Hạm đội Hắc hải của Nga đang làm một số nước như Ukraina lo ngại

Một nguồn tin quốc phòng của Nga nói có khả năng nước này đặt lại căn cứ quân sự tại Cuba 'ngay trước mũi' Hoa Kỳ.

Thượng tướng Leonid Ivashov, chủ tịch Học viện Địa Chính trị, được báo Nga trích lời nói nếu việc khôi phục hiện diện quân sự của Nga tại Cuba sẽ là phản ứng của Moscow trước các áp lực chính trị và quốc phòng của Mỹ.

Các động thái quân sự của Nga chắc chắn sẽ gây chú ý, nhất là trong bối cảnh xung đột gia tăng ở miền nam Ossetia hiện nay.

Tướng Ivashov được hãng thông tấn Nga RIA Novosti trích lời nói: "Không có nghi ngờ gì là phương Tây đang thiết lập một vùng đệm xung quanh nước Nga, bao gồm các nước Trung Âu, các nước vùng Baltic, Ukraina và khu vực Kavkaz".

"Nga có thể phản ứng bằng cách mở rộng hiện diện quân sự của mình ở nước ngoài, đặc biệt là Cuba."

Ông Nikolay Patrushev, chủ tịch Ủy ban An ninh Nhà nước Nga, người từng giữ chức giám đốc Cơ quan An ninh Liên bang, vừa đi thăm Cuba trong hai ngày 30 và 31tháng Bảy.

Trong chuyến thăm, ông có tiếp xúc và hội đàm với các bộ trưởng quốc phòng và nội vụ của nước chủ nhà.

'Hiện diện quân sự'

Theo Tướng Ivashov, chuyến thăm này có thể để bàn về hiện diện quân sự của Nga tại Cuba.

Ông nói: "Cuba có nhiều vịnh để tàu chiến của Nga có thể neo đậu, và một hệ thống sân bay để máy bay ném bom có thể hạ cánh".

"Nếu chính phủ Cuba cho phép, và nếu Nga có cam kết chính trị, chúng ta có thể nối lại hoạt động của trung tâm liên lạc tại Lourdes. Chúng ta chỉ cần chuyển tới đó trang thiết bị viễn thông là xong."

Phương Tây đang thiết lập một vùng đệm xung quanh Nga, bao gồm các nước Trung Âu, các nước vùng Baltic, Ukraina và khu vực Kavkaz. Nga có thể phản ứng bằng cách mở rộng hiện diện quân sự của mình ở nước ngoài, đặc biệt là Cuba.   Tướng Leonid Ivashov

Tướng Ivashov cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối tân hóa cơ sở hậu cần của hải quân Nga hiện đang đặt tại cảng Tartus của Syria và không loại trừ khả năng Nga sẽ nối lại đàm phán với chính phủ Việt Nam về việc cho tàu chiến Nga sử dụng cảng Cam Ranh.

Ông Ivashov từng giữ chức giám đốc Tổng cục Quan hệ Quốc tế thuộc bộ Quốc phòng Nga trong thời gian 1996 - 2001.

Cho tới năm 2002 Nga có một trung tâm tiếp nhận tín hiệu thông tin tại Cuba với tên gọi chính thức là "Trung tâm liên lạc điện tử Nga tại Lourdes". Nhiệm vụ của trung tâm này là thu nhận và phân tích tín hiệu từ các vệ tinh liên lạc, cáp điện quang của Hoa Kỳ, cũng như thông tin từ trung tâm NASA đặt tại Florida.

Ngày 17/10/2001 bộ Quốc phòng Nga đã quyết định trong một cuộc họp kín về việc đóng cửa trung tâm tình báo ở Lourdes. Một số nguồn tin cho rằng một trong các nguyên nhân chính là do tiền thuê địa điểm Cuba đòi quá lớn, tới 200 triệu đôla.

Cảnh Cam Ranh

Hải đội tại Cam Ranh, căn cứ quân sự lớn nhất của hải quân Nga tại nước ngoài, được rút đi năm 2002.

Website Newsru.com của Nga nói theo thỏa thuận giữa Moscow và Hà Nội ký năm 1981 (được gia hạn tới 2004), hải đội này thuê hai cầu cảng lớn cho tàu và tàu ngầm, cùng khoảng 30 nhà xưởng có đủ máy móc, cùng một đường băng mà nhiều loại phi cơ đều có thể sử dụng.

Cảng Cam Ranh được cho là từng đóng vai trò quan trọng trong các kế hoạch của hải quân Nga, và là hải cảng duy nhất cho phép sự hiện diện của tàu chiến Nga trong khu vực Ấn Độ dương và Vịnh Ba Tư.

	Tàu chiến của Nga đã rút khỏi cảng Cam Ranh từ năm 2002

Newsru.com nói giá tiền thuê địa điểm Nga phải trả là 300 triệu đôla/năm.

Tuy nhiên, cho tới nay chính phủ VN nhiều lần nói rõ cảng Cam Ranh sẽ chỉ được sử dụng với mục đích dân sự.

Ngoài ra, một căn cứ hậu cần hải quân của Nga vẫn đang hoạt động tại cảng Tartus của Syria. Tại đây, Nga có một tàu thợ thuộc hạm đội Hắc Hải, chuyên dùng để sửa chữa tàu chiến của Nga.

Các thông tin về các động thái quân sự, nhất là việc có thể triển khai máy bay thả bom của Nga ở Cuba đã gây ra nhiều đồn đoán, dù chưa được chứng thực.

Ném bom

Một bản tin đăng trên nhật báo Izvestya của Nga hồi giữa tháng Bảy đã gây chú ý lớn. Bài báo này trích nguồn là quan chức cao cấp của bộ phận chính sách tầm xa thuộc Không quân Nga nói có thể Nga sẽ mở căn cứ quân sự để triển khai máy bay ném bom chiến lược tại Cuba.

Báo chí Nga thậm chí còn tung tin là các máy bay chở hỏa tiễn Tu-160 và Tu-95MS đã từng cất cánh và hạ cánh tại Cuba. Đồng thời Nga cũng thăm dò các cơ sở mới tại Mỹ Latin và châu Phi.

Bộ Quốc phòng Nga đã bác bỏ các tin đăng báo trên và gọi đó là 'tin vịt'. Tuyên bố của bộ này đã khiến Hoa Kỳ thở phào nhẹ nhõm.

Cựu chủ tịch Cuba Fidel Castro cũng đề cập tới các đồn đoán này trong một bài báo của mình. Tuy nhiên ông không đưa ra xác nhận gì mà chỉ nói đây là tin đồn tung ra từ phía Nga.

Thế nhưng dư luận báo chí vẫn không thôi bàn tán về liên hệ với Cuba, nhất là khi hai quan chức thuộc hàng cao cấp nhất là chủ tịch Ủy ban An ninh Nikolay Patrushev và Phó Thủ tướng Igor Sechin mới đây đều vừa có chuyến thăm Cuba.

Tất nhiên nội dung các chuyến đi đều được nói chung chung là để 'tăng cường quan hệ song phương và trao đổi quan điểm giữa hai bên về tình hình quốc tế hiện nay".