Bạo lực, kỳ thị và ca ngợi Đức Quốc xã: mặt tối của các nhóm thảo luận chính trị Mỹ

Ba vụ bê bối khác nhau liên quan đến tin nhắn văn bản bị rò rỉ từ các nhóm trò chuyện trực tuyến riêng tư đã làm rung chuyển chính giới Hoa Kỳ trong tháng này, tiết lộ những diễn ngôn phân biệt chủng tộc, bài Do Thái và bạo lực từ các nhân vật thuộc đủ mọi phổ ý thức hệ, theo Reuters.

Các tin nhắn - được gửi riêng nhưng nay đã công khai - bao gồm các từ lóng phân biệt chủng tộc, lời lẽ ca ngợi Đức Quốc xã và đe dọa bạo lực chính trị, làm dấy lên câu hỏi tại sao những người liên quan lại cảm thấy thoải mái khi bày tỏ những quan điểm như vậy mặc dù có nguy cơ bị phơi bày và chỉ trích.

Các bài đăng trực tuyến cũng làm gia tăng lo ngại trong các nhóm xã hội dân sự và giới chuyên gia ngôn ngữ chính trị rằng lời lẽ kích động bạo lực và ngôn ngữ thù hằn mang tính phân biệt chủng tộc đang dần trở nên bình thường ở Mỹ, đặc biệt là sau nhiều thập kỷ đấu tranh cho dân quyền nhằm xóa bỏ những hệ tư tưởng như vậy.

Người dân từ lâu đã bày tỏ những quan điểm bạo lực hoặc phân biệt chủng tộc trong các bối cảnh riêng tư, nhưng các chuyên gia cho rằng việc rò rỉ các tin nhắn văn bản này đáng chú ý vì đã đưa ra những quan điểm không qua sàng lọc - gây sốc cho nhiều người - của các nhân vật chính trị.

Một báo cáo của Politico vào ngày 14/10 tiết lộ rằng một nhóm hơn 10 lãnh đạo của Cộng hòa Trẻ (Young Republican) đã gửi tin nhắn phân biệt chủng tộc và bài Do Thái cho nhau trên Telegram từ tháng Một đến giữa tháng Tám, gọi người da đen là khỉ và một người tuyên bố "Tôi yêu Hitler."

Vào ngày 3/10, các tin nhắn bị rò rỉ được National Review công bố tiết lộ rằng Jay Jones, ứng cử viên Đảng Dân chủ cho chức vụ quan chức hành pháp hàng đầu của Virginia, đã gửi một tin nhắn riêng vào năm 2022 nói rằng một thành viên Đảng Cộng hòa của bang nên bị bắn chết và rằng ông sẽ tiểu tiện lên mộ của các đối thủ chính trị.

Trong tuần này, ông Paul Ingrassia - người được Tổng thống Donald Trump đề cử lãnh đạo một cơ quan giám sát liên bang - đã rút lui khỏi danh sách đề cử sau khi ông mất đi sự ủng hộ từ các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa chủ chốt sau có thông tin về việc ông này tự mô tả mình là người có "xu hướng Đức Quốc xã" trong một tin nhắn riêng tư.

Các chuyên gia về văn hóa trực tuyến và diễn ngôn chính trị - trong đó có một giáo sư từ Đại học Thành phố New York và Alex Turvy, một nhà xã hội học viết cho các ấn phẩm bao gồm "Social Media and Society" (Mạng xã hội và Xã hội) - nhận định việc các nhóm trò chuyện được duy trì phản ánh một cảm giác sai lầm về sự riêng tư và tính an toàn khi mà các tin nhắn sẽ trở thành một dạng hồ sơ vĩnh cửu và có thể bị rò rỉ.

Cùng lúc, các thành viên trong nhóm chat đôi khi có giả định sai rằng họ có thể tin tưởng những người tham gia khác, ngay cả khi các liên minh, tham vọng và động cơ có thể thay đổi theo thời gian, đặc biệt là trong chính trị, Turvy nói.

"Có một ảo tưởng về sự thân mật," ông Turvy nói.

"Cảm giác thì như là lời nói riêng tư. Nhưng bạn đang đánh cược rằng tất cả các thành viên trong nhóm chat sẽ bảo vệ bạn mãi mãi."

Ngôn ngữ kích động

Các chuyên gia cho biết sự hiện diện ngày càng mạnh mẽ trên mạng xã hội của các phần tử cực đoan hơn từ cả hai đảng, và hiện tượng - đặc biệt là ở giới trẻ - vượt các giới hạn ngôn từ, đã làm vấn đề phát ngôn thù hận trong bối cảnh riêng tư nghiêm trọng hơn.

Reece Peck, phó giáo sư văn hóa truyền thông tại Đại học Thành phố New York, cho biết những lời lẽ của chính ông Trump và các cuộc tấn công vào các phong trào cấp tiến đã khiến nhiều người bảo thủ tin rằng đã có thể sử dụng những diễn ngôn từng bị coi là không thể chấp nhận được trước khi ông Trump nhậm chức lần đầu tiên vào năm 2017.

Khi vận động tranh cử năm ngoái, ông Trump cáo buộc những người bất hợp pháp ở Hoa Kỳ đang "làm ô uế dòng máu của đất nước."

Trên cương vị tổng thống, ông gọi một số những người này là "tội phạm," và mô tả việc vượt biên trái phép là một "cuộc xâm lược," trong khi Nhà Trắng dưới thời ông đã đăng lên mạng những bức ảnh chế mà các nhà phê bình cho là đã thô tục hóa diễn ngôn chính trị.

"Họ cảm thấy ông Trump đã chiếm lĩnh văn hóa đại chúng và Đảng Dân chủ thì lạc hậu. Điểm chung là chống lại văn hóa thức tỉnh (anti-woke)," ông Peck nói.

"Nếu bạn có thể gây sốc - nói điều gì đó không phù hợp - bạn thiết lập nên một nhóm. Động lực đó là trung tâm của chủ nghĩa Trump."

Ông Turvy cho biết đây được gọi là "văn hóa Edgelord," một hiện tượng trực tuyến nơi mọi người cố tình đăng nội dung gây sốc hoặc cấm kỵ để luôn nổi bật trong nhóm trò chuyện.

Liên đoàn Bảo thủ Da đen (The Black Conservative Federation), một nhóm cơ sở tìm cách thu hút cử tri da đen cho nhiệm kỳ thứ hai của Trump, đã kêu gọi các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa lên án các tin nhắn của nhóm chat Young Republican một cách "không do dự hay có lời bào chữa."

Ông Hakeem Jefferson, tiến sĩ làm việc tại khoa khoa học chính trị tại Đại học Stanford, cũng cho rằng ông Trump đã tạo một "bức màn bảo vệ" cho một số lời lẽ trong các tin nhắn.

"Đây là cách tổng thống Mỹ nói chuyện và tôi nghĩ điều đó đã mở ra một không gian để những người này bắt chước hành vi của ông ấy," ông nêu.

Nguời phát ngôn Nhà Trắng Abigail Jackson từng nói: "Tổng thống Trump đã đúng khi lên án những người ngoài vòng pháp luật phạm tội nghiêm trọng đã xâm chiếm đất nước chúng ta và đã sát hại những người Mỹ vô tội."

Bà Jackson dẫn trường hợp một người đàn ông cư trú bất hợp pháp ở Mỹ vào tuần này đã bị cáo buộc giết ba người khi đang lái xe tải trong tình trạng phê ma túy ở California.

Bà nói rằng những bức ảnh chế của Nhà Trắng đã truyền đạt thành công chương trình nghị sự của ông Trump về việc chống lại những người ở Mỹ bất hợp pháp và phạm tội nhằm vào người Mỹ.

Nhà Trắng không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters về nội dung của nhóm trò chuyện Young Republican và các tin nhắn riêng được cho là của ông Ingrassia.

Ông Trump đã chỉ trích về các tin nhắn của Jay Jones, nói rằng ông này không nên được phép tranh cử.

Ông Trump nói với các phóng viên trên chuyên cơ Air Force One vào ngày 19/10: "Bạn sẽ nghĩ rằng ông ta đã mất đi toàn bộ uy tín - bất cứ ai nói những gì ông ta nói đều sẽ bị tống vào tù."

Sa thải, từ chức

Các vụ bê bối tin nhắn đã gây ra làn sóng lên án rộng từ khắp các phổ ý thức hệ.

Phó Tổng thống JD Vance - trong khi gọi các tin nhắn của Young Republican là "thực sự đáng lo ngại" - cũng cáo buộc những người chỉ trích đã "làm quá" và gọi những người tham gia nhóm trò chuyện là "những đứa trẻ".

Hầu hết họ ở độ tuổi 20 và 30.

Thay vào đó, ông Vance đã hướng sự chú ý trên X về các tin nhắn của Jones.

Trong tin nhắn năm 2022, ông Jones nói rằng cựu Chủ tịch Hạ viện Virginia thuộc Đảng Cộng hòa Todd Gilbert nên lãnh "hai viên đạn vào đầu," và tưởng tượng về cảnh con cái ông Gilbert chết trong vòng tay của người mẹ.

Chiến dịch của ông Jones đã chuyển hướng Reuters đến một tuyên bố ông đưa ra vào ngày 3/10, trong đó ông nói rằng ông cảm thấy "xấu hổ, nhục nhã và xin lỗi" về các tin nhắn của mình và đã tìm cách xin lỗi Gilbert và gia đình ông.

Một cuộc thăm dò của Washington Post-Schar School đối với cử tri Virginia được công bố vào hôm 23/10 cho thấy sự ủng hộ dành cho ông Jones đã sụt giảm mạnh kể từ khi các tin nhắn bị công khai. Cuộc đua mà ông từng dẫn đầu trong các cuộc thăm dò ý giờ đang ở thế hòa.

Nhiều thành viên của Young Republican tham gia nhóm các chat đã mất công việc trợ lý chính trị hoặc chức vụ lãnh đạo Young Republican. Một thượng nghị sĩ tiểu bang từ Vermont đã từ chức.

Giải tán nhóm Cộng hòa

Trong 2.900 trang trò chuyện, người da đen bị gọi là "những kẻ dưa hấu" - cụm từ mang tính xúc phạm và kỳ thị chủng tộc - một thành viên nói về việc hiếp dâm kẻ thù, và có những cuộc nói chuyện về việc đưa người vào phòng hơi ngạt.

Nhiều thành viên trong nhóm đến từ Câu lạc bộ Young Republicans New York.

Câu lạc bộ này đã bị ủy ban điều hành của Đảng Cộng hòa của bang giải tán vào tuần trước.

Ít nhất hai thành viên của nhóm (vốn có những thành viên từ các tiểu bang như Kansas, Arizona và Vermont) đã xin lỗi.

Ông Hayden Padgett, chủ tịch Liên đoàn Young Republican quốc gia, đã hướng Reuters đến một tuyên bố mà nhóm đã công bố trên X vào ngày 3/10, trong đó hội đồng quản trị của họ kêu gọi tất cả những người liên quan từ chức.

"Hành vi như vậy là đáng hổ thẹn, không xứng đáng với bất kỳ đảng viên Cộng hòa nào, và trái ngược hoàn toàn với các giá trị mà phong trào của chúng ta đại diện," một đoạn của tuyên bố nêu.

Ông Ingrassia, một người từng làm podcast có tư tưởng cánh hữu, là do ông Trump đề cử của để lãnh đạo Văn phòng Công tố Đặc biệt - cơ quan điều tra những khiếu nại về hành động trả đũa đối với những người tố giác chính phủ.

Đề cử này đã "vụn vỡ" sau khi Politico đưa tin vào ngày 20/10 rằng ông Ingrassia đã nói với các nhà hoạt động Đảng Cộng hòa và giới ảnh hưởng trên mạng xã hội trong một nhóm chat vào năm ngoái rằng "thỉnh thoảng tôi có chút xu hướng Đức Quốc xã trong người."

Ông cũng nói rằng ngày lễ tháng Một kỷ niệm nhà lãnh đạo dân quyền da đen Martin Luther King Jr. "nên bị chấm dứt và ném xuống tầng địa ngục thứ bảy".

Luật sư của ôngrassia, ông Edward Andrew Paltzik, cho biết trong một tuyên bố gửi Reuters rằng các tin nhắn có thể đã bị chỉnh sửa. Ông nói thêm rằng nếu các tin nhắn đó là thật, thì "rõ ràng là kiểu hài hước tự giễu và châm biếm."