Tứ Xuyên vẫn chấn thương sau 5 năm
Chủ Nhật ngày 12/5/2013 đánh dấu 5 năm xảy ra động đất Tứ Xuyên, một trong những trận địa chấn lớn nhất trong lịch sử thế giới thời hiện đại nếu xét về thiệt hại kinh tế-xã hội.
Nếu tính về năng lượng phát ra, trận động đất 7.9 độ ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc ngày 12 tháng Năm 2008 không đến mức kỷ lục.
Nhưng sức tàn phá của nó và số lượng người dân bị ảnh hưởng chắc chắn khiến nó trở thành sự kiện đáng nhớ, theo lời James Daniell từ trang mạng Earthquake Report (Báo cáo về Động đất).
Ảnh hưởng của động đất Tứ Xuyên không chỉ được cảm nhận qua số thương vong, thiệt hại kinh tế mà còn cả số lượng khổng lồ người dân chịu ảnh hưởng.
Hôm ấy là giữa trưa, học sinh và sinh viên đang ở trường, nhân viên công sở xong bữa trưa để quay lại chỗ làm. Một ngày làm việc ở Tứ Xuyên đang vào giờ cao điểm.
80 cây số ngoài thủ phủ Thành Đô 7.6 triệu dân, đoạn đứt gãy, 19 cây số bên dưới lòng đất, bắt đầu dịch chuyển. Vết đứt gãy này chạy dọc gần 240 cây số.
Người dân Tứ Xuyên và các tỉnh lân cận không thể ngờ chỉ hai phút chấn động sẽ có sức tàn phá khủng khiếp thế nào.
Cơ sở hạ tầng yếu kém
Những ngôi nhà làm từ gạch bùn, và thậm chí những tòa nhà xi măng gần điểm đứt gãy, không thể chịu nổi, nhiều tòa nhà sụp đổ.
Các trường học cũng không được xây dựng để chống đỡ cơn địa chấn lớn. Nhiều phòng họp đổ sập, làm chết hàng ngàn trẻ em.
Lần đầu tiên trong lịch sử Trung Quốc hiện đại, Trung Quốc phải yêu cầu trợ giúp quốc tế trước cảnh đổ nát và nhu cầu cứu nạn khổng lồ.
Trong mấy năm qua, người ta đã chứng kiến nhiều trận động đất khủng khiếp – L’Aquila 2009, Haiti và Chile 2010, Nhật Bản và New Zealand 2011. Vậy vì sao chúng ta phải nhớ Tứ Xuyên và vì sao nó quan trọng như vậy.
Các đồ họa dưới đây kể lại câu chuyện qua những con số cụ thể.
Thiệt hại kinh tế
Vô gia cư
Thương vong
Rủi ro
Đại địa chấn Tứ Xuyên, xét về thiệt hại kinh tế, đứng thứ hai trong lịch sử, gần bằng trận động đất Tohoku ở Nhật Bản.
Nó cao hơn khá nhiều so với động đất Kobe và Northridge khi ta tính giá cả hàng hóa ở Trung Quốc và các nước khác.
Trận động đất này đông người rơi vào cảnh vô gia cư nhiều nhất trong lịch sử. Ít nhất 4,8 triệu người trong cảnh màn trời chiếu đất.
Hơn 5 triệu phòng (tương đương khoảng 1.5 triệu căn nhà) bị phá hủy, và hơn 21 triệu phòng (6 triệu ngôi nhà) bị hư hại. Nó còn nhiều hơn toàn bộ số lượng nhà ở tại Australia!
Nhà cửa bị phá hủy cũng góp vào số lượng thương vong cao (xếp thứ bảy) trong vòng 100 năm qua. 87,000 người chết và mất tích cùng hơn 370,000 người bị thương để lại ảnh hưởng lâu dài đến các gia đình tại đây.
Bài học
Các buổi lễ tưởng niệm sắp được tổ chức cho sự kiện tàn khốc này.
Nó không chỉ nhắc nhở ta nhớ những người đã bỏ mạng mà còn nhắc rằng chất lượng xây dựng có thể giúp cứu người và tiền của.
Trong trận động đất mới đây ở Nhã An, Tứ Xuyên hôm 20/4, báo chí nói các tòa nhà được xây từ trận động đất 2008 không bị sụp.
Nhiều tòa nhà chịu mức độ chấn động tương tự như sự kiện 2008 ít bị hư hại hơn.
Điều này dường như chứng tỏ chính phủ và người dân Trung Quốc đang nỗ lực giảm bớt số thương vong nếu xảy ra động đất trong tương lai nhờ quy định và thực hiện tốt hơn về xây dựng.
Theo Liên Hiệp Quốc, châu Á là khu vực dễ bị đe dọa vì thiên tai nhất.
Trong thập niên vừa qua, đa số người chết vì thiên tại ở đây là do động đất (68%), trong khi thiệt hại kinh tế chủ yếu cũng vì động đất.
Vụ sập nhà máy mới đây ở Bangladesh dù không xảy ra động đất nhắc ta nhớ sự mong manh của nhà ở tại châu Á.
Khi chúng ta tưởng nhớ những người để mất cuộc sống nhân dịp kỷ niệm 5 năm, hãy để ký ức thúc giục ta cải thiện quy chuẩn xây dựng và hướng tới một thế giới an toàn hơn nhờ quy định xây dựng đối phó động đất và giảm tham nhũng.
Tác giả James Daniell đang học chương trình tiến sĩ về Đánh giá thiệt hại động đất ở Viện Công nghệ Karlsruhe, Đức và là một trong số biên tập viên trang mạng Earthquake Report.
