Bà Rice nói đây chỉ là cuộc tham vấn

Cuộc gặp diễn ra bên lề cuộc họp của Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN).

Tham gia cuộc họp còn có ngoại trưởng của bốn nước còn lại của nhóm sáu nước về Bắc Hàn.

Ngoại trưởng Mỹ Condoleezza Rice đã họp với ngoại trưởng Hàn Quốc Park Wui Chun cùng các ngoại trưởng của Trung Quốc, Nga, Hàn Quốc và Nhật Bản.

Tiến sĩ Rice đã có thông điệp mà bà gọi là cứng rắn gửi cho Bắc Hàn đòi nước này đồng ý với các biện pháp kiểm tra mà Mỹ yêu cầu, trước khi dỡ bỏ trừng phạt.

Phương thức kiểm tra

Đây không thật giống như một cuộc đàm phán. Sáu ngoại trưởng mỗi người đọc một tuyên bố 10 phút nhắc lại quan điểm về chương trình vũ khí hạt nhân của Bắc Hàn.

Nhưng dù sao đây vẫn là cuộc gặp gỡ cấp cao nhất giữa Hoa Kỳ và Bắc Hàn kể từ khi hội đàm sáu bên bắt đầu năm năm trước đây.

Vấn đề hạt nhân Bắc Hàn 2002: Bắc Hàn rút khỏi thỏa thuận sau khi Mỹ cáo buộc họ có chương trình uranium bí mật Tháng 10-2006: Bắc Hàn lần đầu thử vũ khí hạt nhân Tháng Hai-2007: Bắc Hàn đồng ý ngừng hoạt động để có viện trợ Tháng Bảy-2007: Bắc Hàn đóng cửa lò Yongbyon Tháng 12-2007: Bắc Hàn không làm đúng cam kết trao hồ sơ về hạt nhân Tháng Sáu-2008: Bắc Hàn trao hồ sơ; Mỹ hoan nghênh một cách thận trọng

Đó cũng là khác biệt quan trọng về biểu tượng so với quan điểm cứng rắn trước đây của ông Bush, người từng liệt quốc gia cộng sản này vào “trục ma quỷ”.

Ngoại trưởng Trung Quốc đã mô tả cuộc gặp là rất quan trọng. Nhưng Hoa Kỳ vẫn lo ngại trước cam kết tháo bỏ chương trình hạt nhân của Bắc Hàn.

Washington đã trao cho Bắc Hàn danh sách dài các đòi hỏi mà nước này xem là không thể thiếu cho việc thẩm tra.

Trong đó có yêu cầu tự do phỏng vấn các khoa học gia hạt nhân, lấy mẫu đất và thực hiện các cuộc thanh sát.

Về phía mình, Bắc Hàn nhắc lại đòi hỏi Hoa Kỳ từ bỏ cái mà họ gọi là chính sách thù địch với Bình Nhưỡng.

Tôi nghĩ cuộc gặp này rất quan trọng cho việc thúc đẩy tinh thần đàm phán sáu bên.   Bộ trưởng Ngoại giao TQ Dương Khiết Trì

Có thể cuộc thương lượng sẽ còn kéo dài mấy tuần nữa trước khi các bên đồng ý về phương thức kiểm tra.

Từ khi tiến trình đàm phán bắt đầu năm 2003, đây là lần đầu tiên các bộ trưởng ngoại giao Mỹ, Trung Quốc, Nga, Nhật Bản và hai nước Triều Tiên có cuộc họp như thế này.

Vào tháng Hai 2006 Bắc Hàn đã chấp thuận ngừng chương trình hạt nhân để đổi lấy viện trợ và các nhượng bộ ngoại giao khác.

Phóng viên Đông Nam Á của BBC Jonathan Head nói việc bà Rice có mặt tại hội nghị cho thấy Mỹ đã thay đổi thái độ trong chính sách đối với châu Á.

Lần đầu tiên Hoa Kỳ bổ nhiệm đặc sứ chuyên trách ASEAN và cũng đang cân nhắc mở rộng quan hệ quân sự với các nước trong một khu vực mà Trung Quốc đang tăng cường ảnh hưởng.