Nga-Ukraine: Kinh tế Đông Nam Á cảm nhận khó khăn từ cuộc chiến

Jia Ruiying chuyển tới Singapore cách đây hơn hai năm để thành lập doanh nghiệp. Sau đó thì đại dịch Covid ập đến.

Giờ đây - với vai trò là chủ sở hữu của siêu thị Nga duy nhất ở Singapore - cô đang phải đối mặt với một loạt thách thức khác.

Siêu thị Nga, nơi có nhiều loại thực phẩm và đồ uống từ khắp Đông Âu, đã không có một lô hàng nào kể từ 4 ngày trước khi Nga tiến hành cuộc tấn công vào Ukraine hôm 24/2.

"Các sản phẩm của chúng tôi từ các nhà cung cấp Ukraine có thể sẽ phải ngưng," cô Jia nói. Nó xảy ra vào thời điểm nhiều người Đông Âu sống ở nước ngoài đang tìm kiếm một chút thoải mái trong bối cảnh tình hình khó khăn ở quê nhà.

"Khi chiến tranh bắt đầu, nhiều người Ukraine, Nga và Belarus hoảng sợ và đến cửa hàng của tôi, lo lắng không thể mua được thực phẩm họ muốn cho gia đình ở đây," cô nói. "Do đó, họ mua nhiều những sản phẩm này từ cửa hàng và dự trữ ở nhà."

Việt Nam: Vật giá leo thang, lo ngại tác động tiêu cực

Chiến tranh ở Ukraine: Du lịch VN ảnh hưởng gì?

Hà Nội: Ca nhiễm Covid liên tiếp đạt đỉnh, kéo theo giá cả leo thang

Do cuộc xung đột, cô đang lên kế hoạch đa dạng hóa chuỗi cung ứng của mình "tới nhiều nơi ở Đông Âu để tránh bất kỳ sự chậm trễ nào trong vận chuyển hàng hóa do chiến tranh Nga-Ukraine".

Trên hết, quyết định của các đồng minh phương Tây loại một số ngân hàng của Nga khỏi hệ thống thanh toán quốc tế Swift đang khiến cả cô và khách hàng của mình gặp khó khăn khi thanh toán hóa đơn.

'Một số khách hàng đang gặp khó khăn khi rút tiền từ ngân hàng của họ do các lệnh trừng phạt," cô Jia nói. "Sau các lệnh trừng phạt của phương Tây đối với giao dịch Swift ở Nga, chúng tôi gặp khó khăn trong giao dịch."

Phục hồi

Giống như các nhà điều hành kinh doanh khác ở Đông Nam Á, cô Jia đã hy vọng có cơ hội phục hồi sau sự sụp đổ kinh tế do Covid.

Trước đại dịch, các doanh nghiệp đã mở rộng hoạt động trong khu vực. Các công ty như thương hiệu đồ thể thao Nike, Adidas và Puma đã chuyển hoạt động sản xuất từ Trung Quốc sang Đông Nam Á để giúp cắt giảm chi phí sản xuất.

Căng thẳng địa chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc cũng thúc đẩy sự dịch chuyển và trong năm 2019 đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Đông Nam Á đạt kỷ lục 182 tỷ USD theo Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).

"Ngày càng nhiều công ty chuyển hoạt động sản xuất sang những nơi có chi phí thấp hơn như Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan và Việt Nam," theo công ty kế toán KPMG.

Đông Nam Á mua phần lớn dầu thô từ Trung Đông và các khu vực của châu Phi và do đó, có lẽ ít bị tổn thương hơn các quốc gia khác bị ảnh hưởng trực tiếp bởi các lệnh trừng phạt lên dầu mỏ của Nga.

Nhưng giá dầu tăng đột biến dẫn tới giá xăng tăng mạnh.

"Không quan trọng liệu Nga có áp đặt lệnh cấm vận xuất khẩu đối với bạn hay không," Vandana Hari, chuyên gia năng lượng toàn cầu và là người sáng lập Vanda Insights, nói.

"Bất kỳ loại dầu thô nào bạn đang mua từ thị trường quốc tế, bạn đang phải trả mức giá cao nhất trong vòng 10 năm cho loại dầu thô đó. Tất cả quốc gia đang bị ảnh hưởng."

Justin Quek, nhân viên bất động sản cảm nhận rõ tác động từ giá xăng. Anh lái xe 80 km mỗi ngày để đưa khách hàng đi vòng quanh Singapore.

"Về cơ bản, chiếc xe giống như văn phòng di động của tôi," anh nói. Anh Quek hiện đang phải trả thêm 30 đô la Singapore cho mỗi lần bơm đầy xăng xe cứ sau bốn đến năm ngày và chi phí nhiên liệu chiếm từ 20-25% ngân sách hàng tháng của anh.

Do đó, anh ấy đang cân nhắc các lựa chọn tiết kiệm nhiên liệu hơn như xe điện mặc dù đó là một lựa chọn tốn kém.

Hiện tại, chi phí xăng cao là một phần của hoạt động kinh doanh.

Nhưng đó là một thời khắc tế nhị đối với các quốc gia Đông Nam Á và công dân của họ, cô Hari nói.

"Đại đa số các quốc gia ở đây là các nền kinh tế mới nổi. Các gia đình có thu nhập trung bình và thu nhập thấp hơn chiếm một tỷ lệ lớn trong dân số."

"Đây là những người bị ảnh hưởng lớn bởi chi phí tăng."