Bầu cử Mỹ: Sanders cứ đả phá có khiến Biden thất cử?

Promo image showing Joe Biden and Donald Trump
    • Tác giả, Nguyễn Quang Duy
    • Vai trò, Gửi đến BBC từ Melbourne, Australia

Tờ The Washington Post hôm 12/9/2020 đưa tin Thượng Nghị sỹ Bernie Sanders lo lắng nếu chiến dịch tranh cử tiếp tục tập trung chỉ trích cá nhân ông Trump, ông Joe Biden có thể thua ông Trump, như bà Clinton đã thua vào năm 2016.

Theo ông Sanders để thu hút được giới trẻ và cử tri gốc Nam Mỹ ở các tiểu bang Floirda, Arizona và Nevada ông Biden phải giải thích lý do tại sao nước Mỹ cần các chính sách xã hội cấp tiến.

Để có thể hiểu rõ lý do ông Sanders lo ngại chúng ta cần nhìn lại những lý do đã giúp ông Trump thắng cử năm 2016.

Hai cánh trong đảng Dân Chủ

Đảng Dân Chủ Mỹ hiện chia làm 2 cánh rõ rệt (1) cánh dân chủ xã hội và (2) cánh tân tự do.

Những người theo chủ nghĩa tân tự do tin rằng kinh tế thị trường tự nó sẽ giải quyết các vấn đề xã hội.

Ngược lại cánh dân chủ xã hội chống lại chủ nghĩa tư bản tân tự do và cho rằng nhà nước cần mở rộng chi tiêu để kiến tạo lại công bằng xã hội.

Cánh dân chủ xã hội chỉ mới phát triển từ cuộc tranh cử Tổng thống 2016 nhằm ủng hộ ứng cử viên Bernie Sanders, nhưng đã tẩy chay không đi bầu hoặc không bầu cho bà Clinton.

Section divider

Chủ nghĩa tân tự do

Các chính sách tân tự do bắt đầu từ thời Tổng thống Dân Chủ Jimmy Carter và Tổng thống Cộng Hòa Ronald Regan, với những cải cách kinh tế vi mô như tư nhân hóa các dịch vụ công cộng, bãi bỏ rào cản thương mại và mở cửa thị trường vốn đầu tư, hàng hóa và dịch vụ, cho phép nước ngoài được tham gia thị trường Mỹ cạnh tranh với các công ty Mỹ.

Cánh tân tự do thống trị nước Mỹ gần bốn thập niên (1977-2016), hai tổng thống Dân Chủ Bill Clinton và Barrack Obama, hai tổng thống Cộng Hòa George H. W. Bush (cha) và George W. Bush (con) đều là những người tin vào chủ nghĩa tân tự do.

Về kinh tế vĩ mô, đảng Cộng Hòa vẫn chủ trương cắt giảm thuế, giới hạn chi tiêu chính phủ, giảm việc thâm hụt ngân sách và giảm vay nợ.

Ngược lại đảng Dân Chủ vẫn chủ trương mở rộng chi tiêu công cộng, cánh dân chủ xã hội còn muốn thực hiện những kế hoạch như giáo dục đại học miễn phí, hay hệ thống y tế miễn phí cho toàn dân.

Section divider

Thị trường tự do chiếc đũa thần…

Khi Khối Cộng sản Đông Âu và Liên Xô sụp đổ cánh tân tự do lọt vào ảo tưởng kinh tế thị trường tự nó sẽ chuyển biến các quốc gia độc tài cộng sản thành các quốc gia tự do dân chủ.

Tổng thống Clinton khai sinh Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ, khiến hàng hóa từ Mễ Tây Cơ đổ vào nước Mỹ làm hằng triệu công nhân lâm vào cảnh thất nghiệp.

Tổng thống Clinton tiếp tục tin rằng khi Bắc Kinh gia nhập WTO họ sẽ tôn trọng luật chung, nên đã ban cho Trung Quốc quy chế Tối Huệ Quốc để nước này tham gia vào Tổ chức Thương Mãi Thế Giới (WTO) và mở cửa cho hàng hóa Trung Quốc đổ vào nước Mỹ.

Bắc Kinh thay vì tôn trọng luật chung lại tìm cách phá bỏ nó, khiến nước Mỹ càng ngày càng lụn bại, người lao động ngày càng khốn khổ.

Who's ahead in national polls?

DEMOCRAT

BIDEN

52%

REPUBLICAN

TRUMP

44%

average voting intention based on individual polls

Date
BIDEN
TRUMP
Nov 02 52 44
Nov 02 52 44
Nov 02 52 44
Nov 02 52 44
Nov 01 52 44
Nov 01 52 44
Nov 01 52 44
Nov 01 52 44
Nov 01 52 44
Nov 01 52 44
Oct 31 52 44
Oct 31 52 44
Oct 31 52 44
Oct 31 52 44
Oct 31 52 44
Oct 30 52 43
Oct 30 52 43
Oct 29 52 43
Oct 29 52 43
Oct 29 52 43
Oct 29 52 43
Oct 28 52 43
Oct 28 52 43
Oct 28 52 43
Oct 28 52 43
Oct 28 52 43
Oct 27 51 42
Oct 27 51 42
Oct 27 51 42
Oct 27 51 42
Oct 27 51 42
Oct 27 51 42
Oct 26 51 43
Oct 26 51 43
Oct 26 51 43
Oct 26 51 43
Oct 26 51 43
Oct 25 51 42
Oct 25 51 42
Oct 25 51 42
Oct 24 51 43
Oct 24 51 43
Oct 24 51 43
Oct 24 51 43
Oct 23 51 42
Oct 23 51 42
Oct 22 51 43
Oct 22 51 43
Oct 21 51 43
Oct 21 51 43
Oct 20 51 43
Oct 20 51 43
Oct 20 51 43
Oct 20 51 43
Oct 20 51 43
Oct 19 52 42
Oct 19 52 42
Oct 19 52 42
Oct 19 52 42
Oct 18 52 42
Oct 18 52 42
Oct 18 52 42
Oct 18 52 42
Oct 17 52 42
Oct 17 52 42
Oct 17 52 42
Oct 16 52 42
Oct 16 52 42
Oct 15 52 42
Oct 15 52 42
Oct 15 52 42
Oct 14 52 42
Oct 14 52 42
Oct 13 53 42
Oct 13 53 42
Oct 13 53 42
Oct 13 53 42
Oct 13 53 42
Oct 13 53 42
Oct 13 53 42
Oct 12 52 42
Oct 12 52 42
Oct 12 52 42
Oct 12 52 42
Oct 11 53 42
Oct 11 53 42
Oct 10 52 42
Oct 10 52 42
Oct 09 52 42
Oct 09 52 42
Oct 08 52 42
Oct 07 52 42
Oct 06 52 42
Oct 06 52 42
Oct 06 52 42
Oct 06 52 42
Oct 06 52 42
Oct 06 52 42
Oct 05 51 42
Oct 04 51 42
Oct 04 51 42
Oct 04 51 42
Oct 04 51 42
Oct 03 51 43
Oct 03 51 43
Oct 02 51 42
Oct 01 51 43
Oct 01 51 43
Oct 01 51 43
Oct 01 51 43
Sep 30 51 43
Sep 30 51 43
Sep 30 51 43
Sep 29 51 43
Sep 29 51 43
Sep 29 51 43
Sep 28 50 43
Sep 27 50 43
Sep 27 50 43
Sep 26 50 43
Sep 25 50 43
Sep 25 50 43
Sep 24 50 43
Sep 24 50 43
Sep 24 50 43
Sep 23 51 43
Sep 23 51 43
Sep 22 51 43
Sep 22 51 43
Sep 22 51 43
Sep 22 51 43
Sep 21 51 43
Sep 21 51 43
Sep 21 51 43
Sep 20 51 43
Sep 20 51 43
Sep 19 51 43
Sep 19 51 43
Sep 19 51 43
Sep 18 50 43
Sep 17 51 43
Sep 16 51 43
Sep 16 51 43
Sep 16 51 43
Sep 15 50 43
Sep 15 50 43
Sep 15 50 43
Sep 15 50 43
Sep 14 51 43
Sep 14 51 43
Sep 13 51 43
Sep 12 51 43
Sep 12 51 43
Sep 11 51 43
Sep 10 51 43
Sep 10 51 43
Sep 09 51 43
Sep 08 51 43
Sep 08 51 43
Sep 08 51 43
Sep 08 51 43
Sep 08 51 43
Sep 08 51 43
Sep 07 50 42
Sep 06 50 42
Sep 06 50 42
Sep 05 51 43
Sep 04 51 42
Sep 04 51 42
Sep 03 51 42
Sep 02 51 43
Sep 02 51 43
Sep 01 50 42
Sep 01 50 42
Sep 01 50 42
Sep 01 50 42
Sep 01 50 42
Sep 01 50 42
Aug 31 50 42
Aug 31 50 42
Aug 31 50 42
Aug 31 50 42
Aug 31 50 42
Aug 30 50 41
Aug 30 50 41
Aug 29 51 42
Aug 28 51 43
Aug 28 51 43
Aug 27 51 43
Aug 26 50 43
Aug 25 50 42
Aug 25 50 42
Aug 25 50 42
Aug 24 50 42
Aug 23 50 42
Aug 22 50 42
Aug 21 50 42
Aug 20 50 42
Aug 19 50 42
Aug 18 50 42
Aug 18 50 42
Aug 18 50 42
Aug 17 50 42
Aug 16 50 42
Aug 15 50 42
Aug 15 50 42
Aug 14 50 42
Aug 14 50 42
Aug 13 50 41
Aug 12 50 42
Aug 12 50 42
Aug 11 50 42
Aug 11 50 42
Aug 11 50 42
Aug 11 50 42
Aug 10 50 41
Aug 09 49 41
Aug 08 49 41
Aug 07 49 41
Aug 06 50 41
Aug 05 50 42
Aug 04 50 42
Aug 04 50 42
Aug 03 50 42
Aug 02 50 42
Aug 01 50 42
Jul 31 50 42
Jul 30 50 42
Jul 29 49 41
Jul 28 49 41
Jul 28 49 41
Jul 28 49 41
Jul 27 50 42
Jul 26 51 41
Jul 25 51 41
Jul 24 51 41
Jul 23 51 41
Jul 22 50 41
Jul 21 50 41
Jul 21 50 41
Jul 20 50 41
Jul 19 51 41
Jul 18 51 41
Jul 17 50 41
Jul 16 50 41
Jul 15 50 41
Jul 15 50 41
Jul 14 50 40
Jul 14 50 40
Jul 13 51 40
Jul 12 51 40
Jul 12 51 40
Jul 11 49 40
Jul 10 49 40
Jul 09 49 40
Jul 08 49 40
Jul 07 50 41
Jul 07 50 41
Jul 06 49 41
Jul 05 49 40
Jul 04 49 40
Jul 03 49 40
Jul 02 49 40
Jul 01 50 41
Jun 30 50 41
Jun 30 50 41
Jun 30 50 41
Jun 29 50 41
Jun 28 49 41
Jun 27 50 40
Jun 26 50 40
Jun 25 50 41
Jun 24 50 41
Jun 23 50 40
Jun 23 50 40
Jun 22 50 41
Jun 22 50 41
Jun 21 50 41
Jun 20 50 41
Jun 19 50 41
Jun 18 51 41
Jun 17 50 41
Jun 16 50 41
Jun 16 50 41
Jun 15 49 41
Jun 14 50 42
Jun 13 49 41
Jun 12 49 41
Jun 11 49 42
Jun 10 49 42
Jun 09 49 42
Jun 08 49 42
Jun 07 49 42
Jun 06 49 42
Jun 05 49 42
Jun 04 49 42
Jun 03 49 42
Jun 03 49 42
Jun 03 49 42
Jun 02 48 41
Jun 02 48 41
Jun 01 48 42
Jun 01 48 42
May 31 48 42
May 30 48 43
May 29 48 43
May 28 48 43
May 27 48 42
May 26 48 42
May 25 48 42
May 24 48 42
May 23 48 43
May 22 48 43
May 21 48 43
May 20 48 43
May 19 48 43
May 19 48 43
May 18 49 44
May 17 49 44
May 16 49 44
May 15 49 44
May 14 49 43
May 14 49 43
May 13 48 43
May 12 47 43
May 11 48 43
May 10 48 43
May 09 47 42
May 08 48 42
May 07 48 42
May 06 48 42
May 05 48 42
May 04 48 42
May 03 47 42
May 02 48 42
May 01 48 42
Apr 30 48 42
Apr 29 48 42
Apr 28 48 42
Apr 28 48 42
Apr 27 49 42
Apr 26 49 42
Apr 25 49 42
Apr 24 48 42
Apr 23 48 42
Apr 22 48 42
Apr 21 48 42
Apr 20 48 43
Apr 19 49 43
Apr 18 49 43
Apr 17 49 42
Apr 16 49 42
Apr 15 48 42
Apr 14 48 42
Apr 13 48 42
Apr 12 48 42
Apr 11 48 42
Apr 10 48 42
Apr 09 48 42
Apr 08 48 42
Apr 07 48 42
Apr 07 48 42
Apr 07 48 42
Apr 06 49 42
Apr 06 49 42
Apr 06 49 42
Apr 05 48 43
Apr 04 48 43
Apr 03 48 43
Apr 02 48 43
Apr 01 49 44
Mar 31 49 45
Mar 30 49 45
Mar 29 49 45
Mar 28 49 45
Mar 27 49 45
Mar 26 49 45
Mar 25 49 44
Mar 24 49 43
Mar 24 49 43
Mar 23 50 44
Mar 22 50 44
Mar 21 52 42
Mar 20 52 43
Mar 19 52 43
Mar 18 52 42
Mar 17 52 42
Mar 16 52 43
Mar 15 52 43
Mar 14 52 43
Mar 13 52 43
Mar 12 52 43
Mar 11 51 43
Mar 10 50 43
Mar 09 51 42
Mar 08 51 42
Mar 07 50 43
Mar 06 49 45
Mar 05 49 45
Mar 04 49 45
Mar 03 49 45
Mar 02 49 45
Mar 01 50 45
Feb 29 50 45
Feb 28 50 45
Feb 27 50 44
Feb 26 50 45
Feb 25 50 45
Feb 24 50 45
Feb 23 50 45
Feb 22 50 45
Feb 21 50 44
Feb 20 50 44
Feb 19 50 44
Feb 18 50 44
Feb 17 51 44
Feb 17 51 44
Feb 16 50 44
Feb 15 50 43
Feb 14 50 43
Feb 13 50 43
Feb 12 50 46
Feb 11 50 44
Feb 10 50 44
Feb 09 50 44
Feb 08 49 44
Feb 07 49 44
Feb 06 49 44
Feb 05 50 46
Feb 04 50 45
Feb 03 50 45
Feb 02 50 45
Feb 01 50 44
Jan 31 50 44
Jan 30 50 44
Jan 29 50 44
Jan 28 50 44
Jan 27 50 45
Jan 26 50 45
Jan 25 50 45
Jan 24 50 46
Jan 23 50 46
Jan 23 50 46
Jan 22 50 44
Jan 21 51 45
Jan 20 51 45
Jan 19 51 45
Jan 18 48 46
Jan 17 48 46
Jan 16 48 46
Jan 15 48 46
Jan 14 48 46
Jan 13 48 46
Jan 12 48 46
Jan 11 48 46

30 days until Election day

The BBC poll of polls looks at the individual national polls from the last 14 days and creates trend lines using the median value, i.e. the value in the middle of the set of numbers.

See individual polls

Theo ước tính việc giao thương với Bắc Kinh đã khiến 5 triệu công nhân Mỹ thất nghiệp, họ phải rời bỏ quê nhà, phải nhận những công việc với mức lương thấp hay lâm cảnh thất nghiệp vĩnh viễn.

Cả hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ đều chạy theo kinh tế thị trường tầng lớp công nhân bị thua thiệt nên đã bầu cho ông Trump khi ông lên tiếng bảo vệ cho người lao động.

Chủ nghĩa tân tự do và chủ nghĩa toàn cầu cũng gây ra một làn sóng chống đối không chỉ về kinh tế mà còn về chính trị, văn hóa, giáo dục và xã hội nên ông Trump cũng được các cử tri bảo thủ ủng hộ.

Ngược lại nhiều người đã hưởng lợi từ kinh tế thị trường hay đã triệt để tin vào chủ nghĩa tân tự do và chủ nghĩa toàn cầu nên chống đối ông Trump đến cùng.

Section divider

Ông Trump thắng cử…

Trong cuộc tranh cử 2016 điều mà ít người ngờ tới là nhiều người da đen, người trẻ và phụ nữ, giới cử tri thường bầu cho đảng Dân Chủ đã không đi bầu, họ không ủng hộ cả ông Trump lẫn bà Clinton.

Ở các tiểu bang công nghệ Đông Bắc nước Mỹ số cử tri thuộc tầng lớp công nhân đã âm thầm bỏ đảng Dân Chủ bầu cho ông Trump, nhờ vậy ông Trump đã thắng cử.

Trước đại dịch, chính sách kinh tế của ông Trump giúp nước Mỹ liên tục tăng trưởng kinh tế, tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong vòng 50 năm, các tiểu bang công nghệ từng bước được phục hồi.

Khi kinh tế phục hồi các doanh nghiệp cần nhân công nên tiền lương cũng tăng thêm giúp đời sống của người công nhân được ổn định.

Chẳng may nạn đại dịch gây khủng hoảng kinh tế toàn cầu, nhưng hậu đại dịch cũng cần có những chính sách đúng đắn về kinh tế.

Kinh tế là điểm mạnh nhất của ông Trump bởi thế nhiều người tin rằng ông sẽ tiếp tục giữ được các tiểu bang công nghệ Đông Bắc để tái đắc cử.

Section divider

Tập cẩm nang bỏ túi

Ông Bernie Sanders cho The Washington Post biết: nhóm đặc nhiệm của bà Dân Biểu Alexandria Ocasio Cortez đã giúp ông Biden soạn một tập cẩm nang bỏ túi về các chính sách xã hội cấp tiến.

Ông Biden cần sử dụng tập cẩm nang này để thuyết phục cử tri rằng ông sẽ tạo ra hàng triệu công việc được trả lương cao, giảm chi phí mua thuốc theo toa, mở rộng phạm vi chăm sóc sức khỏe, giáo dục đại học miễn phí, bảo vệ môi trường...

Theo bản tin từ CNBC thì vào ngày 9/7/2020, tại Dunmore, tiểu bang Pennsylvania, ông Biden đã công khai kế hoạch tranh cử Tổng thống trong đó có việc "chấm dứt kỷ nguyên chủ nghĩa tư bản cổ đông" (era of shareholder capitalism).

Ông Biden cho biết: sẽ thay thế "tư bản cổ đông" bằng một hệ thống quản trị xí nghiệp dựa trên các nghiệp đoàn và các cộng đồng người da đen, da màu và người Mỹ bản địa.

Ông định mức lương tối thiểu 15 Mỹ kim một giờ và dự định tăng thuế thu nhập công ty từ mức thuế 21% hiện nay lên 28%, trở lại mức thuế thời Tổng Thống Obama.

Những chính sách này đã không được ông Biden nhắc đến trong Đại Hội của Đảng Dân Chủ và có thể đây là những chính sách xã hội cấp tiến do nhóm đặc nhiệm dân chủ xã hội soạn cho ông.

Section divider

Chủ nghĩa xã hội…

Sau Đại Hội Dân Chủ vào cuối tháng 8, ông Biden đã đính chính không thuộc nhóm xã hội chủ nghĩa và không ủng hộ các cuộc biểu tình bạo loạn như sau:

"Hãy tự hỏi chính bạn, tôi có giống như một người theo chủ nghĩa xã hội cực đoan có cảm tình với những kẻ bạo loạn? Có thật như vậy không?" ('Ask yourself, do I look to you like a radical socialist with soft spot for rioters? Really?)

Ông Biden phải tuyên bố lập trường như trên để không bị mất phiếu từ cánh tân tự do và những cử tri trung dung chưa quyết định bầu cho ai.

Trên các diễn đàn của các nhóm dân chủ xã hội đã có nhiều bình luận cho rằng các gia đình Tổng thống Clinton, gia đình Tổng thống Obama và gia đình Phó Tổng thống Biden đều rất giàu nhờ làm chính trị.

Biểu đồ cho thấy đa số dân Mỹ không chấp nhận cách ông Trump giải quyết đại dịch virus corona

Những gia đình này được họ xếp chung với tầng lớp tư bản bóc lột, bởi thế họ mới tẩy chay bà Clinton, nay tiếp tục tẩy chay ông Biden và đó chính là nguyên nhân ông Bernie Sanders phải công khai lên tiếng.

Với chủ trương chống chủ nghĩa tư bản nên khi vận động tranh cử ông Bernie Sanders đã từ chối nhận đóng góp từ các công ty hay các nhà tư bản, nhờ thế ông được hằng triệu người đóng góp những khoản tiền rất nhỏ.

Cả hai lần tranh cử Tổng thống 2016 và 2020, ông Sanders đều được cử tri đảng Dân Chủ ủng hộ ngang ngửa với cả bà Clinton lẫn ông Biden, điều này chứng tỏ ông đã rất hiểu tâm lý của quần chúng cánh tả.

Section divider

Vì sao Florida lại quan trọng…

Để ông Trump tái đắc cử ít nhất ông phải thắng ở Tiểu bang Florida để có được 29 phiếu cử tri đoàn, theo các thăm dò hiện ông Biden đang dẫn trước tại tiểu bang Florida.

Nhưng Florida lại có đông cử tri đến từ các quốc gia Nam Mỹ từng theo mô hình xã hội chủ nghĩa như Cuba, Nicaragua và Venezuela, nên cả hai đảng phải tập trung vận động tại tiểu bang này.

Biểu đồ cho thấy những tiểu bang ''chiến địa'' trong cuộc bầu cử 2020. Texas có số cử tri đoàn lớn nhất (38) trong khi New Hampshire có ít nhất (4)

Ngay sau khi ông Bernie Sanders công khai lo ngại ông Biden có thể thua ông Trump, thì nhà tỷ phú Mike Bloomberg tuyên bố sẽ bỏ ra ít nhất 100 triệu Mỹ kim giúp quảng cáo chiến dịch tranh cử tổng thống của ông Biden tại Florida.

Cuộc đấu giữa hai phe tư bản và chống tư bản bên trong đảng Dân Chủ đã bộc lộ rõ ràng.

Section divider

Chính sách và chiến lược

So với năm 2016, ông Trump đã loại được ảnh hưởng của phe tân tự do trong đảng Cộng Hòa và 4 năm qua ông liên tục quảng bá đường lối chiến lược cho 4 năm sắp tới.

Tuần này tại Philadelphia, Pennsylvania, Chương trình Tổng Thống và Dân Chúng do hãng tin ABC (Mỹ) tổ chức, ông Trump còn trực tiếp trả lời các câu hỏi của cử tri.

Còn ông Biden xem chừng vẫn chưa dứt khoát giữa hai cánh tân tự do và xã hội chủ nghĩa, ngả bên này thì mất lòng bên kia, mất lòng thì mất phiếu, nên rất có thể điều ông Bernie Sanders lo ngại sẽ biến thành sự thật.

Banner

Bài viết thể hiện quan điểm riêng của ông Nguyễn Quang Duy từ Melbourne, Australia

Banner