tại sao Nga đến Ukraine, hãy nói cho tôi biết?

"Tôi sẽ trả lời. Ban lãnh đạo của Nga giống như kẻ thực dân - như thời cổ đại. Họ cần sự giàu có của chúng tôi và con người của chúng tôi. Nga đã ép hàng chục nghìn công dân của chúng tôi đưa vào lãnh thổ của họ. Sau đó sẽ có hàng trăm ngàn người. Họ đã bắt cóc hơn hai nghìn trẻ em. Đơn giản là bắt cóc hàng ngàn trẻ em. Và tiếp tục làm như vậy. Nga muốn biến người Ukraine thành nô lệ thầm lặng.

"Quân đội Nga đang công khai cướp phá các thành phố và làng mạc mà họ đã chiếm được. Đây là sự cướp bóc ở quy mô cao nhất. Chúng ăn cắp mọi thứ, từ thức ăn đến bông tai bằng vàng mà chúng lấy ra rướm máu.

"Chúng ta đang đối phó với tình trạng biến quyền phủ quyết trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc thành quyền giết người."

Trong cuộc tranh luận sau đó, Đại sứ Hoa Kỳ Linda Thomas-Greenfield nói rằng Hoa Kỳ đã đánh giá rằng các lực lượng Nga đã phạm tội ác chiến tranh ở Ukraine.

Bà nói, Hoa Kỳ đang tìm cách đưa Liên bang Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền.