Rào cản thị thực ngăn người nước ngoài ở Việt Nam lâu dài
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Mặc dù rất yêu mến Việt Nam và mong muốn được định cư lâu dài, nhưng nhiều người nước ngoài cho rằng không có cách nào dễ dàng để ở lại do rào cản thị thực và thủ tục giấy tờ khó khăn.
“Không có cách nào dễ dàng để sống ở Việt Nam lâu dài, hoặc ít nhất là hệ thống hiện tại khiến tôi cảm thấy mình là một vị khách tạm thời sẽ phải rời khỏi đây trong tương lai gần” là nhận định của James Tsui, một người Anh lai Hong Kong đang sinh sống tại TP.HCM.
Tsui và gia đình đến Việt Nam với mong muốn được mở một doanh nghiệp và ở lại lâu dài, nhưng cho đến nay đã bắt đầu nghĩ tới việc từ bỏ Việt Nam để sang Thái Lan do khó khăn giấy tờ.
“Tới Việt Nam vào tháng 1/2022, tôi và gia đình đã làm đầy đủ thủ tục để xin thị thực và thẻ tạm trú, cá nhân tôi đã đầu tư một khoản 50.000 USD để đáp ứng các điều kiện. Tuy nhiên, phải mất rất nhiều thời gian để chúng tôi có thể nhận được thẻ cư trú, và phải bay sang Thái Lan trong thời gian chờ đợi,” Tsui nói với BBC.
Ông bố bốn con cũng nói thêm mặc dù anh có thẻ APEC nên được ở Việt Nam lâu hơn nhưng vì các thành viên trong gia đình chỉ được cấp thị thực 30 ngày nên phải ra khỏi Việt Nam từ tháng 3/2022 trong lúc chờ cấp thẻ.
Bốn tháng sau, khi gia đình anh nhận được thẻ tạm trú có thời hạn một năm tính từ lúc làm thủ tục xin cấp thẻ, thì thời hạn được ở lại Việt Nam chỉ còn 8 tháng .
“Chúng tôi sẽ cần gia hạn lại và trả thêm phí cho luật sư. Với cùng số tiền đó, tôi đã có thể mua cho cả gia đình mình thị thực VIP Thái Lan 5 năm và sinh sống tại Bangkok”.
Gia đình tôi đã thảo luận rằng nếu Việt Nam quá khó khăn, chúng tôi sẽ chuyển đến Thái Lan và mở công ty ở đó, học phí trường quốc tế cho con tôi cũng tương tự như Việt Nam.
'Mất các 'Elon Musk, Steve Jobs' vào tay quốc gia khác'
Đánh giá Việt Nam là nơi đầu tư an toàn trong tương lai và đặc biệt là tránh chiến tranh thương mại giữa Trung Quốc với EU và Mỹ, Tsui cho rằng có rất nhiều người trẻ với tư duy sáng tạo đến tận hưởng lối sống của Việt Nam và mong muốn mở công ty của họ tại đất nước này.
"Tuy nhiên, Việt Nam đang mất đi hàng trăm ngàn Elon Musk hoặc Steve Jobs tiềm năng ào tay các quốc gia khác đang chào đón họ, chỉ vì họ không có đủ 50,000 USD đầu tư như tôi để đổi lấy tấm thẻ tạm trú có thời hạn một năm."
Tsui chia sẻ về mong muốn Việt Nam sẽ cấp thị thực cho digital nomad (dân du mục kỹ thuật số - làm việc online qua các thiết bị công nghệ và có thể thoải mái di chuyển, xê dịch khắp mọi nơi trên toàn thế giới) trong tương lai.
“Chúng tôi chi tiêu rất nhiều tiền ở đây. Nền kinh tế Việt Nam sẽ được giúp đỡ rất nhiều bởi những người như chúng tôi khi chúng tôi sinh sống, ăn uống và tiêu tất cả số tiền kiếm ở nước ngoài của chúng tôi tại Việt Nam”.
“Tôi đã trả hàng trăm ngàn USD tiền thuế cho Hong Kong trong 15 năm qua, và tôi cảm thấy Việt Nam sẽ bỏ lỡ những phiên bản trẻ hơn của tôi, những người sẵn sàng trở thành một phần của đất nước này và đóng góp cho xã hội Việt Nam.”
'Thủ tục đắt hơn, mất thời gian hơn nước khác'
BBC News Tiếng Việt trò truyện với một số người nước ngoài đang làm việc dưới dạng du mục kỹ thuật số, hiện sinh sống tại Việt Nam.
Một số người cho biết khá mệt mỏi vì phải gia hạn visa hàng tháng hoặc phải bay sang một nước láng giềng hoặc một nước trong khu vực, sau đó trở lại Việt Nam, đóng dấu nhập cảnh với thời gian lưu trú mới.
Mark Weyers, một người Mỹ nói rằng việc gia hạn visa rất khó khăn. Ông thường sang Lào hoặc Campuchia rồi quay lại Việt Nam để làm lại visa, rất tốn thời gian và tốn kém.
Ông cho biết: “Tiền visa là 60 USD, tiền tàu xe là 50 USD, khách sạn tốn 20-45 USD cho mỗi lần sang Lào rồi quay lại Việt Nam. Tôi tính sơ coi như là 140 USD/ tháng nhân với 13 lần trong 1 năm để được ở lại Việt Nam, vị chi là 1.820 USD/ năm. Trong khi ở Lào cả năm chỉ tốn 500 USD.”
“Đấy là chưa kể mười mấy tiếng di chuyển mỗi lần cũng khiến tôi mất đi một khoản nếu tôi dành thời gian đó để làm việc. Mặc dù rất yêu Việt Nam nhưng chính sách thị thực khó khăn khiến tôi nản lòng và muốn sang Lào ở”.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Thái Lan thu hút người nước ngoài vì chính sách thị thực cởi mở
Vấn đề thị thực không chỉ là rào cản đối với expats (ngoại kiều) như Tsui mà còn khiến khách du lịch không chọn Việt Nam làm điểm đến.
Việt Nam hiện miễn thị thực cho 25 nước với các quy định thời gian miễn thị thực khác nhau, phần lớn là 15 ngày. Trong khi đó, Thái Lan miễn thị thực đối với công dân của 65 quốc gia và thời gian miễn thị thực được kéo dài từ 30 ngày đến 45 ngày và trong một số trường hợp là 90 ngày.
Patrick Janssen, một người Hà Lan làm nghề giao dịch tiền ảo ở Thái Lan cho biết, anh cư trú tại Thái Lan thoải mái hơn Việt Nam rất nhiều.
“Thị thực nhập cảnh sân bay là 45 ngày, thị thực du lịch là 60 ngày, cả hai thị thực đều có thể gia hạn mỗi loại thêm 30 ngày với phí 1.900 baht (tương đương 1,3 triệu đồng). Sau đó, tôi tới Phillipines ở vài tuần rồi quay lại Thái Lan để có con dấu nhập cảnh mới.”
Tại hội nghị bàn tròn với chủ đề Phục hồi kinh tế và doanh nghiệp: Giải pháp tạo sự bứt phá từ trụ cột "Dịch vụ hàng không-Du lịch" tại Hà Nội ngày 16/12, nhiều chuyên gia, doanh nghiệp đề xuất Việt Nam cần loại bỏ gánh nặng về thủ tục giấy tờ đối với thị thực và thị thực điện tử.
Tờ Người Lao động viết Thái Lan đã đón được hơn 10 triệu lượt khách quốc tế năm 2022, vượt chỉ tiêu và mang lại tổng thu từ du khách quốc tế 16 tỉ USD.
Còn Việt Nam chỉ có thể đón được khoảng 3,5 triệu lượt khách quốc tế vào năm 2022, thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu đón được 5 triệu lượt khách quốc tế.
Trong một diễn biến khác, Bộ Ngoại giao Đài Loan hôm 19/12 cho biết đã bày tỏ quan ngại với các quan chức Việt Nam sau khi Việt Nam tăng lệ phí thị thực đối với người Đài Loan từ 1.500 Đài tệ (48,76 USD) lên từ 4.000 đến 5.000 Đài tệ.
Trang Focus Taiwan dẫn lời người phát ngôn của Bộ Ngoại giao cho biết cơ quan đại diện của nước này tại Việt Nam đã nhận được khiếu nại rằng thủ tục xin cấp thị thực ngày càng trở nên dài dòng và tốn thời gian.
Nguồn hình ảnh, Getty Images
Cần coi Việt Nam là điểm định cư của tài năng toàn cầu
Trong một bài viết gần đây, nhà báo Nguyễn Giang của BBC News Tiếng Việt đánh giá thu hút tài năng toàn cầu là cuộc cạnh tranh lớn mà Việt Nam đang trên đà thua trông thấy.
Theo ông Giang, suốt một thời gian dài, vì chiến tranh, vì tư duy hạn hẹp, Việt Nam là điểm ra đi, nhưng càng gần đây trở thành điểm đến (tự phát) của người dân toàn cầu.
Việt Nam đang hội nhập vào kinh tế toàn cầu, và việc hội nhập tại chỗ của những người nước ngoài vào mọi mặt cuộc sống ở Việt Nam cũng là chiều kích đáng có.
Hiện đại hóa cần sự bao dung, đa dạng mà tiếng Việt gọi là thoáng.
Nghĩ thoáng thì mới sáng tạo. Còn cứ bó hẹp mãi trong chủ nghĩa dân tộc Việt truyền thống, hoặc chỉ nhìn cục bộ vào quyền lợi trước mắt như thu phí visa thì khả năng cả quốc gia thua trong làn sóng toàn cầu hóa là rất rất cao.
