Phúc trình năm nay bao gồm gần 200 quốc gia

Phúc trình năm nay đề cập đến việc thực thi nhân quyền và các hạn chế tại 196 quốc gia.

Mỹ bắt đầu ra phúc trình hàng năm về tình trạng nhân quyền toàn cầu từ năm 1977. Các báo cáo này phản ánh quan điểm của chính phủ Hoa Kỳ, phần lớn dựa trên các quan sát của sứ quán Mỹ tại các nước ngoài.

Phần nói về Việt Nam gồm 19.000 từ, bình luận về mọi khía cạnh nhân quyền, tự tư do ngôn luận, báo chí, tới tự do tôn giáo, quyền hội họp vv...

Bản phúc trình mở đầu bằng nhận xét: "Nước CHXHCN Việt Nam là quốc gia độc tài dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam."

Đánh giá chung tình hình nhân quyền 2006, báo cáo này viết:" Thành tích nhân quyền của chính phủ Việt Nam vẫn chưa đạt yêu cầu."

Đã có tiến bộ

Tuy nhiên, "các cải cách kinh tế của chính phủ và mức sống ngày càng cao đang tiếp tục giảm bớt quyền kiểm soát, cũng như sự can thiệp, của Đảng Cộng sản và của chính phủ vào cuộc sống hàng ngày."

Thành tích nhân quyền của chính phủ Việt Nam vẫn chưa đạt yêu cầu. Tuy nhiên các cải cách kinh tế của chính phủ và mức sống ngày càng cao đang tiếp tục giảm bớt quyền kiểm soát, cũng như sự can thiệp, của Đảng Cộng sản và của chính phủ vào cuộc sống hàng ngày.   Phúc trình Nhân quyền 2006 của BNG Mỹ

Phúc trình cũng nhận xét, "chính phủ Việt Nam đang tiếp tục mở rộng quan hệ với thế giới bên ngoài", dẫn tới một số thay đổi trong lĩnh vực nhân quyền. Thí dụ chính phủ đã cho thả một số tù chính trị và cải thiện điều kiện của đa số người theo đạo.

Thế nhưng, bên cạnh những chỉ dấu tích cực như không có việc giết hại hay bắt cóc vì lý do chính trị , vẫn có việc bắt giữ người vì hoạt động chính trị và đánh đập các nghi phạm.

Phúc trình nhận xét rằng tòa án các cấp đều do Đảng Cộng sản Việt Nam kiểm soát.

Bản báo cáo cũng đề cập tới nhiều trường hợp vi phạm tự do ngôn luận, báo chí, và nhiều quyền dân sự khác. Các nhà đấu tranh chính trị như Đỗ Nam Hải, Phạm Hồng Sơn, Nguyễn Đan Quế, Trần Khuê... đều bị xách nhiễu.

Về tự do tôn giáo, bản phúc trình viết:"Cho dù Hiến pháp và các nghị định chính phủ đều có quy định về quyền tự do tín ngưỡng, chính quyền vẫn hạn chế một cách đáng kể quyền tự do tôn giáo."

"Tuy nhiên trong năm qua, một số hạn chế đã được dỡ bỏ và sự tham gia vào các hoạt động tôn giáo tăng lên đáng kể."

Phản ứng của Việt Nam

Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Việt Nam ra phản ứng, nói: "Rất tiếc là báo cáo nhân quyền năm 2006 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ tiếp tục đưa ra những nhận xét không khách quan vê tình hình Việt Nam."

Phát ngôn nhân Việt Nam Lê Dũng, trong thông cáo gửi tới báo chí nước ngoài, tuyên bố: "Nhà nước Việt Nam đã và đang làm hết sức mình để bảo đảm và thực hiện quyền con người thông qua việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, thực thi các biện pháp cụ thể phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội."

Hai bên cần tăng cường các cuộc tiếp xúc, đối thoại để thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau.   Bộ Ngoại giao Việt Nam

Ông Dũng cũng nhắc lại một câu Bộ Ngoại giao Việt Nam thường xuyên đề cập khi nói về các trường hợp bắt giữ trong nước: "Ở Việt Nam, không ai bị bắt vì lý do chính kiến hoặc vì lý do tôn giáo, chỉ có những người vi phạm pháp luật và bị xử lý theo đúng các quy định của pháp luật Việt Nam."

Thông cáo của Việt Nam kết luận: "Do sự khác biệt về chế độ chính trị, trình độ phát triển, lịch sử và văn hoá, một điều tất yếu là các nước, trong đó có Việt Nam và Hoa Kỳ, có sự khác biệt về quan điểm và cách đề cập đối với nhân quyền."

"Chúng tôi cho rằng, hai bên cần tăng cường các cuộc tiếp xúc, đối thoại để thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau vì lợi ích của nhân dân hai nước".

----------------------------------------------------------

Saigon by Night
Nếu đúng như ông Lê Dũng nói là Việt Nam đang cải cách pháp luật để cải thiện nhân quyền và ở VN không ai bị bắt vì lý do chính kiến và tôn giáo thì việc đầu tiên nên làm là bỏ những luật "vu vơ" muốn dùng sao cũng được đi. Ví dụ như : " Lợi dụng dân chủ, phá họai nhà nước", tội "lưu truyền và tàng trữ tài liệu quốc cấm", "tội mê tín dị đoan". Chính những luật "khó hiểu" nhưng "dễ vận dụng" trên là lý do ở VN "không ai bị bắt vì lý do chính kiến hay tôn giáo", còn nhân quyền thì ngày càng suy kém.

aq, Hanoi
Tôi thật sự không hiểu các bạn suy nghĩ gì khi lên tiếng phê phán nền dân chủ của Việt Nam. Tôi đồng tình với các bạn ở một khía cạnh đó là Việt Nam chưa thực sự phát huy hết quyền dân chủ cho mỗi người dân.

Tuy nhiên tôi rất không tán thành khi các bạn nhìn nhận thực tế theo cái cách quá tiêu cực như vậy. Các bạn có sống tại các nước khác bao lâu rồi hay bao nhiêu nước rồi mà lại nghĩ là ở Việt Nam dân chủ không bằng các nước khác? Tôi không hiểu các bạn đưa ra những tiêu chí nào để so sánh dân chủ giữa các quốc gia (hay chỉ dựa vào những tiêu chí do ý kiến chủ quan của các bạn nghĩ ra?

Tôi không hiểu các bạn nghĩ gì khi Mỹ, một quốc gia ỷ vào sức mạnh quân sự, kinh tế để uy hiếp, áp đặt ý muốn chủ quan của những người lãnh đạo lên tất cả các nước yếu hơn Mỹ về quân sự, kinh tế hoặc có khả năng gây ảnh hưởng đến tham vọng và mưu đồ của Mỹ hướng tới thế giới?

Tôi không hiểu các bạn đang sống, làm việc như thế nào, bản thân đã từng chịu những ảnh hưởng gì của cái mà các bạn gọi là "mất dân chủ ở Việt Nam"? Tôi rất mong các bạn sẽ trả lời giúp tôi những băn khoăn trên.

Can't Stand, HCMC
Kính gởi bạn Kinhte, tôi không biết bạn có phải ở VN thật sự không hay là mạo nhận ở VN rồi bạn than phiền nhân quyền thế này thế kia và so sánh Trung Quốc 1 và 2 Đảng ra sao?

Tôi đọc mà thấy nực cười cho bạn, nếu đã là người VN bạn không yêu quý dân tộc và đất nước của mình thì thôi cớ sao bạn lại có những ý kiến tôi cho rằng quá ư thực dụng và không có chút tự hào dân tộc, tại sao bạn lại ví 83 triệu người dân VN là 83 triệu con bò? và càng không thể ví Đảng CS VN là người chăn bò.

Bạn có biết rằng đất nước VN ngày nay dược như thế này là nhờ ai không? và bạn có biết rằng mỗi năm số lượng người VN sống xa đất nước về luôn tăng hơn năm trước và số lượng bạn bè quốc tế đến VN mỗi năm mỗi tăng thâm chí có rất nhiều người nước ngoài đến làm việc và sống hẳn tại VN luôn, điều đó chứng tỏ nhân quyền ở VN rất tốt, mọi người có đủ quyền tự do để cảm thấy thoải mái khi sống ở VN,cho dù đời sống kinh tế của đại đa số người dân chưa được sung túc lắm nhưng bạn nên biết rằng VN mới chỉ thống nhất được 32 năm thôi nên có thể ví đối với một con người thì đây là thời kỳ sự nghiệp bắt đầu ổn định trong chừng ấy tuổi.

Và VN đang từng bước đi lên nên các bạn không nên so sánh một cách thiển cận rằng VN phải giống y chang như một nước giàu có nào đó về bất cứ hình thức nào, mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh.

Hoang, Ha noi
Theo tôi, trong cuộc sống không nhất thiết phải nghe xem họ nói gì về mình, người Mỹ có quan điểm của người Mỹ, chúng ta có quan điểm của chúng ta, điều quan trọng là những người lãnh đạo lấy lợi ích quốc gia và lợi ích của đa số người dân làm trọng. Về cụ thể thì ở Mỹ, ở VN hay bất cứ nơi nào khác trên thế giới bao giờ chẳng có sự không như ý, quan trọng là thái độ của đa số người dân đối với vấn đề đó như thế nào. Bản phúc trình của Mỹ chỉ có thể được xem như một kênh thông tin để chúng ta nhìn rõ mình, nhìn rõ người hơn để có những quyết định đúng đắn hơn trong suy nghĩ và hành động.

WQ, Nha Trang
Việt Nam có thể còn một vài vấn đề về nhân quyền nhưng Hoa Kỳ không đủ tư cách để nói về nhân quyền của các nước khác trong khi chính họ lại làm chưa tốt vấn đề này.

Kinhte, TP HCM
Lý luận như Truly, vậy đố bạn muối và đường, cái gì ngọt hơn? Tất nhiên là đường, phải không? Khi so sánh, bạn phải so sánh đồng đều. Điều mà bạn cần hỏi là, Trung Quốc một đảng và Trung Quốc đa đảng, thì thể chế nào có lợi cho người và quốc gia Trung Quốc hơn? Suy nghĩ như vậy thì xác đáng hơn. Tuy nhiên, chúng ta không có 2 Trung Quốc để so sánh, cho nên vấn đề nghiên cứu dân chủ thuộc phạm trù lý luận suy diễn.

Trở lại vấn đề, Trung Quốc mạnh là vì một đảng hay vì dân đông? Nếu đơn thuần độc đảng làm cho quốc gia mạnh, thì bạn cần hỏi, tại sao Đông Âu dưới chế độ một đảng Cộng Sản lại thất bại so với các nước Tây Âu? Trung Quốc mạnh là vì đông dân; từ thời nhà Nguyên, Trung Quốc đã là một cường quốc rồi, chứ không cứ gì chờ tới sự lãnh đạo của Cộng Sản Trung Quốc. Điều muốn hỏi bạn, nếu như đời sống của người Trung Quốc bằng hoặc hơn người Thái Lan, thì Trung Quốc sẽ mạnh cỡ nào. Kế đến là vấn đề của "mạnh"? Mạnh cái gì? Quân sự, kinh tế, chính trị, v.v....?

Bắc Hàn và Nam Hàn ai mạnh quân sự hơn? Nhưng mạnh quân sự hơn như Bắc Hàn, đời sống của người dân có được sung túc, thịnh vượng như Nam Hàn không?? Cuối lời, ca dao có câu "Một cây làm chẳng nên non. Ba cây chụm lại nên hòn núi cao!" Dân chủ là một thể chế quy tụ và hợp sức của số nhiều: nhiều người, nhiều ý kiến, và nhiều định kiến. Nhiều không có nghĩa mọi và mỗi ý kiến đều tốt; nhưng qua thời gian, cái xấu sẽ bị bỏ rơi. Còn ở VN, 83 triệu người và 1 tư tưởng thì có khác gì 83 triệu con bò và 1 người chủ chăn. Muốn làm người, có ý kiến riêng của mình hay muốn làm trâu bò phải đi theo tư tưởng và ý kiến của người khác?

Truly, VN
Tôi đồng ý với nhiều bạn là ở VN hiện nay nhiều vấn đề mang tính tự do tôn giáo, ngôn luận cũng như nhân quyền nói chung có nhiều mặt chưa được như một số các nước khác. Tôi nói là một số và cũng nói thêm là chỉ một mặt nào đó thôi. Theo tôi các bạn không nên chỉ biết nhìn một cách ngắn hạn mà chỉ trích này, chỉ trích nọ, hùa theo những tư tưởng bảo thủ mà làm xâm hại đến uy tín của nước ta.

Như các bạn biết về tình hình các nước trong khu vực như Thái Lan, Philipin, Indonexia...và trung quốc đấy. Theo các bạn thì nước nào sẽ có tương lai hơn,sẽ ngày các mạnh hơn? Chẳng phải bàn cãi chắc mọi người cũng phải thừa nhận chính là nước chỉ có một đảng lãnh đạo là Trung Quốc.

Tôi cũng sống trong môi trường như mọi người dân bình thường ở đất nước VN này. Tôi đã luôn phấn đấu để trưởng thành từ gia đình một nông dân thành nhân viên cho một tập đoàn hàng đầu thế giới ở VN. Tôi chẳng thấy có sự cản trở nào cả và tôi tin rằng mọi người khác cũng thế. Thế nên tôi đề nghị các bạn mỗi người hãy tự cố gắng để chính mình tốt lên, nếu ai cũng thế thì hiển nhiên nước mình sẽ giàu, mạnh lên.

Stary, Sài Gòn
Đúng là không nên bắt người Mỹ ăn thịt chó! Nhưng nếu họ muốn ăn thì sao? Thì để họ ăn. Những người Việt nào muốn có Đảng đối lập, thì phải để họ lập chứ! Mắc gì khép vào tội chống phá nhà nước, gây tổn hại an ninh quốc gia, thật nực cười! Ai nói nhân dân VN tin tưởng và đặt quyền lãnh đạo cho độc Đảng vậy? Có trưng cầu dân ý hồi nào chưa? Hay ai không đồng ý với Đảng thì bị khép vào tội phản động?

Anh Dũng, Sài Gòn
Phúc trình phản ánh đúng về tình hình nhân quyền tại Việt Nam: một nước XHCN vô nhân quyền, dưới sự cai trị của Đảng Cộng Sản Việt Nam. Một quốc gia độc đảng, chỉ có Đảng Cộng Sản, làm sao không độc tài. Nên cũng dễ hiểu vì sao ở Việt Nam có chuyện độc quyền nhiều thứ - độc quyền báo chí, độc quyền phát thanh truyền hình, độc quyền ngành điện, độc quyền ngành nước, độc quyền ngành giao thông...

Xin hỏi 'Ngài' Lê Dũng: người dân bình thường không phạm pháp muốn mở một tờ báo, một đài phát thanh, hay một công ty cấp nước,... để phục vụ đồng bào thì Nhà Nước có cho phép không?

Khánh Hưng, Washington
Nước Mỹ không chỉ hùng mạnh về kinh tế và quân sự. Mỹ còn là một quốc gia của sự can đảm và công bằng. Ai đó thuờng hay công kích Mỹ thử bình tĩnh tưởng tượng xem: Thế giới này sẽ thế nào nếu không có Mỹ? Thế giới này sẽ thế nào nếu Nga, Trung Quốc, Taliban, hay lực lượng của Bin Laden nắm trong tay sức mạnh quân sự của Mỹ … ?

Không những đối với Việt Nam, Mỹ thường xuyên chỉ trích khắt khe ngay cả với những đồng minh thân thiết như Ả Rập Saudi, Ai Cập, hay Israel. Chính phủ Bush, vốn đại diện cho các tập đoàn tư bản mà mục tiêu là lợi nhuận, chắc chắn là không muốn gây mất lòng ai. Báo cáo nhân quyền hàng năm không phải là sản phẩm của một nội các, mà là một yêu cầu tự thân của nền công lý Mỹ.

Quan niệm nhân quyền và dân quyền của Mỹ không có biên giới quốc gia, mà là một khái niệm toàn cầu.   Khánh Hưng, Washington, USA

Quan niệm nhân quyền và dân quyền của Mỹ không có biên giới quốc gia, mà là một khái niệm toàn cầu (universal). Người Mỹ, vốn là một tập hợp của những con người với khát vọng tự do từ khắp nơi trên thế giới, muốn các dân tộc khác cũng có được những quyền làm người căn bản đó.

Vì thế, hầu như tất cả chính quyền hay thành phần lãnh đạo của tất cả các chế độ đôc tài, chuyên chế, toàn trị trên thề giới này đều sợ Mỹ, nhưng cũng luôn luôn tuyên truyền chống Mỹ, và tìm cách khống chế nhân dân tiếp cận với văn hoá và ý thức dân chủ của Mỹ.

Hãy nhìn vào thực tế lịch sử của thế giới để thấy có quốc gia nào theo Mỹ mà mất chủ quyền hay độc lập không? Không nói đâu xa, nhìn xung quanh Việt Nam chúng ta, Đài Loan, Nhật Bản, Singapore, Malaysia … có ai mất chủ quyền hay lệ thuộc Mỹ không?

Cuối cùng, xin có lời trần tình, ở đây không có “Việt Kiều” nào cả. Nguời viết ý trên vốn lớn lên và được đào tạo hoàn toàn dưới mái trường “xã hội chủ nghĩa”, tốt nghiệp đại học, và đã làm việc gần 10 năm trong một cơ quan nội chính cấp thành phố. Năm 2001, đi Mỹ theo một chương trình học bổng, và hiện ở lại Mỹ để tiếp tục chương trình cao học.

Minh, Melbourne, Australia
Một bên ra sức cáo buộc. Bên kia kiên quyết bác bỏ. Y như rằng ai nói động đến là giãy nảy lên phản ứng. Như đỉa phải vôi. Cũng là ngần ấy câu, ngần ấy chữ. Vẫn một giọng văn đều đều. Vẫn một người có khuôn mặt vô cảm đọc. Nghe câu đầu là đoán được câu tiếp theo và câu cuối. Chẳng phải mất công soạn thảo. Cứ lôi văn bản cũ ra sửa ngày tháng là xong.

Đã đành là có những khác biệt, song những giá trị cơ bản của con người trong xã hội nào và giai đoạn lịch sử nào cũng phải được tôn trọng, trong đó có quyền sống, quyền tự do (bao gồm tự do báo chí, tự do ngôn luận) và quyền mưu cầu hạnh phúc. Không thể lấy sự khác biệt như Bộ Ngoại Giao Việt Nam tuyên bố để biện minh và che đậy thành tích kém cỏi về quyền con người và tự do, dân chủ.

Phản ánh sự thật, nói lên những nguyện vọng chính đáng của cá nhân, với tinh thần xây dựng, cũng bị cấm. Các cụ đã dạy: "Trung ngôn thì nghịch nhĩ, sự thật thì mất lòng" chẳng sai bao giờ. Hoa Kỳ là siêu cường thế giới. Là ông lớn nên họ có quyền phán xét. Chẳng có gì là lạ khi những nước bị Hoa Kỳ chỉ trích về nhân quyền đa phần là những nước chậm tiến về giáo dục, kém phát triển về kinh tế.

Cũng vì dân trí chưa cao, đời sống khó khăn, phải nhọc nhằn vất vả mưu sinh và một số lý do khác nên người dân ở Việt Nam này chưa nhận thức được đầy đủ cũng như chưa quan tâm đến đúng mức đến những quyền lợi mà họ với tư cách là công dân của một nước "độc lập - tự do - hạnh phúc" đáng được hưởng. Nhà cầm quyền nới lỏng chút nào thì dân dễ thở thêm chút ấy.

Sang, TP Hồ Chí Minh
Mỗi nước, mỗi khu vực đều có hoàn cảnh kinh tế và xã hội riêng không giống nhau. Nên theo tôi không nên áp đặt tiêu chuẩn về nhân quyền ở nước này cho nước khác. Cũng như không thể bắt người Hồi giáo ăn thịt lợn giống như người Trung Quốc, bắt người Mỹ, người châu Âu ăn thịt chó giống người Việt Nam hay Hàn Quốc, ....

PTN
Với bản báo cáo này thì diễn đàn của BBC tiếng Việt sẽ sôi động lên, đặc biệt là những ý kiến phản kháng với những ý đại khái như chuyện nội bộ của Việt Nam; mỗi nước có cách nhìn nhân quyền khác nhau; Hoa Kỳ cũng vi phạm nhân quyền mà lại nói nước khác..v.v.. và ..v.v.. Nói chung là tuy mở cửa nhưng chỉ là kinh tế thôi.

Mọi thứ khác thì chỉ cởi mở khi không thể có lựa chọn nào khác. Tóm lại là có quá nhiều tổ chức và quốc gia trên thế giới nhìn nhận sai về nhân quyền ở Việt Nam!!! Mong rằng các tổ chức và quốc gia này tìm hiểu nhiều thêm về Việt Nam (nhưng khổ nổi có tổ chức ở Na-uy muốn vào Việt Nam để tìm hiểu thì bị cấm). Kết luận là các tổ chức này nên tin tưởng vào các báo cáo của Việt Nam tuyên bố là đủ rồi, không cần tốn công, tốn của vào Việt Nam tìm hiểu thêm làm gì cho mệt. Đảng Cộng Sản Việt Nam không có nói sai sự thật bao giờ, vì thế mới được nhân dân Việt Nam tín nhiệm giao cho nhiệm vụ độc quyền trong lãnh đạo đất nuớc.

Phuong Truong
Nhân quyền? Lại trò hề cũ của Hoa Kỳ rồi, Nước Mỹ luôn lấy cớ Nhân Quỵền để chen vào chuyện nhà người khác.

Thử hỏi Chính Phủ Mỹ đem cái tiêu chuẩn Tự do sang cho IRAQ,... là như thế à. Là người Việt Nam tôi tự hào về đất nước mình, mặc dù nước ta còn có nhiều hạn chế, yếu kém. Nhưng ta tin rằng bằng sức mạnh và tự hào dân tộc, người Việt dù ở đâu cũng hướng về tổ quốc và góp ý cho Lãnh đạo nước nhà lèo lái tốt hơn.

Lê Quang Huy, Hồ Chí Minh
Lập luận của Đảng CSVN cho rằng "Do sự khác biệt về chế độ chính trị, trình độ phát triển, lịch sử và văn hoá, một điều tất yếu là các nước, trong đó có Việt Nam và Hoa Kỳ, có sự khác biệt về quan điểm và cách đề cập đối với nhân quyền." là ngụy biện. Dù ở đâu, dưới chế độ chính trị nào thì con người cũng là những thực thể của xã hội như nhau nên phải được hưởng những quyền lợi như nhau. Chính luận điệu ngụy biện về sự khác biệt văn hóa - xã hội này đã mở đường cho những sự đàn áp, bóp nghẹt tự do dân chủ. Chúng ta hãy thử nhìn xem người dân Hàn quốc và người dân Bắc Triều Tiên xem. Họ là đồng văn đồng chủng đấy, nhưng sao cuộc sống lại hoàn toàn khác nhau. Có lẽ vì những sự "khác biệt" nêu ra trên đây mà ở các nước tự do, người dân có quyền lên tiếng và biểu tình khi tổng thống của họ làm sai, còn ở những nước cộng sản thì những kẻ lãnh đạo phải là những "ông Phật sống" để mọi người tung hô sùng bái và dựng tượng khắp nơi ???

Mai Ninh, Việt Nam
Đảng ta đã phản ứng rất kịp thời. Đáng khen. Đó là nhờ đảng ta đã cài đặt một phần mềm trong bộ mày phản ứng, khi chạm đến hai chữ "nhân quyền" ông Lê Dũng tức thời nhảy ra thi hành tức khắc nhiệm vụ robot của mình "cực lực bác bỏ luận điệu vu cáo...". Thật đáng khen. Cần chỉ thị cho báo chí không được vô tình hay cố ý "phản thùng" đảng ta. Ví dụ các báo cứ sưng sưng nói về sự bất cập của luật bầu cử, cứ công khai chỉ thị của bộ chính trị về cấm báo chí tư nhân, khiếu kiện đông người...

Người Việt, Sài Gòn
Những gi đã & đang diễn ra tại Việt Nam, cho thấy nhận xét của Hoa Kỳ về tình hình nhân quyền tại Việt nam là hoàn toàn chính xác, không có gì để tranh luận.

Tuy nhiên cũng nên nhìn lại động cơ của Hoa Kỳ cho việc nhận xét thường niên này. Việt Nam sẽ không xảy ra nội chiến, huynh đệ tương tàn, hàng triệu sinh linh hai miền Nam - Bắc đã nằm xuống trong nỗi oan ức, nếu có sự can thiệp văn minh - nhân tính của các cường quốc trên thế giới. Việt Nam, chỉ là quân bài trong mối quan hệ "nhạy cảm" giữa Hoa Kỳ - Trung Quốc. Xin muợn lời của cố Tổng thống VNCH Nguyễn Văn Thiệu và viết lại: "Đừng nghe những gì Hoa Kỳ nói, hãy nhìn những gì Hoa Kỳ làm".