Dan Driscoll, 'gã drone' của Trump có vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán với Ukraine, là ai?

Khi các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt chiến tranh Nga – Ukraine rẽ sang một hướng bất ngờ vào tuần trước, sau khi một kế hoạch hòa bình được cho là do Mỹ đề xuất rò rỉ, chính quyền Trump đã cử một nhân vật gây nhiều ngạc nhiên tham dự hàng loạt cuộc họp ở nước ngoài.

Bộ trưởng Lục quân trẻ nhất trong lịch sử, Dan Driscoll, 39 tuổi, thường được gọi là "người phụ trách drone" của Tổng thống Donald Trump vì sự ủng hộ mạnh mẽ của ông đối với các công nghệ chiến trường mới nổi.

Cho đến gần đây, ông Dan Driscoll chủ yếu được biết đến qua những cuộc thảo luận về ngân sách, hậu cần và vấn đề nhân sự của quân chủng lớn nhất trong lực lượng vũ trang Mỹ.

Ông Driscoll dường như không có nhiều kinh nghiệm xử lý các vấn đề liên quan tới Nga và Ukraine, cũng như kinh nghiệm về ngoại giao quốc tế, và ông chưa từng giữ chức vụ dân cử nào.

Vậy, nhân vật ngày càng nổi bật trong chính quyền này là ai?

Đồng minh thân cận của Phó Tổng thống JD Vance

Chính mối quan hệ giữa ông Driscoll với ông JD Vance – người hiện là phó tổng thống – đã đưa ông vào quỹ đạo của ông Trump.

Giống như người bạn Vance, ông Driscoll học tại một trường đại học công trước khi gia nhập Lục quân Mỹ, rồi lấy bằng luật tại Đại học Yale danh tiếng.

Cả hai cũng từng làm việc trong lĩnh vực tài chính sau khi tốt nghiệp.

Trong sự nghiệp quân ngũ, ông Driscoll trở thành sĩ quan vào năm 2007, chỉ huy một trung đội kỵ binh và được điều động tới Iraq trong vài tháng vào năm 2009.

Ông kể rằng mình gặp ông Vance thông qua một nhóm sinh viên cựu binh tại trường luật.

Trong một buổi gặp, ông Vance trấn an các sinh viên mới rằng ban đầu họ có thể cảm thấy mình "không thuộc về nơi này", nhưng chỉ sau vài tháng họ sẽ nhanh chóng bắt nhịp và học rất tốt.

Không lâu sau, ông Vance trở thành bạn và người cố vấn của ông Driscoll.

Ông Driscoll đang đi nghỉ cùng gia đình ở Thụy Sĩ vào mùa hè năm 2024 thì ông Vance gọi điện nói rằng ông sẽ trở thành ứng cử viên phó tổng thống của ông Trump và hỏi ông Driscoll có muốn tham gia chiến dịch tranh cử hay không.

Ngay hôm sau, ông Driscoll bay trở lại Mỹ, mua một bộ vest tại một cửa hàng giảm giá, rồi bắt Uber đến Đại hội toàn quốc Đảng Cộng hòa, theo lời ông kể với tạp chí dành cho cựu sinh viên Đại học North Carolina tại Chapel Hill – nơi ông từng học đại học.

Khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, ông Driscoll nhanh chóng được Thượng viện phê chuẩn làm Bộ trưởng Lục quân trong cuộc bỏ phiếu xác nhận.

Tầm ảnh hưởng của ông mở rộng sau khi trở thành nhân vật chủ chốt trong việc ông Trump triển khai Vệ binh Quốc gia tới các thành phố của Mỹ.

Sau đó, ông cũng tiếp quản vị trí quyền giám đốc Cục Rượu, Thuốc lá, Súng đạn và Chất nổ (ATF).

Chuyến thăm không báo trước tới Ukraine

Ông Driscoll thường xuyên lên tiếng về cuộc chiến ở Ukraine – ông nhấn mạnh rằng thiết bị bay không người lái (drone) của Ukraine là một công nghệ giá rẻ, được sản xuất hàng loạt và rất hiệu quả trong chiến đấu.

Nhưng sau khi được đề cử vào vị trí Bộ trưởng Lục quân, ban đầu ông dường như không tham gia vào các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh.

Thay vào đó, ông Trump dựa vào đặc phái viên của mình, ông Steve Witkoff, để xây dựng kế hoạch ngừng bắn.

Khi chi tiết của một kế hoạch 28 điểm do Mỹ và Nga soạn thảo bị rò rỉ tuần trước, Ukraine lập tức bày tỏ lo ngại về một số điểm quan trọng – và các đồng minh châu Âu của họ cũng phản ứng tương tự.

Sau đó, ông Driscoll đã có chuyến thăm Ukraine không báo trước cùng các quan chức cấp cao khác của Lầu Năm Góc – nhóm quân sự cấp cao nhất đến Kyiv kể từ khi ông Trump nhậm chức hồi tháng Một.

Mục đích, theo một phát ngôn viên Lục quân Mỹ, là gặp các quan chức Ukraine và thảo luận về nỗ lực chấm dứt chiến tranh.

Ông Driscoll gặp Tổng thống Zelensky và sau đó, theo Politico, được tiếp đón tại một buổi chiêu đãi ở tư dinh Đại sứ Mỹ.

Trong những ngày tiếp theo, ông Driscoll tham gia thêm nhiều cuộc thảo luận với các quan chức Ukraine ở Geneva cùng Ngoại trưởng Marco Rubio, ông Witkoff và con rể của ông Trump là Jared Kushner, và ông góp phần xây dựng một "khuôn khổ hòa bình được cập nhật và tinh chỉnh".

Theo CBS News – đối tác của BBC tại Mỹ – ông tiếp tục tiến hành các cuộc trao đổi với các quan chức Nga ở Abu Dhabi.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội hôm 25/11 ông Trump cho biết, nhằm hoàn tất kế hoạch hòa bình, ông đã chỉ đạo đặc phái viên Steve Witkoff tới Moscow gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Ông Trump nói rằng ông Driscoll sẽ gặp phía Ukraine.

Một đặc phái viên tương lai...hay bộ trưởng quốc phòng?

Khi đề cử ông Driscoll làm Bộ trưởng Lục quân, ông Trump đã viết rằng ông Driscoll có "sự kết hợp mạnh mẽ giữa kinh nghiệm để trở thành người phá vỡ khuôn mẫu và tạo ra sự thay đổi".

Một số người ở Washington đang tự hỏi liệu những phẩm chất đó và sự xuất hiện gần đây của ông Driscoll trên trường quốc tế có đồng nghĩa với việc một ngày nào đó ông có thể thay thế ông Pete Hegseth, nếu ông Hegseth từ chức Bộ trưởng Quốc phòng hay không.

Mặc dù chưa từng giữ chức vụ công, ông Driscoll đã làm việc tại Quốc hội với tư cách là thực tập sinh cho ủy ban cựu chiến binh của Thượng viện, và vào năm 2020, ông đã không thành công trong việc tranh cử một ghế tại Hạ viện ở Bắc Carolina.

Một cựu giáo sư đã cho rằng ông Driscoll muốn "phục vụ trong quân đội, học luật và tham gia chính trị".

Cũng có khả năng ông Driscoll có thể chính thức đảm nhận vai trò đàm phán với Ukraine khi đặc phái viên của ông Trump tại quốc gia này, Keith Kellogg, rời đi vào tháng Một.

Hoặc ông có thể tiếp tục là người đứng đầu hàng trăm ngàn binh sĩ trong Quân đội Hoa Kỳ.

Ông Driscoll trước đây đã nhấn mạnh rằng cha và ông nội của ông đã phục vụ trong quân đội trước ông, và ông thường nói về tầm nhìn của mình về việc cải tổ quân đội.

Vài ngày trước khi lên đường đến Ukraine, ông Driscoll đã mô tả trên chương trình podcast The Conversation về viễn cảnh tương lai gần, khi "mỗi lính bộ binh... sẽ mang theo một drone vào trận chiến" và binh lính sẽ dựa vào trí tuệ nhân tạo vì bộ não con người sẽ không thể "theo kịp" tốc độ hành động.

"Cơ hội để chúng ta thay đổi là ngay bây giờ," ông nói trong một bài phát biểu vào tháng Mười.

"Và chúng ta sẽ chiến thắng nhờ công nghệ vi mạch và phần mềm, chứ không phải bằng xương máu của binh sĩ."