Ấn Độ: Làn sóng phản kháng sau vụ hai phụ nữ bị lôi đi khỏa thân trên đường phố tại Manipur
- Tác giả, Divya Arya
- Vai trò, BBC World Service, Manipur
Một video cho thấy hai phụ nữ bị áp giải đi trên đường phố trong tình trạng khỏa thân tại bang Manipur, đông bắc Ấn Độ đã gây phẫn nộ trong dư luận, từ đó tiếp thêm động lực cho những người còn sống sót sau nạn bạo lực tình dục dám lên tiếng vì công lý.
Cảnh báo: Bài viết có những chi tiết có thể khiến một số độc giả cảm thấy khó chịu.
Trong hơn hai tháng qua, Mary (không phải tên thật của bà), một phụ nữ người dân tộc Kuki, không thể nào can đảm đi tới đồn cảnh sát.
Người con gái 18 tuổi của bà đã bị bắt cóc đưa ra khỏi nhà, bị hãm hiếp tập thể trong đêm và bị đánh đập trầm trọng ngay trước cửa nhà.
"Những tên tấn công đe dọa chúng sẽ giết con gái tôi nếu con bé trình báo chuyện đó," Mary nói với tôi khi chúng tôi gặp bên ngoài một trại trợ giúp nơi họ đã sống kể từ khi xảy ra các cuộc xung đột sắc tộc giữa cộng đồng người Meitei và Kuki ở bang Manipur hồi tháng Năm, khiến hơn 130 người thiệt mạng.
Sau đó thì đã có sự thay đổi.
Một video trên mạng xã hội cho thấy hai người phụ nữ người Kuki bị một đám đông lôi đi trên đường phố hồi tuần rồi.
Đã xuất hiện làn sóng giận dữ và lên án mạnh mẽ liên quan đến vụ việc, khiến sáu người đàn ông bị bắt giữ.
Chuyện này đã khiến bà Mary đi trình báo cảnh sát.
"Tôi nghĩ nếu tôi không làm chuyện này vào khi này, tôi sẽ không còn cơ hội nào khác nữa." bà nói. "Tôi sẽ luôn hối tiếc nếu tôi không cố gắng khiến những kẻ tấn công con tôi phải bị trừng trị."
Mary nói con gái của bà nói về chuyện tự sát, nhưng bà đã trấn an con mình là sẽ làm được điều gì đó cho con.
Cô Chiin Sianching, 19 tuổi lo sợ cô có thể đã gặp một số phận tương tự. Cô và người bạn của mình đã bị nhắm tới vì là người dân tộc Kuki, cô cho biết. Hai người đã bị tấn công trong một nhà trọ khi họ đang đi học điều dưỡng tại bang Imphal.
"Đám côn đồ gõ cửa phòng chúng tôi, la lớn rằng những người đàn ông của tụi bây đã hãm hiếp phụ nữ chúng tao, giờ chúng tao sẽ làm chuyện tương tự," bà cho biết.
Cô đã gọi cho mẹ mình để nói rằng đây có thể là lần cuối cùng cô nói chuyện với mẹ. Vài phút sau đó, hai phụ nữ trẻ bị lôi ra đường và bị đánh đến bất tỉnh - cô Sianching nghĩ những tên côn đồ nghĩ hai phụ nữ này đã chết nên bỏ đi.
Cảnh sát tìm thấy họ và sau khi kiểm tra nhịp đập, biết rằng họ vẫn còn sống.
Danh dự và hổ thẹn
Những báo cáo chưa được xác minh về chuyện những phụ nữ dân tộc Meitei bị người đàn ông Kuki tấn công tình dục đã khiến đám đàn ông Meitei này tấn công Chiin và bạn của cô.
Các vấn đề nhanh chóng trở nên trầm trọng hơn sau khi cuộc xung đột bùng phát, gây nên sự chia rẽ hoàn toàn giữa hai cộng đồng người dân tộc, trước đó đã chung sống gần nhau.
Cả hai cộng đồng này đã tiến hành dựng nên hàng rào chắn tại các lối vào làng và tiếp tục có những thông tin về cuộc chạm trán xảy ra trong đêm.
Nhưng video về hai phụ nữ Kuki bị lôi đi khỏa thân trên đường phố đã khiến những phụ nữ Meitei cùng lên tiếng phản đối.
Manipur đã có một truyền thống lâu đời theo đó phụ nữ đóng vai trò quyền lực trong một xã hội dân sự, trong đó là những người Meira Peibi, còn gọi là người cầm đuốc - được biết đến là những người mẹ của Manipur - những người đã lên tiếng phản đối nạn lạm quyền của giới chức nhà nước và quân đội, và những vấn đề vị phạm nhân quyền.
Sinam Surnalata Leima, người đứng đầu Meira Peibis trong một nhóm các ngôi làng có hai phụ nữ Kuki bị xâm hại trong video, cho biết chính những dân làng đã giao nộp những kẻ tình nghi cho cảnh sát.
Sau đó các thành viên trong vùng của Meira Peibi cùng tụ họp và đốt nhà của tên này.
"Việc đốt nhà của hắn ta là sự lên án của cộng đồng về tội ác ghê tởm mà những tên đàn ông này đã gây nên, hành động của chúng không thể nào làm vấy bẩn đến danh dự của cộng đồng người Meitei," bà Leima nói.
Người vợ và ba đứa con của kẻ bị tình nghi này đã bị đuổi khỏi làng.
Thế nhưng tại sao đám côn đồ này lại hành động như vậy, trong một xã hội xem trọng phụ nữ?
"Đây là sự đau khổ và trả thù dành cho những phụ nữ Meitei, người đã bị những người đàn ông Kuki tấn công," bà Leima lý giải.
Cá nhân bà không biết về bất kỳ vụ tấn công nào như vậy, nhưng nói những phụ nữ Meitei sẽ không bàn tán về dạng tội phạm này, vì sẽ bị xem là chuyện đáng xấu hổ.
Cảnh sát Ấn Độ cho biết đã nhận được những báo cáo về bạo lực nhằm vào những phụ nữ Meitei ngay sau khi các cuộc xung đột bùng phát, nhưng một người phát ngôn cho cộng đồng người Meitei nói với tôi là trước đó có nhiều vụ tấn công khác không được trình báo.
"Những phụ nữ của tôi không muốn thỏa hiệp về danh dự của họ khi mở lòng nói về những vi phạm mà họ phải đối mặt, hoặc báo cáo cho cảnh sát," Khuraijam Athouba từ một tổ chức của người Meitei, có tên gọi Cocomi cho biết.
Theo quan điểm của ông thì mối trọng tâm vẫn là vấn đề về các vụ giết chóc và người dân bị mất nhà cửa, hơn là nạn bạo lực tình dục.
Công lý
Người anh của một trong hai phụ nữ Kuki bị lôi đi diễu hành trên phố này bị dày vò sau tất cả mọi chuyện đã xảy ra.
Đám côn đồ đã lột áo quần và tấn công tình dục nhằm vào em gái ông, giết cha của họ và đứa em trai - anh và mẹ mình đã giữ được mạng sống khi họ đi thăm một gia đình ở ngôi làng khác khi các vụ chạm trán xảy ra.
Người đàn ông 23 tuổi mang một biểu hiện vô hồn trong suốt thời gian tôi gặp anh ta, tại một căn phòng nhỏ ở nhà một trong những người họ hàng của anh.
Tôi hỏi anh ta rằng anh muốn chính phủ và cảnh sát làm gì?
"Bắt từng đứa một trong đám đó, đặc biệt những tên đã giết cha và em trai tôi," anh nói.
"Và hãy đối xử với cả hai cộng đồng người dân tộc với sự công bằng."
Hai cộng đồng dân tộc này đều thiếu niềm tin vào chính phủ liên bang và nhà nước Ấn Độ.
Lãnh đạo bang Manipur, ông N. Biren Singh, cũng là người từ cộng đồng người Meitei, cam kết có "sự trừng phạt nặng nề nhất nhằm vào những kẻ bị cáo buộc, bao gồm cả tù chung thân". Nhưng khi được hỏi về những lời kêu gọi từ chức vì đã thất bại trong việc giải quyết cuộc xung đột, ông cho biết, "Tôi không muốn đi vào vấn đề này, công việc của tôi là mang lại hòa bình cho nhà nước và trừng phạt những kẻ thủ ác."
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi lên tiếng về cuộc xung đột chỉ sau khi xuất hiện video hai phụ nữ bị áp giải khỏa thân trên phố khiến dư luận phẫn nộ.
"Những gì đã xảy ra với các con gái của chúng tôi tại Manipur có thể không bao giờ được tha thứ," ông nói, và cho biết thêm không có tên tội phạm nào sẽ được dung thứ.
Nhưng đối với Leima, tuyên bố đó đã khiến cộng đồng của bà bị mang tiếng xấu và đã phớt lờ bạo lực vốn bùng phát kể từ hồi tháng Năm, khiến 60.000 người phải rời bỏ nhà cửa.
"Thủ tướng phát biểu khi những phụ nữ Kuki bị tấn công. Thế thì còn tất cả mọi vấn đề mà chúng tôi đang phải đối mặt, những phụ nữ Meitei như chúng tôi không phải là công dân của Ấn Độ hay sao?" bà đặt câu hỏi.
Video này đã khiến cuộc xung đột tại bang Manipur chưa có hồi kết, lại gây chú ý trở lại.
"Nếu không có video này, thì chúng tôi đã không có được sự quan tâm nhiều như vậy từ chính phủ và các đảng phái chính trị khác," Gracy Haokip, một nhà nghiên cứu trợ giúp cho các nạn nhân từ vụ xung đột, bao gồm sinh viên ngành điều dưỡng Chiin Sianching cho biết.
Cô cho biết bà sẽ giúp những người sống sót dũng cảm nói lên những gì đã trải qua trong quá trình tạo dựng lại cuộc đời.
Chiin nói với tôi về bài phát biểu cô dành cho những phụ nữ trong cộng đồng mình, khi cô nói họ đã ghi danh vào một trường điều dưỡng khác nằm ở khu vực địa phương của mình.
"Mẹ tôi bảo tôi Chúa Trời có lý do khi giữ mạng sống cho tôi, vì vậy tôi đã quyết định sẽ không từ bỏ giấc mơ của mình."
