Uzbekistan: 'Giàu tài nguyên, thiếu tự do'

Năm 1991, Uzbekistan trở thành quốc gia độc lập sau hơn một thế kỷ dưới sự cai trị của người Nga - trước là một phần Đế chế Nga, và sau này là một phần Liên Xô.

U23 Việt Nam giành ngôi Á quân châu Á - phân tích, bình luận

Con gái cựu lãnh đạo Uzbekistan bị 'giam giữ'

Chuyển giao quyền lực ở Uzbekistan

Khi Tổng thống phong cho vợ làm phó

Ở trên con đường tơ lụa cổ xưa giữa Á và Âu, các thành phố tuyệt đẹp Bukhara và Samarkland từng là những trung tâm văn hóa, thương mại.

Uzbekistan là quốc gia đông dân nhất ở Trung Á (32 triệu) và cũng có quân đội lớn nhất.

Tổng thống Islam Karimov, nắm quyền từ thời Liên Xô, đã dẫn dắt nước này kể từ ngày độc lập năm 1991 cho tới khi qua đời năm 2016.

Hệ thống chính trị Uzbekistan dưới thời Karimov hoàn toàn nằm trong tay ông này, và hồ sơ nhân quyền Uzbekistan bị chỉ trích mạnh mẽ.

Dưới thời Karimov, nước này không có đối lập chính trị hợp pháp, truyền thông bị kiểm soát.

Một báo cáo LHQ từng mô tả việc tra tấn mang tính "hệ thống".

Uzbekistan giàu tài nguyên như dầu, khí và vàng.

Tuy nhiên, nghèo đói và thất nghiệp lan rộng.

'Nhiều người Nga còn lưu luyến Liên Xô'

Vị tướng đánh bại Hitler

Một số vụ thanh trừng khét tiếng lịch sử

Sau khi Mỹ bị tấn công ngày 11/9/2001, Uzbekistan được lòng Washington vì cho phép lính Mỹ đóng tại đây, để tiến vào Afghanistan.

Các nhóm nhân quyền cáo buộc cộng đồng quốc tế bỏ qua các vụ vi phạm nhân quyền.

Tháng Năm 2005, quân đội tại thành phố Andijan nổ súng vào người biểu tình. Các nhân chứng nói xảy ra "tắm máu", trong khi chính quyền nói số người chết không quá 190.

Sau khi bị chỉ trích vì vụ này, Uzbekistan đuổi quân Mỹ khỏi căn cứ và tiến gần hơn đến Nga.

Từ 2008, quan hệ với Tây phương lại cải thiện, do vị trí chiến lược của Uzbekistan cho hoạt động chống Taliban ở Afghanistan.

Năm 2009, EU gỡ bỏ cấm vận vũ khí.

Sau khi Karimov qua đời tháng Chín năm 2016, Shavkat Mirziyoyev thắng cử tổng thống tháng 12 năm đó.

Ông Mirziyoyev đã là thủ tướng từ 2003.

Uzbekistan là một thị trường truyền thông lớn ở Trung Á, với tivi là phổ biến nhất.

Hầu hết cơ quan truyền thông có liên hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với nhà nước, theo Freedom House.

Tổ chức Reporters Without Borders xếp nước này thứ hạng 169 về tự do báo chí năm 2017.