Thủ tướng tương lai của Hà Lan: đồng tính, trẻ nhất lịch sử

Thành tựu của ông Rob Jetten trong việc đưa Đảng D66 theo đường lối tự do xã hội của mình từ vị trí thứ năm lên dẫn đầu chính trường Hà Lan trong vòng chưa đầy hai năm quả thực phi thường.

Nhưng, về chính trị, người đàn ông 38 tuổi này đều có được tất cả các yếu tố thiên thời, địa lợi, nhân hòa.

Kết quả của cuộc bầu cử hôm 29/10 quá sít sao nên khó có thể đoán chính xác người chiến thắng, khi ông Jetten đang cạnh tranh với ứng cử viên dân túy chống Hồi giáo Geert Wilders nhằm giành được nhiều ghế nhất trong quốc hội.

Không có nhà lãnh đạo chính trị nào khác chiếm được nhiều thời lượng xuất hiện trên ánh đèn sân khấu trong suốt chiến dịch như Jetten, và nụ cười cùng thông điệp vui tươi của ông đã gây được tiếng vang với cử tri, trong khi các đối thủ của ông đôi khi lại gặp khó khăn.

Hầu như không đêm nào trôi qua mà hình ảnh ông không xuất hiện trên ti vi. Khi đối thủ Wilders hủy bỏ một buổi xuất hiện vì lo ngại về an ninh, ông Rob Jetten đã nắm bắt cơ hội nhảy vào thế chỗ. Ông thậm chí còn xuất hiện trong một chương trình đố vui trên truyền hình được ghi hình cách đây vài tháng có tên là Người Thông Minh Nhất.

Và đảng D66 của ông Jetten không bị vấy bẩn vì không tham gia vào chính phủ liên minh thất bại chỉ kéo dài 11 tháng đầy trắc trở của Wilders. Điều này chủ yếu là do ông Jetten đạt kết quả quá kém trong cuộc bầu cử năm 2023 trước đó. Chính phủ đó đã sụp đổ vào tháng Sáu năm ngoái sau khi đảng của Wilders rút khỏi liên minh vì mâu thuẫn về vấn đề di cư.

Nhưng có lẽ hơn bất cứ điều gì khác, ông đã truyền tải được một thông điệp tích cực được tóm tắt bằng khẩu hiệu Het kan wel - một cụm từ lạc quan mượn từ câu nói Yes, we can - Chúng ta làm được của ông Barack Obama.

Điều này hoàn toàn trái ngược với Wilders, người mà ông cáo buộc là "gieo rắc chia rẽ".

Nếu đảng của ông giành chiến thắng, Rob Jetten có thể trở thành thủ tướng đồng tính công khai đầu tiên của Hà Lan.

Tự nhận mình là một người ham mê chính trị từ khi còn nhỏ, Jetten lớn lên tại một thị trấn nhỏ ở tỉnh Brabant phía nam và đã công khai xu hướng tính dục của mình từ khi còn trẻ.

Ông Jetten chưa bao giờ biến cuộc sống riêng tư thành một phần bản sắc chính trị của mình, nhưng 5 năm trước, ông đã đăng một video trong đó ông đọc to một danh sách dài các tin nhắn kỳ thị người đồng tính từ điện thoại của mình, để chứng minh tại sao ngày quốc tế chống kỳ thị người đồng tính lại quan trọng.

Ông Jetten hiện đã đính hôn với cầu thủ khúc côn cầu người Argentina, Nicolás Keenan, và họ dự định ​​sẽ kết hôn vào năm tới.

Ông là một trong những người ủng hộ ban đầu của Đảng D66 trung dung - tự nhận là đảng tiến bộ và tự do xã hội - và các quan chức ở đó đã sớm nhận ra tiềm năng của ông.

Sau vài năm làm việc cho mạng lưới đường sắt Hà Lan ProRail, ông Jetten được bầu làm nghị sĩ vào năm 2017 và có một vài kinh nghiệm lãnh đạo ban đầu trước khi phục vụ dưới thời thủ tướng lâu năm Mark Rutte với tư cách là bộ trưởng khí hậu.

Nhưng không phải mọi thứ đều suôn sẻ trong sự nghiệp của ông.

Một đồng nghiệp trong quốc hội phàn nàn rằng ông "quá hăng hái" về vấn đề khí hậu, và tham vọng lớn của ông với tư cách là bộ trưởng đã bị dập tắt khi cuộc xâm lược toàn diện của Nga vào Ukraine khiến giá năng lượng tăng vọt.

Ông đã lãnh đạo chiến dịch tranh cử thảm hại của D66 vào năm 2023 khi đảng này chỉ giành được chín ghế chỉ hai năm sau khi người tiền nhiệm của ông, Sigrid Kaag, đưa D66 lên vị trí thứ hai sau Rutte.

Ông Jetten vẫn chưa quen với việc xuất hiện trước ống kính. Một số lần xuất hiện trên phương tiện truyền thông của ông bị chê là nhàm chán, và một nhà phê bình đã gọi ông là "Robot Jetten".

"Robot Jetten sẽ trở thành thủ tướng!" Một phóng viên đã nói với ông với vẻ khó tin khi chiến thắng của ông trở nên rõ rệt vào tối 29/10.

"Đôi khi, trong chính trị, mọi chuyện có thể trở nên điên rồ thật sự," ông Jetten đáp lại với một nụ cười rạng rỡ.

Những người ủng hộ coi ông như một phiên bản thu nhỏ của Mark Rutte, người hiện đứng đầu NATO.

Và sự so sánh đó hoàn toàn phù hợp với Jetten, vì sau hai năm tương đối hỗn loạn, nhiều người Hà Lan giờ đây đang nhớ về sự ổn định trong những năm Rutte cầm quyền với thái độ tích cực.

Cả hai người đàn ông này luôn tỏ ra vui vẻ và thực dụng cũng như đều nổi tiếng là ngủ rất ít.

Tuy nhiên, đồng nghiệp trong đảng, Roy Kramer, nhận thấy sự khác biệt: "Rutte là một người lắm lời, Jetten thì trầm tính hơn một chút," ông nói với tờ báo Hà Lan Het Parool.

Nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa tự do này có tham vọng lớn và ít thách thức nào cấp bách hơn việc giải quyết cuộc khủng hoảng nhà ở của Hà Lan khi đất nước này đang thiếu khoảng 400.000 ngôi nhà.

Ông Jetten muốn xây dựng 10 thành phố và chỉ trích rằng chính phủ Hà Lan đã không thực sự đạt được bất cứ thành tựu ấn tượng nào trong 10 đến 15 năm qua. Ông đang đưa ra những lời hứa lớn và sẽ chịu áp lực phải thực hiện.

Để thành công, ông cần phải có được khả năng miễn nhiễm với tai tiếng như Rutte - người đã tại vị qua bốn lần thành lập chính phủ.

Ông đã trải qua một tình huống khó xử trong chiến dịch tranh cử, đó là khi một câu nói đùa về Công chúa kế vị Amalia không nhận được tiếng cười từ 2.000 sinh viên tại Rotterdam.

"Tôi nghĩ cách tốt nhất để quảng bá công việc trong quân đội là việc có thể kết thúc khóa huấn luyện cùng với Công chúa kế vị. Tôi cá là có vài anh chàng trong số khán giả này sẽ hào hứng với điều đó đấy," ông nói.

Người điều phối cuộc tranh luận đã phản pháo: "Đó là kiểu phát ngôn phân biệt giới tính gì vậy?"

Ông Jetten sau đó thừa nhận rằng điều đó không phù hợp, nhưng dường như ông chẳng hề hấn gì.