Vua Abdullah: ‘Sẽ đáp trả IS khốc liệt’

Vua Abdullah II của Jordan đã hứa sẽ tấn công Nhà nước Hồi giáo (IS) mạnh tay và nói rằng cái chết của viên phi công trong tay nhóm Hồi giáo cực đoan này sẽ không uổng phí.

Ông đưa ra những bình luận này khi chủ trì một cuộc họp giải quyết khủng hoảng với các quan chức an ninh.

Ông đã rút ngắn chuyến thăm Mỹ sau khi IS tung lên mạng một đoạn băng cho thấy phi công Moaz al-Kasasbeh bị thiêu sống.

Jordan đã hành quyết hai tù nhân, trong đó có người phụ nữ đánh bom liều chết bất thành Sajida al-Rishawi mà IS đòi thả tự do, để đáp trả.

Jordan đã cố gắng tìm cách giải cứu cho Trung úy Kasasbeh bằng cách trao đổi Rishawi nhưng IS được cho là đã hành quyết viên phi công này một tháng trước đó.

Kích động người dân Jordan?

Phóng viên BBC Paul Adams ở thủ đô Amman cho biết việc trao đổi tù nhân dường như là chiến thuật của IS nhằm kéo căng Chính phủ Jordan và gây nghi ngờ nơi người dân Jordan về vai trò của đất nước họ trong liên minh chống IS do Mỹ dẫn đầu.

Vua Abdullah II đã được đám đông hàng ngàn người chào đón ở sân bay khi từ Mỹ về nước. Nhiều người mang theo ảnh Quốc vương và quốc kỳ để bày tỏ sự ủng hộ.

Sau khi gặp gỡ các quan chức an ninh hàng đầu, ông ra thông cáo được hãng tin AFP dẫn lại như sau: “Máu của liệt sỹ Moaz al-Kasasbeh sẽ không đổ một cách vô ích và sự đáp trả của Jordan và quân đội sau những gì đã xảy ra đối với đứa con yêu dấu của chúng tôi sẽ rất khốc liệt.”

Trong khi đó, ông Mohamed al-Momani, phát ngôn nhân chính phủ, cho biết các nước thành viên tham gia liên minh chống IS cần phối hợp nỗ lực để ‘làm suy yếu và cuối cùng là kết liễu IS’.

“Bọn quỷ này có thể và phải bị đánh bại,” ông nói và cho biết Jordan ‘quyết tâm hơn bao giờ hết trong cuộc chiến chống lại IS.

Ông Safi al-Kasasbeh, cha của viên phi công, đã kêu gọi Chính phủ Jordan hãy ‘làm nhiều hơn là chỉ hành quyết tù nhân’.

“Tôi kêu gọi hãy tiêu diệt IS hoàn toàn,” ông nói với các phóng viên hôm 4/2.

‘Đạo Hồi không cho phép’

Một nguồn tin chính thức của Ả Rập Saudi được hãng thông tấn SPA của nước này dẫn lời mô tả vụ thiêu sống phi công là ‘hành động man rợ, hèn hạ mà giáo lý của đạo Hồi khoan dung không cho phép... và không thể nào xảy ra trừ phi là do những kẻ thù tàn ác nhất của Hồi giáo làm’.

Ông Nabil al-Arabi, tổng thư ký Liên đoàn Ả Rập nói vụ sát hại là ‘tàn bạo’ và ‘không thể tin được’ và rằng IS là ‘một mối đe dọa cần phải ngăn chặn’.

Giáo sỹ Ahmed al-Tayeb ở Đại học al-Azhar của Ai Cập, một trong những giáo sỹ hàng đầu của Hồi giáo dòng Sunni, đã lên án vụ thiêu sống và nói rằng việc này vi phạm điều cấm của đạo Hồi.

Vua Abdullah và Tổng thống Hoa Kỳ bo đã tái khẳng định quyết tâm phá hủy IS tại cuộc gặp song phương ở Nhà Trắng.

Trung úy Kasasbeh là quân nhân đầu tiên trong liên minh chống IS bị nhóm này sát hại.

Jordan là một trong bốn nước Ả Rập tham gia vào các cuộc không kích IS ở Syria. Các nước còn lại là Ả Rập Saudi, Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) và Qatar.

Liên quân bất lực?

Các quan chức Mỹ nói với BBC hôm 4/2 rằng UAE đã tạm ngưng vai trò của họ trong các cuộc không kích sau khi Kasasbeh bị bắt hồi tháng 12.

Tờ New York Times dẫn lời các quan chức cho biết UAE muốn Lầu Năm Góc cải thiện năng lực tìm kiếm cứu nạn trước khi họ nối lại chiến dịch ném bom.

Frank Gardner, phóng viên an ninh của BBC, phân tích:

“Bên cạnh sự kinh hoàng của đoạn băng hành quyết con tin mới nhất của IS còn nổi lên một vấn đề khác: sự bất lực hoàn toàn của Mỹ và đồng minh trong việc giải cứu các con tin từ tay IS.

Bất chấp các cơ quan thu thập thông tin tình báo trị giá hàng tỷ đô la Mỹ, các vệ tinh trong không gian và các đội tinh nhuệ được huấn luyện đặc biệt, Washington vẫn không thể tiến hành chiến dịch giải cứu con tin thành công trong lãnh thổ IS.

Do đó đoạn băng này không chỉ là lời cảnh báo đối với các phi công tham gia vào các cuộc không kích do Mỹ đứng đầu mà nó còn là sự chế nhạo có tính toán đối với sự bất lực của liên quân trong việc ngăn chặn IS sát hại các con tin một cách chậm rãi giữa ban ngày vào lúc nào IS muốn.

Ai cũng biết căn cứ của IS ở Raqqa ở miền bắc Syria và ai cũng biết có những con tin khác vẫn nằm trong tay IS.”